Ֆրիդրիխ Ակել

	Ֆրիդրիխ Ակել
Կուսակցություն՝	Christian People's Party?
Կրթություն՝	Q62018688? (1897)
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ, ակնաբույժ, դիվանագետ և բժիշկ
Դավանանք	լյութերականություն
Ծննդյան օր	սեպտեմբերի 5, 1871
Ծննդավայր	Հալլիստե, Լիֆլանդիայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանի օր	հուլիսի 3, 1941 (69 տարեկան)
Վախճանի վայր	Տալլին, Ռայխսկոմիսարիատ Օստլանդ, Նացիստական Գերմանիա
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն, Էստոնիա և ԽՍՀՄ
Պարգևներ	, , , , , , և
Friedrich Akel

Ֆրիդրիխ Ակել (էստ․՝ Friedrich Akel, սեպտեմբերի 5, 1871(1871-09-05)^[1]^[2], Հալլիստե, Լիֆլանդիայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 3, 1941(1941-07-03)^[1]^[2], Տալլին, Ռայխսկոմիսարիատ Օստլանդ, Նացիստական Գերմանիա), Էստոնիացի պետական գործիչ, դիվանագետ, բժիշկ։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բժշկություն է սովորել Յուրիևսկի (այժմ Տարտուի) համալսարանում (1892-1897), վերապատրաստվել է Բեռլինում, Պրահայում և Լայպցիգում (1899-1901), ակնաբույժ։

Բժիշկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղել է Յուրիի համալսարանի համալսարանական կլինիկայի ասիստենտ, բժիշկ՝ Ռիգայի ակնաբուժական կլինիկայում և Վարշավայի Ույազդովի հոսպիտալում։ 1902-1904 և 1905-1912 թվականներին Ռելևում բժիշկ-ակնաբույժ (ապա՝ Տալլին)։ 1904-1905 թվականներին բժիշկ է եղել ռուս-ճապոնական պատերազմի ռազմաճակատում։ 1907 թվականին Էստոնիայի բժիշկների մասնավոր կլինիկայի հիմնադիրներից։ Եղել է Տալլինի քաղաքային դումայի նախագահ, պատվավոր համաշխարհային դատավոր։

Քաղաքական գործիչ և դիվանագետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղել է Հյուսիս-Բալթյան բժիշկների միության և Տալլինի ժողովրդական կրթության միության խորհրդի անդամ։ Կալև մարզական ընկերության նախագահ։ Տալլինի վարկային-խնայողական ընկերակցության, ապա Տալլինի Krediitpank (Կրեդիտ բանկ) խորհրդի անդամ և նախագահ։ 1920-1922 թվականներին՝ Էստոնիայի ավետարանական Լյութերական եկեղեցու կոնսիստորիայի աշխարհիկ փոխնախագահ։

Բալթյան արտաքին գործերի նախարարների կոնգրեսը Տալլինում (1927): Էստոնիայի արտաքին գործերի նախարար Ֆրիդրիխ Ակելը սեղանի գլխավերևում է։

1922-1923 թվականներին՝ Ֆինլանդիայում Էստոնիայի դեսպան։ 1923-1924, 1926-1927, 1936-1938 թվականներին՝ արտաքին գործերի նախարար։ 1924 թվականի մարտի 26-ից դեկտեմբերի 16-ը՝ պետության ղեկավար, իր պաշտոնավարման ընթացքում կոմունիստները փորձում էին իրականացնել պետական հեղաշրջում (1924 թվականի դեկտեմբերի 1), որն ավարտվեց անհաջողությամբ։ Աքելի կառավարության անդամներից մեկը՝ հաղորդակցության ուղիների նախարար Կարլ Քարքը, սպանվել է, սակայն պետական ավագը ողջ է մնացել։

1928-1934 թվականներին դեսպան Է եղել Շվեդիայում և Դանիայում, 1934-1936 թվականներին՝ դեսպան Գերմանիայում և Հոլանդիայում։ Եղել է երկրորդ, Ռիգիկոգուի (խորհրդարանի) երրորդ և վեցերորդ գումարումների անդամ։ 1924-1931 թվականներին՝ Էստոնիայի օլիմպիական կոմիտեի նախագահ, 1927-1932 թվականներին՝ Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի անդամ։