Ֆեոդոր Շալյապինի հուշարձան (Ուֆա)
|
Դուք կարող եք բարելավել թարգմանությունը։ Օրիգինալ տեքստը կարող եք գտնել ձախ կողմի «այլ լեզուներով» ենթաբաժնում։ |
 | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| Տեսակ | հուշարձան |
| Ստեղծում | 2006 |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Բնակավայր | Ուֆա և Lenin Street? |
Ֆ. Շալյապինի մարմարե քանդակով հուշարձան, տեղադրված է Ուֆա քաղաքի Լենինի փողոցում՝ Ուֆայի Ազնվական ժողովի շենքի և Ագիդել հյուրանոցի միջև, Աքսակովսկու ժողովրդական տան դիմաց[1][2][3]։ Քանդակագործ՝ Ռուստեմ Հասանով, ճարտարապետ՝ Կոնստանտին Դոնգուզով[4]։ Քանդակը տեղադրվել է Շալյապինի միջտարածաշրջանային կենտրոնի Ուֆայի բաժանմունքի շնորհիվ[5]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1967-ի փետրվարին հանրահավաքի ժամանակ, Իրինա Շալյապինա-Բակշեևայի ներկայությամբ, Ազնվական ժողովի շենքի մոտ հանդիսավորությամբ բացվեց հուշատախտակը, որտեղ 1960-ականներին տեղակայված էր արվեստի դպրոցը (այժմ՝ Ուֆայի Զագիր Իսմագիլովի անվան արվեստի պետական ինստիտուտ)[6]:Այս շենքում 1891 թվականի մայիսի 6-ին Ֆեոդոր Շալյապինը Ռուբինշտեյնի «Դևը» օպերայում կատարեց հին ծառայի դերը[7][8]։ Ըստ Բորիս Տորիկի հուշերի, դժվար էր տեղադրել այս հուշատախտակը[3]։ Ավելի ուշ բնօրինակ հուշատախտակը փոխարինվել է Բաշկիրերեն և ռուսերեն տեքստով գրատախտակով, որի հերթականությունը փոխվել է[7][9]։
2000-2001 թվականներին Ռ. Հասանովը որպես դիպլոմային աշխատանք գիպսից պատրաստել է Ֆ. Շալյապինի երկմետրանոց հուշարձանը։ Նախքան աշխատանքի անցնելը, նա ուսումնասիրեց երգչի օրագրերը և վերանայեց նրա մասնակցությամբ արխիվային ֆիլմերը։ «Երբ Ֆեոդոր Իվանովիչը եկավ Ուֆա, նա առանձնապես ուրախություն և լավատեսություն չուներ։ Աղքատություն, անորոշություն, անհանգստություն առաջիկա ելույթների վերաբերյալ ... Լեգենդար արտիստի կյանքի հենց այս շրջանն էլ ես ուզում էի ցույց տալ քանդակի մեջ»։ Մարինա Շալյապինան նույնպես ծանոթացավ այս գիպսե քանդակին (լուսանկարից) և հաստատեց այն։ «Քանդակագործության մեջ պաթոս չպետք է լինի՝ ոչ ֆրակ, ոչ էլ վերնազգեստ, այլ պարզապես վերնաշապիկ, ինչպես Բայրոնի մոտ է...»: Ավելի ուշ հուշարձանի համար գտնվել է մեկ այլ նյութ՝ սպիտակ մարմար։ Ճարտարապետ Կոնստանտին Դոնգուզովի հետ համատեղ Ուֆայի Ազնվական ժողովի շենքի և Ագիդել հյուրանոցի միջև կանգնեցվել է հուշակոթողը[3][7]։
2006 թվականին որոշում է կայացվել քանդակի տեղադրման և հուշահամալիրի կառուցման մասին[10]։ Հանդիսավոր բացվել է 2007 թվականի հունիսի 12-ին[11]։
Նկարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
-
Ակսակովի ժողովրդական տուն -
Ուֆայի Ազնվական ժողովի շենքը (ձախ մասում՝ Ֆեոդոր Շալյապինի հուշատախտակը)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «18 декабря 1890 года в Уфе состоялся оперный дебют Федора Шаляпина». www.bashkortostan.ru (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «Сегодня в Уфе открылся мемориальный комплекс Федора Шаляпина». www.bashinform.ru (ռուսերեն). 2007 թ․ հունիսի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Узиков, Ю. Уфимские страницы биографии Ф. И. Шаляпина Արխիվացված 2021-10-01 Wayback Machine // Бельские просторы. — 2007. — № 11. — С. 108—137.
- ↑ «ШАЛЯПИН Фёдор Иванович». bashenc.online. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
- ↑ «В Уфе наконец-то появится музей Фёдора Шаляпина. Его собирались создать 30 лет назад». UTV (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «Фёдор Шаляпин: Успех в Уфе окончательно укрепил мое решение посвятить себя театру». www.bashinform.ru (ռուսերեն). 2020 թ․ մարտի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 «Имя Шаляпина могло стать брендом Уфы, но власти с этим не спешат». ufa.mk.ru (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «Уникальный уфимский памятник Шаляпину». Bash.News (ռուսերեն). 2020 թ․ փետրվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «Уфимские общественники не позволят городским чиновникам забыть о Шаляпине». www.sobkor02.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «В Уфе появится памятник Шаляпину». ufa.kp.ru (ռուսերեն). 2006 թ․ հուլիսի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ Коваль, Ю. Талант самородный Արխիվացված 2013-05-30 Wayback Machine // Бельские просторы — 2008. — № 2.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Памятник Шаляпину» (ռուսերեն). Памятники всего мира. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 7-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 7-ին.