Jump to content

Ալայի լեռնաշղթա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ալայի լեռնաշղթա
Տեսակլեռնաշղթա
Երկիր Ղրղզստան և  Տաջիկստան
Երկարություն350 կմ
Լայնություն20 կմ
Ամենաբարձր կետPik Tandykul?
ԲԾՄ5544 մետր
ԼեռնաշղթաPamir-Alay?[1]
Քարտեզ
Քարտեզ

Ալայի լեռնաշղթա, Պամիրա-Ալայան լեռնային համակարգի լեռնաշղթա՝ Ղրղզստանում և մասամբ Տաջիկստանում. միմյանցից անջատում է Ֆերգանայի և Ալայի հովիտները։ Երկարությունը շուրջ 400 կմ։ Բարձրությունը մինչև 5539 մետր։

Հյուսիսային լանջերը մեղմաթեք իջնում են դեպի Ֆերգանայի հովիտը, հարավային լանջերը՝ զառիթափ դեպի Ալայան հովիտը։ Կազմված է ավազակավերից և բյուրեղային թերթաքարերից։ Նախալեռները ծածկված են կիսաանապատային, լանջերը՝ տափաստանային բուսականությամբ և անտառով, ավելի բարձր՝ ալպյան մարգագետիններ են։ Կատարին, հատկապես արևմտյան բարձրադիր մասում՝ ձյուն և սառցադաշտեր (568 կմ)։

Անվանումն առաջացել է սանսկրիտերեն ալայ «կացարան, բնակվելու վայր» բառից[2]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. https://www.cambridge.org/core/journals/quaternary-research/article/last-1100-yr-of-precipitation-variability-in-western-central-asia-as-revealed-by-treering-data-from-the-pamiralay/58BDFD95FE76DBE0858A991517FA7A50/core-reader
  2. Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս». էջ 13.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալայի լեռնաշղթա» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 136