Օնջիվա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Օնջիվա
պորտ.՝ Ondjiva
ԵրկիրԱնգոլա Անգոլա
Մակերես2100 կմ²
ԲԾՄ1098 մետր
Պաշտոնական լեզուպորտուգալերեն
Բնակչություն121 537 մարդ (2014)
Ժամային գոտիUTC+1
Օնջիվա (Անգոլա)##
Օնջիվա (Անգոլա)

Օնջիվա[1], ավելի վաղ՝ Օնժիվա[2] (պորտ.՝ Ondjiva), քաղաք Անգոլայում, Քունենե պրովինցիայի մայրաքաղաքը։ Գտնվում է Նամիբիայի հետ սահմանից 42 կմ հեռավորության վրա։ Մինչև 1975 թվականը կոչվել է Պերեյրա-Դի-Էսա[2]։ Օնջիվան Անգոլայում քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ լրջորեն վնասվել է ավիացիայից։ Նրա վերականգնումը սկսվել է 2002 թվականի մարտին՝ զինադադարի կնքումից հետո։

Քաղաքում գտնվում են մի քանի փոքր եկեղեցիներ և հին պալատի ավերակներ, որը ոչնչացվել է Հարավաֆրիկյան բանակի կողմից[3]։ Օնջիվան բաղկացած է 12 թաղամասերից։ Քաղաքի գլխավոր մշակութային և կրոնական իրադարձություններից են Նոսս-Սենորա-դու-Կարմայի տոնակատարությունները, որոնք անց են կացվում Օնջիվայի թեմի կողմից։ Քթի-Սենորա-դու-Կարման քաղաքի սուրբ հովանավորն է։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միսիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեսիա Օնջիվան հիմնադրվել է 1891 թվականին Ֆրիդրիխ Մեյզենհոլլի և Օգոստոս Վուլֆհորստի կողմից, որը Ռեյն միսիոներական ընկերությունից էր, Ֆրիդրիխ Բերնսմանի օգնությամբ և Վեյուլու Հեդիմբի թագավորի թույլտվությամբ։ Նրանք կարծում էին, որ Օնջիվան գտնվում էր գերմանական Հարավարևմտյան Աֆրիկայի տարածքում, սակայն հետագայում պարզվել է, որ դա այդպես չէ։ Մեյսենհոլը, մինչև լուրջ հիվանդության պատճառով հեռանալը, Օնջիվայում մնացել է մոտ չորս տարի։ Վիլհելմ Շտալհուտը նրան փոխարինելու է եկել 1890-ականների կեսերին։ Շտալհուտի երեք երեխաները մահացել են Աֆրիկայում, իսկ ինքը հիվանդացել է ջրային սև տենդով և մահացել է 1900 թվականի մայիսի 1-ին Օուչոյում։ Նրա այրին երկար տարիներ ապրել է Նախ Օուքվանիյամայում, ապա՝ Գերոլենդում։

1915 թվականի օգոստոսին թագավոր Մանդումեն այրել է միսիոներական կայանը և գերմանացիները ստիպված են եղել փախչել Օնդոնգա՝ Հարավարևմտյան Աֆրիկա[4]։

Քաղաքացիական պատերազմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օնջիվան բավականաչափ ավերվել է Անգոլայում քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ։ Քաղաքի վարչակազմը գործել է Ուիլա նահանգից և տեսականորեն կառավարել է Քունենեի նահանգը՝ գտնվելով աքսորի մեջ։ 1989 թվականին բնակչության մեծ մասը լքել է քաղաքը, իսկ 1999 թվականին այնտեղ ապրել է ավելի քան 5000 բնակիչ։ Քաղաքի վերականգնմանն ուղղված ջանքերը սկսվել են 2002 թվականին խաղաղության հաստատումից հետո։ Սկզբում Օնջիվայում բնակչության դանդաղ աճ էր նկատվում, սակայն նկատվել է նրա բնակիչների զգալի վերադարձ և նոր ներգաղթ Անգոլայի այլ շրջաններից, հատկապես Ուիլա նահանգից՝ 1998 և 2000 թվականներին։

Ենթակառուցվածքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օնջիվան սպասարկում է Օնջիվա Պերեյրա օդանավակայանը։ Օդանավակայանը գտնվում է քաղաքի կենտրոնից հյուսիս-արեւմուտք։ TAAG Angola Airlines ավիաընկերության կողմից սպասարկվում է դեպի Լուանդա, Կատումբելա և Կվիտոկ չվերթները։

Նամիբիայի հետ նախատեսվող երկաթուղային հաղորդակցությունը Մոսսամեդես երկաթուղով դեռ չի կառուցվել։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքում գործում է Կուիտո Կուանավալեի համալսարանի մասնաճյուղը, որտեղ ուսուցանում են կենսաբանության, ճարտարագիտության, գյուղատնտեսության, քույրական գործի բակալավրիատի դասընթացներ։

Ամենամյա առևտրի տոնավաճառ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օնջիվան հուլիսին անցկացնում է ամենամյա 15-օրյա առևտրի տոնավաճառ։ Ցուցահանդեսները կազմակերպվում են այնպես, որ որոշակի ոլորտի ընկերությունները կարողանան ցուցադրել իրենց նորագույն արտադրանքը, ծառայությունները։

Եղանակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օդի միջին տարեկան ջերմաստիճանը +21,97 °С է[5]։ Տարեկան տեղումների քանակը՝ 493 մմ[5]։ Դրանց մեծ մասը բաժին է ընկնում դեկտեմբերից մինչև փետրվար, նվազագույնը՝ մայիսից մինչև սեպտեմբեր[5]։ Քամու միջին տարեկան արագությունը՝ 5,2 մ/վայրկյան[5]։

Հայտնի մարդիկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Մարսելինա Վանեկենին՝ մոդել Անգոլայից, որը 2011 թվականի դեկտեմբերի 3-ին կայացած Միսս Անգոլա 2011 մրցույթի հաղթող է և Միսս Տիեզերք 2012 մրցույթում երկրի ներկայացուցիչ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «БРЭ». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  2. 2,0 2,1 Топокарты Генштаба
  3. Ondjiva Travel Guide Արխիվացված 2011-03-27 Wayback Machine (անգլ.) (Ստուգված է 6 Մարտի 2011)
  4. Peltola, Matti (1958). Sata vuotta suomalaista lähetystyötä 1859–1959. II: Suomen Lähetysseuran Afrikan työn historia [‘One Hundred Years of Finnish Missionary Work 1859–1959. II: The History of FMS’s Missionary Work in Africa’]. Helsinki: The Finnish Missionary Society. էջեր 124–125, 173, 180.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Онджива, Ангола — климатическая таблица (անգլ.) (Ստուգված է 6 Մարտի 2011)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օնջիվա» հոդվածին։