Jump to content

Ֆերոմագնետիկներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆերոմագնետիկներ նորմալ մագնիսական վիճակում

Ֆերոմագնետիկներ, նյութեր (սովորաբար ամուր բյուրեղային կամ ամորֆային վիճակում), որոնցում ատոմների կամ իոնների (ոչ մետաղական բյուրեղներում) կամ կոլեկտիվացված էլեկտրոնների (մետաղական բյուրեղներում) մագնիսական պահերի հեռավոր ֆերոմագնիսական կարգը որոշվում է որոշակի ջերմաստիճանի ցածր ջերմաստիճանից (Կյուրիի ջերմաստիճան)[1]։

Ֆերոմագնետիկների հատկությունները

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ֆերոմագնիսների մագնիսական զգայունությունը դրական է և շատ ավելի մեծ, քան մյուսներինը[2]։
  • Չափազանց բարձր ջերմաստիճանների դեպքում ֆերոմագնիսներն ունեն ինքնուրույն մագնիսացում ինչը մեծապես տարբերվում է արտաքին ազդեցություններից։
  • Հիստերիզիսի երևույթը բնորոշ է ֆերոմագնետիկներին։
  • Ֆերոմագնետիկները նկարագրվում են մագնիսներում։

Ֆերոմագնիսների ներկայացուցիչները

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քիմիական տարրերի շարքում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քիմիական տարրերի մեջ ֆերոմագնետիկներ կարող են հանդիսանալ Fe, Co, Ni (3d մետաղներ) և հազվագյուտ մետաղներից Gd, Tb, Dy, Ho, Er

Աղյուսակ 1. Ֆերոմագնիսական մետաղներ

Մետաղներ Tc, К Js0, Гс
Fe 1043 1735,2
Co 1403 1445
Ni 631 508,8
Gd 289 1980
Մետաղներ Tc, К Js0, Гс
Tb 223 2713
Dy 87 1991,8
Ho 20 3054,6
Er 19,6 1872,6

Js0 -ն բացարձակ զրո ջերմաստիճանի ծավալների միավորների մագնիսացումն է, որը կոչվում է ինքնաբերական մագնսիացում։ Tc կետը Կյուրիի կետն է (այնպիսի կարևոր ջերմաստիճան է, որի դեպքում ֆերոմագնիսական հատկությունները կարող են վերանալ և վերածվել պարամագնիսների

3d մետաղների և գադոլինիումի (Gd) համար բնորոշ է գունավոր ֆերոմագնիսների ատոմային կառուցվածքը, իսկ մյուս հազվագյուտ ֆերոմագնիսների համար՝ ոչ պարույրային։

Միավորումների շարքում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆերոմագնիսները նաև կարող են հանդես գալ այլ մետաղների միացություններով։

Միավորներ Tc, К Միավորներ Tc, К
Fe3AI 743 TbN 43
Ni3Mn 773 DyN 26
FePd3 705 EuO 77
MnPt3 350 MnB 578
CrPt3 580 ZrZn2 35
ZnCMn3 353 Au4V 42—43
AlCMn3 275 Sc3ln 5—6

Այլ տեղեկություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆերոմագնիսների հատուկ խումբը ձևավոևվում է խիստ լուծվող լուծույթներում, պարամագնիսական ատոմների փոխարինման համար (օրինակ Fe կամ Co) իսկ դիամագնետիկ մատրիցներում՝ Pd-ում։ Այդ նյութերում ատոմային մագնիսական պահերը բաժանվում են խանգարումների ձևով (ֆերոմագնիսական կարգի առկայության դեպքում, ատոմային կարգ չկա)։ Ֆերոմագնիսական կարգը հայտնաբերվել է նաև ամորֆ մետաղական համաձուլվածքների և միացությունների, ամորֆ կիսահաղորդիչների սովորական օրգանական և անօրգանական ապակիների և այլն։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ДСТУ 2725-94 Матеріали магнітні. Терміни та визначення.
  2. Гейслерові сплави Արխիվացված 2016-08-29 Wayback Machine (ռուս.)

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]