Տիտանիա (Միջամառային գիշերվա երազ)
Տիտանիա (անգլ.՝ Titania, /tɪˈtɑːniə/ )[1], Ուիլյամ Շեքսպիրի 1595–1596 թվականներին գրած «Ամառային գիշերվա երազ» կատակերգության կերպար, փերիների թագուհի։
Տիտանիան փերիների և էլֆերի թագավոր Օբերոնի կինն է։ Տիտանիան և Օբերոնը հզոր բնական ոգիներ են, որոնք միասին երաշխավորում են մարդու և բնական աշխարհների պտղաբերությունը կամ առողջությունը: Այնուամենայնիվ, նրանց գժտությունը լրջորեն խաթարել է երկու աշխարհները, ինչպես Տիտանիան մանրամասնորեն բացատրում է Գործողություն 1-ին Տեսարան 2-ում, որն ավարտվում է. «Եվ այս բոլոր չարիքների շարանը ծնվում է մեր կռիվներից, մենք նրանց ծնողներն ենք, նրանց նախնիները»:
Անվան ստուգաբանություն
Տիտանիա և Օբերոն անունները կարող են երկուսն էլ անորոշ դասական հնչել, բայց ոչ մեկը դասական դիցաբանության կերպար չէ: Անգլիական հեթանոսությամբ երբեմն դատապարտվում են որպես կախարդություն. բայց Շեքսպիրն իր հեթանոս փերիներին միահյուսում է հունահռոմեական գրականության ավելի հայտնի դիցաբանության հետ՝ Տիտանիային և Օբերոնին կապելով Թեսևսի լեգենդի հետ[2]:
Շեքսպիրը, հավանաբար, վերցրել է Տիտանիա անունը Օվիդիուսի «Մետամորֆոզներ» -ից, որտեղ այն տիտանների դուստրերին տրված անվանումն է: Ավանդական բանահյուսության մեջ փերիների թագուհին անուն չունի։ Շեքսպիրի ազդեցության պատճառով ավելի ուշ գեղարվեստական գրականությունը հաճախ օգտագործել է Տիտանիա անունը փերիների թագուհու կերպարների համար։
Կատակերգության կերպար
Շեքսպիրի «Տիտանիան» գլխավոր դեր ունի «Ամառային գիշերվա երազ» ենթասյուժեներից մեկում:
Տիտանիան շատ հպարտ արարած է և նույնքան հզոր, որի հետ պետք է պայքարել, որքան նրա ամուսինը՝ Օբերոնը: Նա և Օբերոնը ամուսնական վիճաբանության մեջ են, թե նրանցից ով պետք է պահի հնդիկ սուլթանից գողացած և տեղփոխած նորածին տղային[3]։ Հենց այս վեճն է մղում սյուժեն՝ ստեղծելով պիեսի մյուս հերոսների խառնաշփոթն ու իրարանցումը:
Ծանոթագրություններ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տիտանիա (Միջամառային գիշերվա երազ)» հոդվածին։ |
| ||||||||||
Արտաքին հղումներ
- Տիտանիայի խոսքերի հղումներ, Folger Shakespeare Library
- ↑ Titania, Lexico/OED. Only the first pronunciation is used in productions of A Midsummer Night's Dream, e.g. Shakespeare Recording Society (1995) The Tempest (audio CD).
- ↑ Տես, օրինակ, «չարերի սերունդների» խոսքը Գործողություն 1 Տեսարան 2-ում, որտեղ Օբերոնն ու Տիտանիան մեղադրում են միմյանց Թեսևսի կամ նրա հարսնացուի հետ սիրային կապերի մեջ:
- ↑ Шекспир У. (2003). Укрощение строптивой. Ромео и Джульетта. Сон в летнюю ночь. մեկնաբանություններ (ռուսերեն). ОЛМА Медиа Групп. էջ 240. ISBN 978-5-224-04546-4.