Jump to content

Վենեսուելայի բողոքի ցույցեր (2024)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
2024 թվականի Վենեսուելայի բողոքի ցույցեր
Բողոքի ցույցեր Վենեսուելայում Խմբագրել Wikidata
բողոքի ցույց Խմբագրել Wikidata
Մասն էճգնաժամ Վենեսուելայում, բողոքի ցույցեր Նիկոլաս Մադուրոյի դեմ, 2024 թվականի Վենեսուելայի նախագահական ընտրություններ Խմբագրել Wikidata
Թեմայով վերաբերում է2024 թվականի Վենեսուելայի նախագահական ընտրություններ Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՎենեսուելա Խմբագրել Wikidata
Թվական2024 Խմբագրել Wikidata
Սկսած29 Հուլիսի 2024 Խմբագրել Wikidata
Պատճառ2024 թվականի Վենեսուելայի նախագահական ընտրություններ, electoral fraud Խմբագրել Wikidata

Վենեսուելայի բողոքի ցույցեր, 2024 թվականի նախագահական ընտրություններից հետո՝ հուլիսի 28-ին սկսված ցույցեր՝ ի պատասխան ընտրախախտումների և ընտրակեղծիքների մասին երկկողմանի պնդումների: Ընտրություններն ու անկարգությունները տեղի են ունեցել Վենեսուելայի շարունակվող ճգնաժամի համատեքստում։

Ընտրությունների հաջորդ գիշերը Ազգային ընտրական խորհուրդը հրապարակել է նախնական արդյունքները, որում ասվում էր, որ Նիկոլաս Մադուրո Մորոսը հաղթել է ընտրություններում՝ հավաքելով ձայների 51,2%-ը, իսկ առաջատար ընդդիմադիր թեկնածու Էդմունդո Գոնսալես Ուրուտիան զիջում է 44,2%-ով: Հուլիսի 30-ին Ժողովրդավարական միասնական պլատֆորմը, որը ստեղծվել է ընդդիմության կողմից, որը պատասխանատու էր ընդդիմության նախնական ընտրությունների համար, հրապարակել է իրենց սեփական արդյունքները, ըստ ինչի Գոնսալեսը ստացել է ձայների 67%-ը, մինչդեռ Մադուրոն ստացել է 30%-ը: Երկու թեկնածուներն էլ պնդել են ընտրություններում հաղթանակի մասին։ Մադուրոն և կառավարությունը մեղադրել են Վենեսուելայի ընդդիմությանը՝ ի դեմս Մարիա Կորինա Մաչադոյի, նրան «ֆաշիստ և հանցագործ» են անվանել[1]։

Թեև ցույցերի մեծ մասը խաղաղ է եղել և տեղի է ունեցել առանց միջադեպերի, բայց եղել են նաև հաղորդումներ համատարած բռնությունների և անկարգությունների մասին[2]։

Նախապատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուլիսի 29-ի վաղ առավոտյան Նիկոլաս Մադուրոյի հաղթանակի մասին Էլվիս Ամորոսոյի հայտարարություններից հետո, մեծամասնական ընդդիմությունը, որը համախմբվել էր Մարիա Կորինա Մաչադոյի և Դեմոկրատական միասնական պլատֆորմի թեկնածու Էդմունդո Գոնսալեսի շուրջ, դատապարտել է ընտրակեղծիքները: Մի քանի երկրներ թերահավատորեն են վերաբերվել արդյունքներին՝ կոչ անելով աուդիտ անցկացնել[3][4][5][6][7]։ Մադուրոն երրորդ ժամկետով նախագահ է հռչակվել իշխանափոխությունից ամիսներ առաջ և մինչև քվեարկության ընդհանուր արդյունքների հրապարակումը[8]։ Մաչադոն հայտարարել է, որ իր կուսակցությունը ձեռք է բերել ընտրողների հաշվառման թերթիկները, որոնք ցույց են տալիս, որ Գոնսալեսը հաղթում է մեծ առավելությամբ[9]:

Ո՛չ Մաչադոն, ո՛չ Գոնսալեսը բողոքի ակցիաների կոչ չեն արել, փոխարենը խնդրել են մարդկանց ներկա գտնվել քվեարկության կենտրոններում, քանի դեռ չեն ստացել ձայների հաշվարկները[10]:

Մադուրոն բռնության համար մեղադրել է Գոնսալեսին և Մաչադոյին[11]։

Ժամանակագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուլիսի 28

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2024 թվականի հուլիսի 28-ին՝ ընտրությունների օրը, Տաչիրայի քաղաքացի Խուլիո Վալերիո Գարսիան սպանվել է մոտոցիկլետների խմբի կողմից։ Այդ օրը եղել է նաեւ չորս վիրավոր[12]։

Նույն օրը վենեսուելացիները բրազիլական Պակարաիմայում, Բոա Վիստայում և Սան Պաուլոյում ցույց են անցկացրել ընդդեմ Մադուրոյի։ Սան Պաուլոյում հարյուրավոր վենեսուելացի միգրանտներ մասնակցել են ցույցի՝ ի պաշտպանություն ժողովրդավարության և ազատության կոչերի[13]։

Հուլիսի 29

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուլիսի 29-ին Կարակասի արևելքից արևմուտք և հարավ-արևմուտք կար դատարկ կաթսաների երթեր են սկսել[14][15][16][17]։ Բողոքի ցույցերը սկսվել են կեսօրին մոտ։ Կարակասում ցույցեր են գրանցվել Կատիայի Իսաիաս Մեդինա Անգարիտայում, Ռուպերտո Լուգոյում և Ռուիս Պինեդայում, ինչպես նաև Կարակաս-Լա Գուայրա մայրուղու վրա։ Ֆալկոն նահանգի մի հատվածում նույնպես մարդիկ դուրս են եկել փողոց[18]։ Բողոքի ցույցեր են գրանցվել մայրաքաղաքի տարբեր հանրաճանաչ վայրերում, հատկապես Պետարեի մի քանի հատվածներում[19] ինչպիսիք են Սան Բլաս կամ Լա Դոլորիտա թաղամասերը։ Ոստիկանության մեծ ներկայություն է գրանցվել նաև մայրաքաղաքում։

Ամբողջ երկրում ցուցարարները պատռել են Մադուրոյի նախընտրական պաստառները[20][21]։ Վենեսուելայի կառավարության դեմ հրապարակային ցույցեր են գրանցվել նաև մի քանի արտասահմանյան քաղաքներում, որտեղ վենեսուելական սփյուռքի մեծ ներկայություն կա[22]։

Մարգարիտա կղզում հարյուրավոր խաղաղ բնակիչներ գրավել են Պորլամարի դե Մայո պողոտան՝ քանդելով Մադուրոյի քաղաքական պաստառները: Կորո քաղաքում ցուցարարները քանդել են հանգուցյալ նախագահ Ուգո Չավեսի արձանը[23]։ Արձանների ապամոնտաժումը հետագայում դարձել է համազգային միտում, երբ սոցիալական ցանցերի որոշ օգտատերեր հայտնել են, որ քանդվել են արձանները, ինչպես նաև բազմաթիվ այլ քաղաքներում և ավաններում բազմաթիվ բոլիվարական քարոզչական պաստառների և որմնանկարների ոչնչացման մասին[24]։ Ոստիկանությունը կրակել և արցունքաբեր գազ է արձակել, ինչի հետևանքով ցուցարարները պատասխանել են քարերով, փայտերով և Մոլոտովի կոկտեյլներով[25]։ Ցուցարարներին ցրելու համար ոստիկանությանը օգնել են Մադուրոյի իշխանությանը աջակցող կիսառազմական կազմակերպությունների անդամները[26]։

Հուլիսի 29-ի ցույցերի ժամանակ զոհվել է 2 մարդ (այդ թվում՝ 15-ամյա դեռահաս), 7 ցուցարար վիրավորվել է, 3 չհաստատված մահ՝ հրազենային վնասվածքներից[27]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Phillips, Tom; Gambino, Lauren (2024-08-01). «Venezuela's Nicolás Maduro blames unrest on far-right conspiracy as isolation grows». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2024-08-02-ին.
  2. ↑ «President Maduro Denounces Violence Perpetrated by Far Right in Venezuela». 30 July 2024. Վերցված է 2 August 2024-ին.
  3. ↑ «Javier Milei: 'Argentina no va a reconocer otro fraude' en Venezuela». infobae (եվրոպական իսպաներեն). 29 July 2024. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  4. ↑ Muñoz, Ixchel (29 July 2024). «Costa Rica debe reconocer a Edmundo González presidente de Venezuela, pide Bojorges». El Mundo CR (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  5. ↑ Cerda, Luis (29 July 2024). «Presidente Boric y proclamación de Maduro como ganador: "No reconoceremos ningún resultado que no sea verificable"». La Tercera. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  6. ↑ «Canciller González-Olaechea condena 'fraude' perpetrado en Venezuela». Gestión (իսպաներեն). 29 July 2024. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  7. ↑ «En Uruguay el oficialismo denuncia fraude tras anuncio de victoria de Nicolás Maduro». El Observador (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  8. ↑ «A pesar del reclamo internacional, proclamaron a Nicolás Maduro como presidente de Venezuela». Ámbito. 29 July 2024. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  9. ↑ Kahn, Carrie; Otis, John (30 July 2024). «Venezuela's Maduro threatens reprisals as disputed election protests become deadly». NPR.
  10. ↑ Moleiro, Alonso (29 July 2024). «María Corina Machado rechaza reconocer como ganador a Maduro: 'Venezuela tiene un nuevo presidente electo y es Edmundo González'». El País América (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  11. ↑ Kahn, Carrie; Otis, John (30 July 2024). «Venezuela's Maduro threatens reprisals as disputed election protests become deadly». NPR.
  12. ↑ Hernández, Rosalinda (29 July 2024). «Táchira: con un fallecido y varios heridos cierra proceso electoral». El Estímulo (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  13. ↑ Rodrigues, Caíque (29 July 2024). «Venezuela volta a reabrir fronteira com o Brasil após fechar por 1h». G1 (պորտուգալերեն). Վերցված է 29 July 2024-ին.
  14. ↑ Sequera, Vivian (29 July 2024). «Venezuelan protests break out as government claims election win». Reuters. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  15. ↑ «La semana comenzó con cacerolazos en toda Caracas». El Estímulo (իսպաներեն). 29 July 2024. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  16. ↑ «Se registran fuertes cacerolazos en Caracas un día después de las elecciones en Venezuela en repudio al fraude de Maduro». infobae (եվրոպական իսպաներեն). 29 July 2024. Արխիվացված օրիգինալից 29 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  17. ↑ «Caracas amanece con calles vacías y cacerolazos resonando en diferentes barrios de la ciudad». NTN24 (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  18. ↑ Garcia, Ariadna (29 July 2024). «Rechazan resultados del CNE: cacerolazos y protestas en distintas partes del país». TalCual (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  19. ↑ Singer, Florantonia (29 July 2024). «Gritos de fraude, protestas y cacerolazos en los barrios contra la proclamación de Maduro». El País América (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 29 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  20. ↑ Goodman, Joshua; Cano, Regina Garcia (29 July 2024). «Venezuelans take to streets of Caracas to protest Maduro's claim that he won presidential election». Associated Press. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  21. ↑ Pozzebon, Stefano (29 July 2024). «See how Venezuelans are using pots to protest Maduro's victory». CNN. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  22. ↑ Pozzebon, Stefano (29 July 2024). «See angry Venezuelans living abroad react to President Maduro's election win claim». CNN. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 29 July 2024-ին.
  23. ↑ Venezuela opposition says its victory is irreversible, citing 73% of vote tallies
  24. ↑ «Venezuela protesters target Hugo Chávez statues amid disputed election». The Guardian. 30 July 2024.
  25. ↑ Montero, Mario Guillén (29 July 2024). «Se avivan protestas en Nueva Esparta por rechazo a los resultados electorales». El Sol de Margarita. Արխիվացված օրիգինալից 30 July 2024-ին. Վերցված է 30 July 2024-ին.
  26. ↑ «Массовые протесты в Венесуэле Николас Мадуро вновь объявил себя президентом, оппозиция заявляет о своей победе на выборах. В Каракасе и других городах акции переросли в столкновения с полицией». Meduza (ռուսերեն). Վերցված է 2024-07-30-ին.
  27. ↑ Resultados de las elecciones en Venezuela 2024, en vivo. La represión a las protestas deja al menos dos muertos y 46 detenidos
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վենեսուելայի_բողոքի_ցույցեր_(2024)&oldid=10066137» էջից