Իվան Բոեսկի
| Սեռ | արական  | |
|---|---|---|
| Քաղաքացիություն | Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ | |
| Անձնանուն | Իվան, Frederick | |
| Ազգանուն | Boesky | |
| Ծննդյան օր | 6 Մարտի 1937 | |
| Ծննդավայր | Դետրոյթ | |
| Մահվան օր | 20 Մայիսի 2024 | |
| Մահվան վայր | Սան Դիեգո | |
| Մեղավոր է ճանաչվել | insider trading | |
| Մասնագիտություն | stock trader | |
| Շրջանավարտն է՝ | Cranbrook School, Mumford High School, Cranbrook Educational Community, Michigan State University College of Law | |
| Ապրելավայր | Լա Խոյա | |
Իվան Ֆրեդերիկ Բոեսկի, (մարտի 6 1937թ – մայիսի 20 2024թ) ամերիկացի ֆոնդային վաճառող է, 1980-ականների կեսերին հայտնի էր առևտրի սկանդալում իր ակնառու դերով: Նա իրեն մեղավոր ճանաչեց, տուգանվեց ռեկորդային՝ 100 միլիոն դոլարով, երեք տարի անցկացրեց բանտում և դարձավ կառավարության տեղեկատու:
Վաղ մանկություն և կրթություն
Բոեսկին ծնվել է հրեական ընտանիքում[1][2], Միչիգան նահանգի Դեթրոյթ քաղաքում ։ Նրա ընտանիքը քաղաքում ուներ մի քանի դելիկատեսների խանութներ և պանդոկներ։ Նա հաճախել է Բլումֆիլդ Հիլզի Քրենբրուկի դպրոցը, այնուհետև ավարտել է Դեթրոյթի Մամֆորդի ավագ դպրոցը: Հետահայում դասընթացներ է անցել Ուեյն նահանգի համալսարանում, արևելյան Միչիգանի համալսարանում և Միչիգանի համալսարանում: Չնայած բակալավրի աստիճան չունենալուն, նա ընդունվել է Դեթրոյթի իրավաբանական քոլեջ (Միչիգանի պետական համալսարանի իրավաբանական քոլեջ) և 1965 թվականին ավարտել այն։ 1980 թվականներին նա աշխատել է որպես դոցենտ Կոլումբիայի համալսարանի բիզնեսի բարձրագույն դպրոցում և Նյու Յորքի համալսարանի բիզնեսի բարձրագույն դպրոցում[3]։
Կարիերա
1966 թվականին Բոեսկին և նրա կինը տեղափոխվեցին Նյու Յորք, որտեղ նա աշխատում էր մի քանի բորսայական բրոքերային ընկերություններում: 1975 թվականին նա հիմնել է իր սեփական ֆոնդային բրոքերային ընկերությունը՝ Իվան Ֆ. Բոեսկի և ընկերություն, կնոջ ընտանիքից ներդնելով 700,000 ԱՄՆ դոլար։ Տարեկան միլիոնավոր դոլարներ (հաշվի առնելով գնաճը) բիզնես պլանով ներդրեց, և նախատեսում էր կորպորատիվ ձեռքբերումներ: Ընկերությունն աճել է շահույթի, ինչպես նաև նոր գործընկերություններում ներդրումների միջոցով: Մինչև 1986 թվականին նա դարձավ արբիտրաժային կառավարիչ, հավաքեց ավելի քան 200 միլիոն դոլար կարողություն, Բևերլի Հիլզ հյուրանոցի վաճառքից ստացված գումարները, խաղադրույք կատարելով կորպորատիվ ձեռքբերումների և 136 միլիոն դոլար հասույթի վրա[4]։
1986 թ Բոեսկին Նյու Յորքի հարավային շրջանի դատախազության հետ համաձայնեց իրեն մեղավոր ճանաչել արժեթղթերի դաշնային օրենսդրությունը խախտելու դավադրության մեկ մեղադրանքով[5]։ Նա օգտագործեց երկու ներդրումային բանկիրների՝ Ռոբերտ Ուիլկինսի և իրա Սոկոլոուի կողմից տրամադրված ներքին տեղեկատվությունը և արժեթղթեր ձեռք բերեց այն ընկերությունների համար, որոնց հետ կապված էր[6]։ Ներքին տեղեկատվությունը, ընդհանուր առմամբ, վերաբերում էր մրցութային առաջարկներին, միաձուլումներին կամ այլ հնարավոր բիզնես ասոցիացիաներին և այլ ընկերություններին[6]։ 1986 թվականի դեկտեմբերի 1-ին ժամանակ ամսագիրը շապիկին հոդված հրապարակեց նրա խաբեության մասին՝ Իվանին անվանելով Իվան Ահեղ[7]։
Չնայած այս տեսակի ներքին առևտուրն անօրինական էր, այն արգելող օրենքները հազվադեպ էին կիրառվում, քանի դեռ Բոեսկին չէր ենթարկվել պատասխանատվության[8]։ Նա համագործակցել է և տեղեկացրել է այլ գործերի, այդ թվում՝ ֆինանսիստ Մայքլ Միլկենի դեմ գործի մասին, արդյունքում ստացել է մեկ տարվա ազատազրկում և տուգանվել 100 միլիոն ԱՄՆ դոլարով[9]։ Չնայած նրան, որ նա ազատ արձակվեց երկու տարի անց, նրան ընդմիշտ արգելվեց աշխատել արժեթղթերի հետ: Նա պատիժը կրել Է Կալիֆոռնիայի Վանդենբերգ ռազմաօդային բազայի մոտ գտնվող լոմպոկ դաշնային բանտային ճամբարում[10]։
Բոեսկին, որը բանտից ազատվելուց հետո չկարողացավ վերականգնել իր հեղինակությունը, հարյուր միլիոնավոր դոլարներ է վճարել տուգանքների և փոխհատուցման համար բաժնետոմսերի խարդախության և մի շարք անհատական գործարքների համար: Հետագայում նա սկսեց զբաղվել հուդայականությամբ։ Բոենսկին դասերի էր հաճախում Ամերիկայի հրեական աստվածաբանական ճեմարանում և գումար էր նվիրաբերում: 1987թ-ին, ֆինանսական սկանդալից հետո, նա խնդրեց, որ իր անունը հանվի հրեական աստվածաբանական ճեմարանի գրադարանից[11]։
Անձնական կյանք
1962 թվականին Բոեսկին ամուսնացավ Սիմա Սիլբերշտեյնի՝ Դեթրոյթի անշարժ գույքի ղեկավարի դստեր հետ, որի ունեցվածքը ներառում էր Կալիֆոռնիայի Բևերլի Հիլզ հյուրանոցը: Հոր մահից հետո հյուրանոցի սեփականության իրավունքի համար, նրանք շահեցին դատական քաշքշուկը, նրա քրոջ և աներորդու դեմ[2]։
1991 թվականին Սիլբերշտեյնը ամուսնալուծվեց Բոեսկայից և համաձայնեց նրան վճարել տարեկան 23 միլիոն դոլար և 180,000 դոլար ցմահ: Նրանք ունեցել են 4 երեխաներ[4]։
Բոեսկին և նրա երկրորդ կինը՝ Աննան, ևս մեկ երեխա ունեցան։ Նրանք ապրում էին Կալիֆոռնիայի Լա Օլլա քաղաքում մինչև 2024 թվականի մայիսի 20-ին, նրա մահը՝ 87 տարեկան հասակում[10][4][12]։
Ժողովրդական մշակույթ
Գորդոն Գեկկոյի կերպարը Ուոլ սթրիթ ֆիլմում (1987թ) մասամբ հիմնված է Բոեսկիի վրա, մասնավորապես ագահությունը լավ է նրա բացման ելույթի վրա։ 1986 թվականի մայիսին նրա ելույթը սկվեց այսպես․ Դուք կարող եք ագահ լինել և Ձեզ լավ զգալ[10][13][14][15]։
Բոեսկին նկարահանվել Է Նյու Յորքի կայսրությունները վավերագրական ֆիլմում[16]։
Ծանոթագրություններ
- ↑ The New York Jewish Week: "Is Greed Godly?" by David E. Y. Sarna Արխիվացված Օգոստոս 12, 2015 Wayback Machine December 3, 2010
- ↑ 2,0 2,1 Haaratz: "This Day in Jewish History / A masterful Wall Street con man is arrested – Ivan Boesky elevated insider trading to an art form. The police didn't see it that way, though." by David B. Green Արխիվացված Ապրիլ 2, 2015 Wayback Machine November 14, 2013
- ↑ Boesky, Ivan F., Merger Mania, Holt Rinehart Winston, 1985.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Spangler, Nicholas; Davidowitz, Esther (October 30, 2010). «Seema Boesky's Rich Afterlife». Westchester Magazine. Արխիվացված է օրիգինալից November 3, 2010-ին.
- ↑ The Law of Insider Trading, How They Get Caught, SEC Commissioner Cox Remarks to the Piedmont Economic Club (PDF), November 20, 1986, Արխիվացված (PDF) օրիգինալից April 12, 2019-ին, Վերցված է January 17, 2022-ին
- ↑ 6,0 6,1 Cox Speech
- ↑ Ivan Boesky at the TIME archive
- ↑ «Ivan Boesky – Sam Waksal – Insider Trading – Wall Street». New York (ամերիկյան անգլերեն). October 10, 2003. Արխիվացված օրիգինալից March 1, 2021-ին. Վերցված է February 9, 2021-ին.
- ↑ «THE YEAR'S 50 MOST FASCINATING BUSINESS PEOPLE: IVAN BOESKY, CROOK OF THE YEAR». money.cnn.com. January 5, 1986. Արխիվացված օրիգինալից May 12, 2023-ին. Վերցված է June 9, 2023-ին.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Wayne, Leslie (May 20, 2024). «Ivan F. Boesky, Rogue Trader in 1980s Wall Street Scandal, Dies at 87». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից May 20, 2024-ին. Վերցված է May 20, 2024-ին.
- ↑ Goldman, Ari L. (July 23, 1987). "Boesky Studying Hebrew and Talmud at Seminary" Արխիվացված Օգոստոս 23, 2017 Wayback Machine. The New York Times.
- ↑ «Miracle Babies Patron Party». October 8, 2015. Արխիվացված օրիգինալից January 21, 2022-ին. Վերցված է February 12, 2021-ին.
- ↑ Dickerson, John F. (June 24, 2001). «Battling Boeskys». Time (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0040-781X. Արխիվացված օրիգինալից September 17, 2021-ին. Վերցված է February 9, 2021-ին.
- ↑ Greene, Bob (December 15, 1986). «A $100 Million Idea: Use Greed For Good». Chicago Tribune. Արխիվացված օրիգինալից June 9, 2016-ին. Վերցված է May 13, 2016-ին.
- ↑ «Commencement Speakers». berkeley.edu. Արխիվացված օրիգինալից May 18, 2016-ին. Վերցված է May 13, 2016-ին.
- ↑ Huddleston, Tom Jr. (November 28, 2020). «Meet Ivan Boesky, the 1980s Wall Street titan who inspired Hollywood — and ended up in jail». CNBC (անգլերեն). Վերցված է February 9, 2021-ին.
Արտաքին հղումներ
- Taking America: How We Got from the First Hostile Takeover to Megamergers, Corporate Raiding, and Scandal, by Jeff Madrick, Beard Books, 2003. Retrieved March 10, 2019. 978-1587982170