Ֆրանց Ֆինկ

Ֆրանց Ֆինկ; Franz Finck
Ծնվել է	հունիսի 26, 1867; Կրեֆելդ, Դյուսելդորֆ, Հռենոսի պրովինցիա, Պրուսիայի թագավորություն
Մահացել է	մայիսի 4, 1910 (42 տարեկան); Բեռլին, Գերմանական կայսրություն
Քաղաքացիություն	Գերմանական կայսրություն
Մասնագիտություն	լեզվաբան և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	HU Berlin
Գիտական աստիճան	բանասիրական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
	Franz Nikolaus Finck Վիքիպահեստում

Ֆրանց Նիկոլաուս Ֆինկ (գերմ.՝ Franz Nikolaus Finck, հունիսի 26, 1867(1867-06-26)^[1], Կրեֆելդ, Դյուսելդորֆ, Հռենոսի պրովինցիա, Պրուսիայի թագավորություն - մայիսի 4, 1910(1910-05-04)^[1], Բեռլին, Գերմանական կայսրություն), գերմանացի լեզվաբան, հայագետ, բանասիրական գիտություններ դոկտոր (1895), պրոֆեսոր։

1909 թվականին մեկնել է Կովկաս՝ տեղի լեզուներն ուսումնասիրելու։ Ֆինկը կատարել է լեզուների տիպաբանական դասակարգում՝ փորձելով դրա հիմքում դնել պատկերացումների կամ զգացմունքների առաջնության սկզբունքը։ Ֆինկի նեոհումբոլդտական հայացքները ազդել են գերմանական նեոհումբոլտական էթնոլինգվիստիկայի ձևավորման վրա։

Ֆինկը տիրապետել է հայերենին (գրաբար և աշխարհաբար)։ Հիմնադրել է «Ցայտ-շրիֆտ ֆյուր արմենիշե Ֆիլոլոգի» («Zeit- schrift fiir armenische Philologiei, 1901 — 1904) պարբերականը։ Հայերենից գերմաներեն է թարգմանել հայ գրողների գործերից։ Նրա «Հայերեն նոր գրական լեզվի դասագիրք»ը (1902, համահեղինակ՝ Ս․ Կանայան) եվրոպական լեզուներով գրված արևելահայերենի առաջին ձեռնարկն է։

Ֆրանց Ֆինկը մանրամասնորեն նկարագրել և հրատարակել է 15 ձեռագրեր (Աբգար Հարությունի Հովհաննիսյանի հետ) և շարականների երկու ժողովածու (Հակոբ Մանանդյանի և Ե․ Լ․ Դյանջեցյանի հետ), կազմել Տյուբինգենի թագավորական համալսարանի գրադարանի հայերեն 104 ձեռագրերի ցուցակը, տվել դրանց նկարագրությունը (իր քրոջ՝ Ա․ Գյանջեցյանի և Ե․ Լ․ Գյանջեցյանի հետ)։ 1907 թվականին լույս է տեսել նրա «Ուսումնասիրություն հայկական գնչուերենի մասին» աշխատությունը, որտեղ ցույց է տվել, որ Հայաստանի գնչուների լեզվում մեծ է հայերենի և՝ հնչյունական, և՝ բառային, և՝ քերականական ազդեցությունը։

Ֆինկը զբաղվել է նաև հայ հին թարգմանական գրականությամբ, հնագույն տեքստերի համեմատական քննությամբ, հին հայերենի ձևաբանության և ստուգաբանության հարցերով։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Marburger Professorenkatalog — 2016.
↑ Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.
↑ CONOR.Sl

Գրականություն

Ակինյան Ն. Հայերենագետ Ֆրանց Նիկոլաուս Ֆինկ, «ՀԱ», 1910, № 9։
Աղայան Է․ Բ․, Հայ լեզվաբանության պատմություն, հ․ 1, Ե․, 1958։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանց Ֆինկ» հոդվածին։

[_1970ff15bd2e7c2f-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Marburger Professorenkatalog — 2016.

[_46184809fc988f45-2] Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.

[_36ececa0ad9fbf83-3] CONOR.Sl

[1]

[2]

[3]