Վարկային միությունները Միացյալ Թագավորությունում

Ստեղծել հղումը
Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Վարկային միությունները Միացյալ Թագավորությունում առաջին անգամ ստեղծվել են 1960-ականներին։ Վարկային միություններn անդամներին պատկանող ֆինանսական կոոպերատիվներ են, որոնք գործում են խնայողությունների խթանման, իրենց անդամներին վարկային և այլ ֆինանսական ծառայություններ տրամադրելու նպատակով։

Մեծ Բրիտանիայի վարկային միությունները այժմ առաջարկում են ծառայությունների լայն շրջանակ իրենց անդամներին. ներառյալ ընթացիկ հաշիվները, աշխատավարձի նվազեցումները, մշտական պատվերները և ապահովագրությունը[1]։

Կոոպերատիվ կամ փոխադարձ կազմակերպությունները, որոնք զբաղվում են կոոպերատիվ բանկային գործունեությամբ, ինչպիսիք են շինարարական ընկերությունները, Մեծ Բրիտանիայում գոյություն ունեն 18-րդ դարից։

Հաստատությունները, որոնք հայտնի են որպես փոխադարձ կազմակերպություններ, առաջացել են 18-րդ դարի ընկերական հասարակական շարժումից, երբ 1762 թվականին հիմնադրվել է առաջին փոխադարձ ապահովագրողը՝ Equitable Life-ը[2]։

Համայնքային ինքնօգնության շարժումը թույլ է տվել փոքր կանոնավոր անհատական ներդրումները միավորել փոխադարձ կոլեկտիվ շահի համար՝ ձեռք բերելով ապահովագրության և ֆինանսական ապրանքներ տրամադրելու համար անհրաժեշտ ծավալի և մասշտաբի նույն տնտեսությունները։ Փոխադարձ հասարակություններն օգնել են միջոցներ հայթայթել բնակարանային և սպառողական երկարաժամկետ ապրանքների համար այն ժամանակ, երբ առևտրային բանկերը դեռ բացառապես առևտրային վարկատուներ էին։ Շինարարական ընկերությունները բանվորական կոոպերատիվների կողմից ձևավորվել են որպես փոքր ժամանակավոր ընկերություններ՝ միավորելով ռեսուրսները տներ կառուցելու համար և հետագայում դրանք վիճակահանությամբ բաշխելով անդամների միջև։ Երբ բոլոր անդամները տեղավորվել են, այդ կազմակերպությունները սովորաբար լուծարվում էին, թեև ոմանք դարձել են մշտական հասարակություններ՝ փորձելով խթանել ավելի լայն տների սեփականությունը, ինչպես օրինակ է Լիդսի Մշտական Շենքի Միությունը[3]։

Միացյալ Թագավորությունում գրանցված առաջին վարկային միությունը ստեղծվել է 1960 թվականին Դերիում, Հյուսիսային Իռլանդիա։ Ոգեշնչված Իռլանդիայի Հանրապետությունում առաջին վարկային միությունների ձևավորմամբ՝ վեց անհատներ միավորել են իրենց խնայողությունները և պաշտոնապես հիմնել Derry Credit Union-ը[4]։ Մեծ Բրիտանիայում ժամանակակից վարկային միություններն ի հայտ եկան 1960-ականների կեսերին Լոնդոնում և Շոտլանդիայում։ Առաջին գրանցված բրիտանական վարկային միությունը Հորնսի կոոպերատիվն էր, որը հիմնադրվել է 1964 թվականին Հյուսիսային Լոնդոնում Կարիբյան ավազանի ընտանիքների կողմից և հանդիսանում է ներկայիս Լոնդոնի կապիտալ վարկային միության հիմքը[5]։ Մինչև 1998 թվականը Կարիբյան ավազանի չափահաս բրիտանացիների 38%-ը վարկային միությունների անդամ էր։ Շոտլանդիայում մի քանի վարկային միություններ ստեղծվել են Իռլանդիայից ներգաղթյալների կողմից։ Գլազգոյում վարկային միության ծածկույթը և անդամակցությունը լայն է. վեցերորդ գլասվեգացիներից մեկը վարկային միության անդամ է, որտեղ ինը աշխատող վարկային միություններ և 25 համայնքային վարկային միություններ ծառայում են քաղաքին[6]։

1979 թվականի Վարկային միությունների մասին օրենքը առաջին անգամ կարգավորել է Մեծ Բրիտանիայի վարկային միությունները։ Օրենքը պահանջում էր, որ Շոտլանդիայի, Վելսի և Անգլիայի բոլոր վարկային միությունները գրանցվեն Բարեկամական ընկերությունների գրանցամատյանում, որը պատասխանատու էր, որպեսզի վարկային միություններն ունենան «բավարար» ընդհանուր կապ և պահպանեն ընդհանուր կանոնները։ Գրանցողին հանձնարարվել էր վերահսկել վարկային միությունների գործունեությունը, որոնք պետք է եռամսյակային և տարեկան հաշվետվություններ ներկայացնեին գրանցողին[7]։ Օրենքը թույլ էր տալիս գրանցողին կասեցնել վարկային միության գործունեությունը, վարկային միություններին դուրս բերել ռեգիստրից և հետապնդել վարկային միության կողմից անօրինական ֆինանսական գործունեությունը[8]։ Օրենքի ընդունմանը հաջորդած տարիներին վարկային միությունների թիվը զգալիորեն ավելացել է։ 1982 թվականին գրանցվել է 73 վարկային միություն։ 1980-ականների վերջից մինչև 1990-ականների սկիզբը վարկային միությունների գրանցումն աճել է չորս անգամ։ 1994-2000 թվականների ընթացքում մեծ թվով փոքր վարկային միություններ փակվել են կամ միաձուլվել այլ վարկային միությունների հետ։ 2000 թվականին 660 վարկային միություն համարվել է պաշտոնապես գրանցված։ Եվս 220 վարկային միություններ չեն ներկայացրել իրենց տարեկան հաշվետվությունը գրանցողին[9]։

1980 թվականին Վելսում գրանցվել է առաջին վարկային միությունը։ Սուրբ Թերեզայի վարկային միությունը սպասարկում էր Պորտ Թալբոտի բնակելի կալվածքում ապրող կաթոլիկ համայնքին։ 1990-ականներին Վելսում վարկային միությունների անդամությունն աճել է, քանի որ վարկային միությունները օգնել են իրականացնել աղքատության դեմ պայքարի և ֆինանսական ներառման քաղաքականություն՝ համագործակցելով տեղական իշխանությունների և ազգային բարեգործական կազմակերպությունների հետ։ Մինչև 1997 թվականը Վելսում գրանցված էր 31 վարկային միություն։ Ավելի փոքր վարկային միությունների միաձուլումից հետո Վելսում գրանցված վարկային միությունների թիվը մինչև 2010 թվականը կրճատվել է մինչև 26-ի[10]։ Ըստ Անգլիայի Բանկի տվյալների, Բրիտանիայում վարկային միության անդամների թիվը գրեթե կրկնապատկվել է՝ 2004 թվականին 562,000-ից հասնելով գրեթե 1,04 միլիոնի՝ 2012 թվականին, մինչդեռ ընդհանուր ակտիվներն աճել են 432 միլիոն ֆունտից մինչև 956 միլիոն ֆունտ։ Այնուամենայնիվ, Բրիտանիայում ակտիվ վարկային միությունների թիվը 2004 թվականի 565-ից իջել է մինչև 2012 թվականին՝ 390-ի։ Որոշները միավորվել են մրցակիցների հետ, սակայն մյուսները դադարեցրել են առևտուրը, որոնցից առնվազն 14-ը 2012 թվականի հունվարից մինչև 2013 թվականի հուլիսը ընկած ժամանակահատվածում[11]։

Կարգավորում և քաղաքականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Թագավորության վարկային միությունները 2013 թվականի ապրիլի 1-ից կարգավորվում են Խոհեմության կարգավորման մարմնի կողմից, իսկ 2013 թվականի ապրիլի 1-ից կարգավորվում են Ֆինանսական ծառայությունների մարմնի կողմից[12]։ Մինչև 1979 թվականի Վարկային միությունների մասին օրենքի ընդունումը, Մեծ Բրիտանիայում վարկային միությունների համար հատուկ իրավական կառուցվածք չկար։ Վաղ վարկային միություններից ոմանք ընտրել են գրանցվել Ընկերությունների մասին օրենքի, իսկ որոշները՝ Արդյունաբերական և Պրովիդենտ Հասարակությունների Օրենքի համաձայն։ Դրանք դասակարգվում են երկու տեսակի. առաջին տիպը փոքր վարկային միություններն են, իսկ երկրորդը՝ ավելի մեծ։ 2006 թվական նոյեմբերից 2-րդ տիպի շատ վարկային միություններ սկսել են առաջարկել իրենց անդամներին դեբետային քարտային հաշիվներ, որպեսզի նրանք կարողանան կանխիկացնել ցանկացած Link բանկոմատից[13]։ 2008 թվականի հունիսին գանձապետարանը հայտարարել է վարկային միությունների աճը խրախուսելու ծրագրերի մասին՝ ընդլայնելով ընդհանուր պարտատոմսերը և վերացնելով հնացած սահմանափակումները՝ նպատակ ունենալով զգալիորեն նվազեցնել դռնեդուռ վարկատուների և վարկային շնաձկների ազդեցությունը։ Վարկային միությունների մասին 1979 թվականի ակտում փոփոխություններ են կատարվել 2011 թվականի օրենսդրական բարեփոխումների (Արդյունաբերական և պրովիդենտ հասարակություններ և վարկային միություններ) հրամանով (SI 2011/2687), որն ուժի մեջ է մտել 2012 թվականի հունվարի 8-ին։ Հիմնական փոփոխությունները վերացվել են անդամակցության սահմանափակումները՝ սպասարկելով մարդկանց մեկից ավելի խմբեր, ծառայություններ մատուցել համայնքային խմբերին, բիզնեսներին և սոցիալական ձեռնարկություններին հատուկ բիզնես վարկերով և առաջարկել խնայողությունների տոկոսներ՝ շահաբաժնի փոխարեն՝ համաձայն հիմնական բանկային համակարգի[14][15]։

Վարկային միությունների կանոնակարգերը վարկերի համար սահմանում են ամսական 3% առավելագույն տոկոսադրույք։

Խնայողությունների անվտանգություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2008 թվականի հոկտեմբերից Միացյալ Թագավորության վարկային միությունները ծածկված են Ֆինանսական ծառայությունների փոխհատուցման սխեմայով (FSCS), որը պաշտպանում է խնայողությունները բանկերում և նմանատիպ հաստատություններում մինչև 85,000 ֆունտ ստերլինգ (2017 թվականի փետրվարի դրությամբ)՝ ընդգրկելով մարդկանց մոտ 98%-ը, անդամներից շատերը մեկ շաբաթվա ընթացքում հետ են ստանում իրենց գումարները[16]։

Վարկային միությունները խնայողներին զգալիորեն ավելի շատ պաշտպանություն են առաջարկում, քան առևտրային «խնայողական ակումբները»՝ ինչպես ցույց է տվել 2006 թվականին Սուրբ Ծննդյան «Ֆարեպակ» ակումբի փլուզումը[17]։

Վարկային միությունների վերջին փոփոխությունները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրիտանիայում ակտիվ վարկային միությունների թիվը 2004 թվականի 565-ից 2012 թվականին նվազել է մինչև 390, ոմանք միավորվել են, ոմանք դարձել անվճարունակ։ Վեցը 2012 թվականին դադարեցրել է առևտուրը, իսկ առնվազն ութը դադարեցրել է 2013 թվականին։ Այնուամենայնիվ, անդամների թիվը 2012 թվականին 1,04 միլիոնից աճել է մինչև 2 միլիոնէ 2018 թվականին[18][19]։

Շատ վարկային միություններ ակտիվորեն ներգրավված են բարձր տոկոսներով վարկային կազմակերպությունների և վարկային շնաձկների դեմ պայքարում՝ առաջարկելով մատչելի վարկային այլընտրանք։ 2013 թվականին Քենթերբերիի արքեպիսկոպոս Ջասթին Ուելբին նախաձեռնել է Անգլիայի Եկեղեցու ծրագիր՝ աջակցելու վարկային միություններին, պայքարելու Մեծ Բրիտանիայի վարձատրվող վարկատուների աճի դեմ, որոնք գանձում են չափազանց բարձր տոկոսադրույքներ[20]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վարկային միությունների իռլանդական լիգա

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Anonymous (1994b)
  2. ↑ About Us, The Derry Credit Union
  3. ↑ Tim George Bickerstaffe (2001 թ․ սեպտեմբեր), The Significance of the Common Bond In Credit Unions (PDF), The University of Leeds Department of Sociology and Social Policy, էջ 7
  4. ↑ Adele Atkinson (2006 թ․ մարտ), Migrants and Financial Services: A review of the situation in the United Kingdom (PDF), Personal Finance Research Centre, University of Bristol, էջ 8
  5. ↑ Credit Union History, Gateshead First Credit Union, Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 23-ին, Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 27-ին
  6. ↑ Poverty in Scotland: second report of session 2007-08, Vol. 2, House of Commons: Scottish Affairs Committee, 2007 թ․ դեկտեմբեր, էջ Ev 226, ISBN 9780215037817
  7. ↑ «Credit Unions Act 1979».
  8. ↑ Tim George Bickerstaffe (2001 թ․ սեպտեմբեր), The Significance of the Common Bond In Credit Unions (PDF), The University of Leeds Department of Sociology and Social Policy, էջ 8
  9. ↑ Tim George Bickerstaffe (2001 թ․ սեպտեմբեր), The Significance of the Common Bond In Credit Unions (PDF), The University of Leeds Department of Sociology and Social Policy, էջեր 8–9
  10. ↑ Raising the Profile: Meeting the Challenges - AN ACTION PLAN FOR THE CREDIT UNION MOVEMENT IN WALES 2010-2013 (PDF), The Welsh Credit Union Movement, 2010 թ․ նոյեմբեր, էջ 5, Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ փետրվարի 3-ին, Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 23-ին {{citation}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)
  11. ↑ «Credit unions thriving even before Archbishop Welby's attack on Wonga». The Guardian newspaper. 2013 թ․ հուլիսի 29. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 30-ին.
  12. ↑ ABCUL Արխիվացված 14 Ապրիլ 2010 Wayback Machine. Retrieved 2008-10-17.
  13. ↑ "Credit union rules 'to be easedԿաղապար:'". BBC News. 30 June 2008.
  14. ↑ «The Legislative Reform (Industrial and Provident Societies and Credit Unions) Order 2011».
  15. ↑ «Short-Term loans». Essex Savers Credit Union. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 23-ին. «By law the maximum interest rate that a credit union can charge its members for a loan is 3% per month or 42.6% APR.»
  16. ↑ «Is your cash safe with the struggling credit unions? One a month is now going bust with more forecast to struggle». The Guardian newspaper. 2013 թ․ մայիսի 11. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 30-ին.
  17. ↑ https://www.google.com/hostednews/ukpress/article/ALeqM5ikk57nIgQzGtBUrHW1SphauuHNhA?docId=N0115271333539565336A (չաշխատող հղում)
  18. ↑ «The story of the farepak savers | Joseph Rowntree Foundation». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 8-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 13-ին.
  19. ↑ Jones, Rupert (2018 թ․ օգոստոսի 31). «Credit unions on the rise as membership passes 2 million». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 28-ին.
  20. ↑ «Vince Cable backs Church plans to 'compete' with Wonga». BBC News. 2013 թ․ հուլիսի 25. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 25-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վարկային_միությունները_Միացյալ_Թագավորությունում&oldid=9507964» էջից