Ցուլ (կենդանակերպ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ցուլ

Դիտարկումների տվյալներ
ՏեսակԿենդանակերպի նշաններ
Մասն էԿենդանակերպ
Անվանված էՑուլ

Ցուլ (հին հունարեն՝ Ταῦρος, Taûros, լատիներենից թարգմանաբար՝ ցուլ), ժամանակակից կենդանակերպի երկրորդ աստղագիտական նշանն է։ Այն տարածվում է կենդանակերպի 30°-ից մինչև 60°: Այս նշանը պատկանում է Երկրի տարրին կամ եռապատկությանը, ինչպես նաև ֆիքսված եղանակին, որակին կամ քառապատիկությանը։ Վեներայի կողմից կառավարվող նշան է, Լուսինն այստեղ իր բնական դիրքի մեջ է ուղիղ 3°-ով։

Image: 200 pixels
Տեսարանn արտացոլված է երկնային գլոբուսների ավանդույթի համաձայն՝ ցույց տալով երկնային ոլորտը «կողքից» հայացքով։

Արևմտյան աստղագուշակության մեջ Արեգակն անցնում է այս նշանով ապրիլի 20-ից մինչև մայիսի 20-ը[1]։ Ցուլը երեք երկրային նշաններից մեկն է՝ Այծեղջյուրի և Կույսի կողքին։ Ցուլի հակառակ նշանը Կարիճն է։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

♉︎ Ցուլի նշանը կապված է մի քանի հնագույն մշակույթների մի շարք առասպելների և ցուլապաշտության հետ։ Դա կենդանակերպի առաջին նշանն է, որը հաստատվել է Միջագետքի շրջանում, ովքեր այն անվանել են «Երկնքի մեծ ցուլ», քանի որ այն համաստեղությունն է, որով Արևը ծագում է գարնանային գիշերահավասարի ժամանակ, վաղ բրոնզի դարից, սկսած մոտ 4000 մ.թ.ա. մինչև մ.թ.ա. 1700 թվականը[2]։

Աստղաբանական ասոցիացիաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիրը Ցուլի տարրն է, և Կույսի և Այծեղջյուրի հետ միասին այն կազմում է Երկրի եռակիությունը։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. dictionary, 2022
  2. Sołtysiak, Arkadiusz (2001). «The Bull of Heaven in Mesopotamian Sources» (PDF). Culture and Cosmos. 5 (2): 3–21. doi:10.46472/CC.0205.0203.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Astronomical Applications Department (2011). Multiyear Computer Interactive Almanac. 2.2.2. Washington DC: US Naval Observatory. Longitude of Sun, apparent geocentric ecliptic of date, interpolated to find the time of crossing 0°, 30°...
  • «Taurus». Dictionary.com. 2022.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ցուլ (կենդանակերպ)» հոդվածին։