Քիոս

Քիոս
Տեսակ	կղզի
Երկիր	Հունաստան
Վարչատարածք	Chios Municipality?
ԲԾՄ	1297 մետր
Մակերես	842,5 կմ²
Ջրլիցի ափին	Էգեյան ծով

Քիոս (հունարեն՝ Χίος, Khíos [ˈçi.os] ( )), Հունաստանի՝ մեծությամբ հինգերորդ կղզին: Գտնվում է Էգեյան ծովում, անատոլիական (փոքրասիական) ափից 7 կիլոմետր հեռավորության վրա: Թուրքիայից բաժանված է Քիոսի նեղուցով: Հայտնի է մաստիկա կոչվող բուսական խեժի արտահանմամբ ( այդ նկատի առնելով՝ անվանում են նաև «Մաստիկայի կղզի»): Զբոսաշրջիկների ուշադրությունը գրավում են նաև կղզու միջնադարյան գյուղերը, 11-րդ դարի Նեա Մոնի վանքը, որ ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության հուշարձանների ցանկում:

Վարչականորեն՝ կղզին ձևավորում է մի առանձին համայնք Քիոսի տարածաշրջանային միավորի կազմում, որը մտնում է Հյուսիս-Էգեյան տարածաշրջանի մեջ: Վարչական կենտրոնը և կղզու գլխավոր քաղաքը նույն՝ Քիոս անվանումը կրող քաղաքն է: Տեղացիներն իրենց քաղաքն անվանում են Քորա ("Χώρα" բառացիորեն նշանակում է «երկիր», բայց սովորաբար այդպես է անվանվում հունական կղզու ամենաբարձրադիր բնակավայրը կամ մայրաքաղաքը):

Կղզին համաշխարհային պատմության մեջ հիշատակվում է հույների ազատագրական պատերազմի ժամանակ՝ 1822 թվականին թուրքական զորքերի կողմից այստեղ կազմակերպված Քիոսյան ահավոր կոտորածով, որին զոհ են գնացել տասնյակ հազարավոր խաղաղ բնակիչներ:

Տես նաև

Քիոսյան կոտորած

Գրականություն

• Fanny Aneroussi, Leonidas Mylonadis: The Kampos of Chios in its Heyday: Houses and Surroundings. Translated from the Greek by Antonis Scotiniotis. (Aipos Series, no 12). Akritas Publications, Nea Smyrni 1992, 960-7006-87-9.
• Charalambos Th. Bouras: Chios. (Guides to Greece, no 4). National Bank of Greece, Athens 1974.
• Charalambos Th. Bouras: Greek Traditional Architecture: Chios. Melissa, Athens 1984.
• Athena Zacharou-Loutrari, Vaso Penna, Tasoula Mandala: Chios: History and Art. Translated from the Greek by Athena Dallas-Damis ... (The Monuments of Chios). The Chios Prefecture, Chios 1989. .
• Hubert Pernot: En Pays Turc: L’île de Chios. (Dijon, Imprimerie Darantière, Rue Chabot-Charny, 65). Avec 17 mélodies populaires et 118 simili-gravures. J. Maisonneuve, Libraire-Éditeur, Paris 1903. (online)
• Arnold C. Smith: The Architecture of Chios: Subsidiary Buildings, Implements and Crafts. Edited by Philip Pandely Argenti. Tison, London 1962.
• Michales G. Tsankares, Alkes X. Xanthakes: Chios: hekato chronia photographies, 1850–1950. (Chios: One Hundred Years of Photographs, 1850–1950). Synolo, Athens 1996, 960-85416-4-6.
• Eleftherios Yalouris: The Archeology and Early History of Chios. (From the Neolithic Period to the End of the Sixth Century B.C.). University of Oxford, Merton College, dissertation, 1976.

Պատկերասրահ

• 

  Կղզու բնակավայրերից մեկի տները

• 

  Կամպոսը

• 

  Ճենովական ամրոցի պարիսպը

• 

  Լքված Անավատոս գյուղը

Արտաքին հղումներ

• Official Chios website—operated by Chios Prefecture (including tourist guide)
• Sarantakou Efi, Misailidou Anna, Beneki Eleni, Varlas Michael (20 April 2005)։ «Chios»։ Cultural Portal of the Aegean Archipelago։ Foundation of the Hellenic World։ Արխիվացված օրիգինալից-ից 7 August 2016-ին։ Վերցված է 2 April 2013 
• History of Chios /(անգլերեն)
• Chios in ancient sources @ attalus.org
• «Chios»։ Encyclopædia Britannica 6 (11th ed.)։ 1911։ էջեր 236–237