Սպիդպաս
Սպիդպաս (անգլ․՝Speedpass, բառացի՝ արագ բանկ կամ արագ վճարում) ռադիոհաճախականության նույնականացման (RFID) սարք է օղազարդի վրա, որը ներկայացվել է 1997 թ. - ին Mobil-ի կողմից (որը 1999 թ. - ին միավորվել է Exxon-ի հետ և դարձել ExxonMobil) էլեկտրոնային անհպում վճարումների համար։ Այն ի սկզբանե մշակվել է Verifone ընկերության կողմից։ Մինչև 2004 թվականը Ավելի քան յոթ միլիոն մարդ ուներ Սպիդպաս (Speedpass) կտրոններ, որոնք կարող էին օգտագործվել աշխարհի շուրջ 10,000 Exxon, Mobil և Esso բենզալցակայաններում։
Սպիդպասը (Speedpass) իր տեսակի մեջ առաջին լայն տարածում գտած սպառողական RFID վճարային համակարգերից մեկն էր, որն իր դեբյուտը կատարեց ամբողջ երկրում 1997 թվականին ՝ շատ առաջ անցնելով VISA և Մաստեր քարտ RFID համակարգերի փորձարկումներից։
| Ապրանքի տեսակ | radio-frequency identification? |
|---|---|
| Օգտագոտծման սկիզբ | 1997 |
| Սեփականատեր | ExxonMobil |
| Կայք | esso.ca/en-ca/speedpass(անգլ.) |
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
ExxonMobil Speedpass համակարգը հիմնված էր Texas Instruments TIRIS RFID պլատֆորմի վրա։ Այն ի սկզբանե մշակվել է Verifone - ի կողմից երկու հնարավորություններով.մեկը նախատեսված էր վառելիքի բաշխման «պոմպի» ներսում տեղադրելու համար, իսկ մյուսը նախատեսված էր ամենօրյա ապրանքների խանութում օգտագործելու համար, որը հայտնի է որպես Verifone RF250 (որը կատարելագործվել է Ingenico isc250 սմարթ քարտի ընթերցողի հիմքի վրա)։
ExxonMobil Speedpass-ը օգտագործում էր Թվային ստորագրության հնարավորության (DST) ծածկագրման պիտակ, որը ներառում էր թույլ կոդավորման սխեմա ' հարցման արձագանքման գործողությունը կատարելու համար։ 2005 թվականի հունվարի 29-ին RSA Security և Ջոնս Հոփկինսի համալսարանի մի խումբ ուսանողներ կոտրեցին արտոնագրված կոդավորման ալգորիթմը, որն օգտագործվում էր Exxon-Mobil Speedpass-ի կողմից [1]։ Նրանք կարողացան հաջողությամբ պատճենել Speedpass-ը և օգտագործել պատճենված RFID պիտակը բենզին գնելու համար։
Խարդախությունը կանխելու համար Սպիդպասի(Speedpass) օգտվողները, ի վերջո, ստիպված էին մուտքագրել իրենց փոստային կոդը որոշ բենզալցակայաններում գտնվող սկաներների մեջ[1]։
Հարմարավետ խանութներ և «Թռչող կարմիր ձին»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մի պահ Սպիդպասը (Speedpass) փորձնականորեն գործարկվեց արագ սննդի ռեստորաններում և որոշ շուկաների սուպերմարկետներում։ Միայն ՄաքԴոնալդսսը Սպիդպասը է տեղադրել Մեծ Չիկագոյի տարածքում գտնվող ավելի քան 400 ռեստորաններում։
1998 թ. - ին RF250 խանութներում ընթերցանման սարքի մշակման ընթացքում սարքերի մի քանի նախատիպեր Ռոկլինի (Կալիֆոռնիա) Verifone-ից ուղարկվեցին Verifone-ի Ֆլորիդայի գրասենյակ։ Սարքերը ժամանակին չեն հասել և կարծում են, որ կորել են տարանցման ժամանակ։ Ավելի ուշ դրանք հայտնաբերվեցին, և չնայած յուրաքանչյուր միավոր ուներ Verifone-ի պատկերանշան և փաթեթավորված էր Verifone-ի պատկերանշանի տուփերում, կորցրած ապրանքների մասին տրանսպորտային ընկերության տվյալների բազայում այդ անունով ոչինչ չկար։ Այս սարքերը, ամենայն հավանականությամբ, հայտնաբերվել են «թռչող կարմիր ձի» հարցան շնորհիվ, քանի որ, ըստ երևույթին, դրանց վրա պատկերված էր Mobil-ի փոքր պատկերանշանը, իսկ Mobil-ի պատկերանշանը եղել և մնում է կարմիր Պեգասը: Նախագծի ներքին ծածկանունն այսպիսով փոխվեց «Թռչող կարմիր ձիու»[2]։
Թեստը համարվեց անհաջող, և Մաք Դոնալդսը 2004 թվականի կեսերին հեռացրեց սկաներները իրենց բոլոր ռեստորաններից։ Բացի այդ, Նոր Անգլիայի մթերային Stop & Shop ցանցը փորձարկեց Սպիդպասը (Speedpass) Բոստոնի տարածքի իրենց խանութներում. սարքերը հեռացվել են 2005 թվականի սկզբին։ Սպիդպասը (Speedpass) նախկինում հասանելի էր նաև Speedpass Car Tag-ի և Speedpass-ով միացված Timex ժամացույցի միջոցով։
Դադարեցում և անցում դեպի Speedpass+[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
ExxonMobil-ը հայտարարեց, որ RFID-ի վրա հիմնված հիմնական պիտակը ամբողջությամբ կթողարկվի մինչև 2019 թվականի հունիսի 30-ը։ ExxonMobil-ը օգտատերերին հանձնարարեց օգտագործել Speedpass+ հավելվածն իրենց սմարթֆոնի վրա։ Սմարթֆոնի հավելվածն օգտագործում է հեռախոսի գտնվելու վայրի տվյալները՝ հավելվածի միջոցով լցակայանում վճարելու համար։ Հավելվածը հայտնաբերում է օգտատերերի գտնվելու վայրը, որն այնուհետև օգտատերին հուշում է մուտքագրել իրենց օգտագործած բենզապոմպի համարը։ Ընդհակառակը, եթե տեղորոշման ծառայություններն ակտիվացված չեն հավելվածի համար, օգտատերը կարող է սկանավորել QR կոդը պոմպի վրա՝ ակտիվացնելու վճարումը պոմպի գործառույթում։ Միացյալ Նահանգներում հավելվածն այդ ժամանակվանից վերանվանվել է Exxon Mobil Rewards+ հավելված, թեև այն դեռ օգտագործում է Speedpass+ գործառույթը։ Կանադայում այն շարունակում է օգտագործել Speedpass+ անունը իր հավելվածի համար։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Speedpass». Speedpass.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
- ↑ «W6DTW : Flying Red Horse». W6dtw.blogspot.com. 2014 թ․ մայիսի 7. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ExxonMobil Speedpass Location Finder site Արխիվացված 2012-04-19 Wayback Machine
- Business Week, Mar. 10, 1997 (Retrieved May 30, 2007)