Քրիստիան Սամուել Վայս

Քրիստիան Սամուել Վայս; գերմ.՝ Christian Samuel Weiss
Ծնվել է	փետրվարի 26, 1780
Ծննդավայր	Լայպցիգ, Սաքսոնիայի կյուրֆիուրսություն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Մահացել է	հոկտեմբերի 1, 1856 (76 տարեկան)
Մահվան վայր	Խեբ, Բոհեմիայի թագավորություն, Չեխական թագի հողեր, Ավստրիական կայսրություն
Գերեզման	Բեռլին
Քաղաքացիություն	Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Կրթություն	Լայպցիգի համալսարան
Կոչում	պրոֆեսոր
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս, քիմիկոս, հանքաբան, մաթեմատիկոս և բյուրեղագիր
Աշխատատու	Լայպցիգի համալսարան, Բեռլինի համալսարան և HU Berlin
Պարգևներ և ; մրցանակներ
Անդամություն	Լեոպոլդինա, Գյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Corps Saxo-Montania zu Freiberg und Dresden in Aachen?
	Christian Samuel Weiss Վիքիպահեստում

Քրիստիան Սամուել Վայս (գերմ.՝ Christian Samuel Weiss, փետրվարի 26, 1780(1780-02-26)^[1]^[2], Լայպցիգ, Սաքսոնիայի կյուրֆիուրսություն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն^[3] - հոկտեմբերի 1, 1856(1856-10-01)^[1]^[2]^[3], Խեբ, Բոհեմիայի թագավորություն, Չեխական թագի հողեր, Ավստրիական կայսրություն), գերմանացի հանքաբան և բյուրեղագետ։

Կենսագրություն

Ուայսը սովորել է Լայպցիգում, Բեռլինում և Ֆրայբերգում։ 1803 թվականին Լայպցիգում պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան և 1808 թվականին այնտեղ ստացել է ֆիզիկայի ամբիոնը։

1810 թվականին Ուայսը հրավիրվել է Բեռլինի համալսարան, որտեղ դարձել է հանքարդյունագիտության պրոֆեսոր։ Բնական ձևով զարգացրել է հանքագիտության մաթեմատիկայի ճյուղը և այն հիմք է դարձրել բյուրեղների կառուցման համար։ Բացի այդ, նա հայտնաբերել է բյուրեղաքիմիական համակարգերը։ Այս ուղղությամբ առաջին աշխատանքը տպագրվել է 1813 թվականին և կոչվել է «Über die natürlichen Abteilungen der Krystallisationssysteme»:

1853 թվականին պարգևատրվել է «Pour le Mérite գիտության և արվեստի համար» շքանշանով։

Քրիստիան Սամուել Ուայսը մահացել է 1856 հոկտեմբերի 1-ին Բոհեմիայի Խեփ քաղաքի մոտակայքում գտնվող բուժիչ աղբյուրներ ուղևորվելու ընթացքում։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Professorenkatalog der Universität Leipzig (գերմ.) — 2006.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Левинсон-Лессинг Ф. Ю. Вейс, Христиан Самуил (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. К. К. Арсеньев, Ф. Ф. Петрушевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. Vа. — С. 729.
↑ Большая советская энциклопедия (ռուս.) / под ред. О. Ю. Шмидт — 1 — М.: Акционерное общество «Советская энциклопедия», 1920.
↑ Вейс, Христиан (ռուս.) // Варлен — Венглейн (БСЭ1) — 1928. — Т. 9. — С. 195.

Գրականություն

И. И. Шафрановский. История кристаллографии. XIX век, Л., «Наука», 1980.
Иностранные члены Российской академии наук XVIII−XXI вв.: Геология и горные науки. / Отв. редактор И. Г. Малахова. М.: ГЦ РАН, 2012. − 504 с. ISBN 978-5-904509-08-8 (эл. версия).

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քրիստիան Սամուել Վայս» հոդվածին։

[_77c8b95a6c7f14f2-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Professorenkatalog der Universität Leipzig (գերմ.) — 2006.

[_9d713bacc67266d3-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_b13b362d75c23ecd-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Левинсон-Лессинг Ф. Ю. Вейс, Христиан Самуил (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. К. К. Арсеньев, Ф. Ф. Петрушевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. Vа. — С. 729.

[_c5f838ece988c9bf-4] Большая советская энциклопедия (ռուս.) / под ред. О. Ю. Шмидт — 1 — М.: Акционерное общество «Советская энциклопедия», 1920.

[_7fa0f6f042e6d957-5] Вейс, Христиан (ռուս.) // Варлен — Венглейн (БСЭ1) — 1928. — Т. 9. — С. 195.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]