Հայդարփաշայի նավահանգիստ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
08:55, 29 Մարտի 2024 տարբերակ, Մարի Ավետիսյան (Քննարկում | ներդրում)
(տարբ) ←Նախորդ տարբերակ | Ընթացիկ տարբերակ (տարբ) | Հաջորդ տարբերակ→ (տարբ)

Հայդարփաշայի նավահանգիստ (թուրքերեն՝ Haydarpaşa Limanı), հայտնի է նաև որպես Ստամբուլի նավահանգիստ, բեռնատար և ավտոմեքենաների տեղափոխման համար նախատեսված (ro-ro) նավահանգիստ, կոնտեյներային տերմինալ, գտնվում է Ստամբուլի Հայդարփաշա թաղամասում, Բոսֆորի նեղուցի հարավային մուտքի մոտ՝ Հայդարփաշա կայարանի մոտակայքում։ Այն շահագործվում է Թուրքիայի պետական երկաթուղիների (TCDD) կողմից և ծառայում է որպես ծովեզերքից ներս ընկած շրջան, որն ընդգրկում է երկրի ամենաարդյունաբերական տարածքները:

Այն Ստամբուլի ամենամեծ նավահանգիստն է[1] և Ամբարլըից հետո երկրորդ ամենամեծը Մարմարա շրջանում[2]։ Տարեկան բեռների ծավալը գերազանցում է վեց միլիոն տոննան (MT), այն Թուրքիայի չորրորդ ամենամեծ նավահանգիստն է Մերսինից, Ամբարլըից և Իզմիրից հետո[3]։

Պատմություն

Հայդարփաշայի նավահանգստային ընկերության պարտատոմս՝ տրված 1902 թվականի հոկտեմբերի 28-ին

Նավահանգստի կառուցման աշխատանքները սկսել է Օսմանյան անատոլիական երկաթուղիներ ընկերությունը 1899 թվականի ապրիլի 20-ին և գործարկել է այն մինչև նորաստեղծ Թուրքիայի Հանրապետությունը գնել է այն 1924 թվականի մայիսի 24-ին։ 1927 թվականի մայիսի 31-ին նավահանգստի կառավարումը հանձնվել է Թուրքիայի պետական ​​երկաթուղիներ ընկերությանը[4]։

1953 թվականի փետրվարի 5-ին Հայդարփաշայի նավահանգստի կցակառույցի շինարարությունն է սկսել։ Առաջին հատվածն ավարտվել է 1954 թվականին, իսկ մնացածը՝ 1967 թվականին[5]։

Նավահանգստային հարմարություններ

Հայդարփաշայի նավահանգիստը Թոփքափը պալատի 4-րդ բակից

Նավահանգիստը երկու մեծ կառանցիցների (պիրս) երկայնքով ունի 21 նավամատույց։ Նավամատույցները մասնագիտացված են որոշակի նավահանգստային արդյունաբերության համար, որոնցից մեկը 150 մ երկարությամբ մոտորանավերի սպասարկման համար է, երկուսը՝ չոր զանգվածային բեռների համար (430 մ երկարություն), 8 մեծ չափի նավամատույցները՝ ընդհանուր բեռների համար (160-ից մինչև 334 մ), 3 միջին չափի նավամատույցները՝ ընդհանուր բեռների համար (50-ից 97 մ), ավտոմեքենաների փոխադրման համար նախատեսված 2 տերմինալ (141 և 164 մ) և վերջապես 5 կոնտեյներային տերմինալ (295-ից 350 մ միջակայքում): Նավամատույցների մոտ ջրի խորությունը տատանվում է 5-ից 10 մ միջակայքում: Նավահանգստում գտնվող նավերը եղանակի և ծովի հետևանքով առաջացած բոլոր տեսակի ազդեցություններից պաշտպանված են երկու պատնեշներով:

Նավահանգստում կան մինչև 2500 ձիաուժ հզորությամբ 3 բուքսիրային նավեր և 2 կառանվող նավ:

Կոնտեյներային տերմինալ

Հինգ կոնտեյներային տերմինալները տարեկան կարողանում են սպասարկել 1700 նավերի[6]։ Աշխատանքներն իրականացվում են 40 տոննա տարողությամբ նավահանգստային ամբարձիչներով, ռետինե անվադողեր ունեցող 18 կռունկներով (40 տոննա տարողությամբ) և դատարկ կոնտեյներների համար նախատեսված 8 բեռնատարներով (8-ից 10 տոննա): Նավահանգստում առկա են նաև 9 ափամերձ և ցամաքային ամբարձիչներ (3-ից 35 տոննա), 6 շարժական ամբարձիչներ (5-ից 25 տոննա), 8 ստանդարտ և 30 փոքր կայմով բեռնատարներ: Տերմինալում հասանելի մեկ այլ հնարավորություն է սառնարանային բեռնարկղերի համար սառնարանային հարմարությունների ապահովումը:

Կոնտեյներային տերմինալի տարածքը մոտավորապես 100000 մ² է և ունի 15000 քսան ոտնաչափի համարժեք միավոր[7]։ Նավահանգստի տարեկան բեռնաթափման կարողությունը 750000 քսան ոտնաչափի համարժեք միավոր է։ Կոնտեյներային նավամատույցի հետևում գործում է 3600 մ² տարածքով բեռնափոխադրման կայան։ Բացի 313000 մ² բաց պահեստային տարածքից և 21000 մ² փակ տարածքից, Գյոզթեփե նավահանգստից դուրս կա կոնտեյներային ցամաքային տերմինալ՝ դատարկ կոնտեյներները կուտակելու համար: Այն ընդգրկում է 55000 մ² տարածություն և ունի 52800 քսան ոտնաչափի համարժեք միավոր[8]։

Նավահանգստի տերմինալում են կատարվում կոնտեյներների բեռնումը և բեռնաթափումը և մաքսազերծումը:

Ավտոմեքենաների փոխադրման տերմինալ

Ավտոմեքենաների փոխադրման համար նախատեսված տերմինալը կարող է տեղավորել տարեկան 360 նավ և տարեկան սպասարկում է 65,000 բեռնատարի և 60,000 ավտոմեքենայի, ինչպես նաև ապահովում է 410,000 տոննա բեռների շրջանառությունը։ Հայդարփաշա և ուկրաինական Չոռնոմորսկ նավահանգիստների միջև երկշաբաթական բեռնափոխադրումներ և ուղևորափոխադրումներ են իրականացնում[2]:

Ընդհանուր բեռնափոխադրման սարքավորումներ

Նավահանգստում տարեկան կարող է սպասարկվել 1134 ընդհանուր բեռնատար նավ։ Լողացող նավերը ներառում են մեկ լողացող կռունկ՝ 250 տոննա տարողությամբ, 17 ափամերձ և ցամաքային ամբարձիչներ (3-ից 35 տոննա), 17 շարժական ամբարձիչներ (5-ից 25 տոննա), 67 ընդհանուր բեռնատարներ (2-ից 5 տոննա), մեկ բեռնիչ, 6 տրակտորներ, 25 կցավագոններ (40 տոննա), 10 կցավագոններ (20 տոննա) և բեռնատարների համար նախատեսված 100 տոննա տարողությամբ երկու կշեռք։

Զանգվածային բեռնաթափման հարմարություններ

Երկու նավամատույցները սպասարկում են տարեկան մինչև 79 նավերի զանգվածային չոր ապրանքների երթևեկությունը: Առկա է 34,000 տոննա տարողությամբ հացահատիկի սիլոս, որը պատկանում է Թուրքիայի հացահատիկի վարչությանը (TMO) և ունի հոսքագծային կապ նավամատույցի հետ:

Երկաթուղային լաստանավային տերմինալ

Demiryolu III երկաթուղային լաստանավ

Երկաթուղային լաստանավային տերմինալը և լաստանավերը ապահովում են Բոսֆորի ներղուցի երկու կողմերի միջև երթևեկությունը՝ կապելով Սիրքեջին և Հայդարփաշան։ 480 տոննա տարողությամբ երեք երկաթուղային լաստանավերից յուրաքանչյուրը կարող է տեղափոխել 14 երկաթուղային վագոն։

Նավահանգստային երթևեկություն

Նավավարությունը պարտադիր է նավը պարանով կապելու, պարանը հանելու և խարսխելու համար, ծառայություն, որը շուրջօրյա մատուցվում է Թուրքիայի ծովային վարչության (TDİ) կողմից: Նավատարները նավերին դիմավորում են Մարմարա ծովի եվրոպական հատվածում գտնվող Գում Գափուի ձկնորսական նավերի նավահանգստի ծովապատնեշի փարոսից դեպի արևմուտք։

Մինչև 1500 նավատարողությամբ նավերի համար բուքսիրով քարշակումը պարտադիր չէ: Կառանվող նավը պարտադիր է և կազմակերպվում է նավատարի կողմից: Ծառայությունը շուրջօրյա է և մատուցվում է նավահանգստային ղեկավարության կողմից[9]։

Ապագայի նախագծեր

Մոտավորապես 2006 թվականից նավահանգիստը և նրա շրջակայքը վերակառուցման ծրագրերի առարկա են եղել, սակայն 2022 թվականի դրությամբ այն դեռ շարունակում է գործել որպես քաղաքի կենտրոնական կոնտեյներային նավահանգիստ:

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. «Port of Istanbul». World Port Source. Վերցված է 2022-08-10-ին.
  2. 2,0 2,1 «Ports of Turkey - Port of Haydarpaşa». Cerrahoğulları Shipping. Արխիվացված է օրիգինալից 2009-05-27-ին. Վերցված է 2007-05-20-ին.
  3. Baysal, M. Emin; Mehmet Uygur; Bilal Toklu (2004). «A Study of the Relative Efficiency of TCDD Ports, using Data Envelopment Analysis» (PDF). J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. (Turkish). 19 (4): 437–442. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) May 9, 2007-ին.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  4. «The Port of Istanbul – Haydarpaşa Port in Turkey | ShipHub» (ամերիկյան անգլերեն). 2020-08-18. Վերցված է 2022-08-10-ին.
  5. TCDD Haydarpaşa Limanı (tr)
  6. Yenidünya, Zafer (2006-06-12). «(TUR-C8.32) - TCDD Limanları - Haydarpaşa Limanı». Wow Turkey (Turkish).{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  7. http://opolat.pau.edu.tr/docs/Performance%20Evaluation%20of%20Container%20Terminal%20Operations.PDF
  8. «Haydarpaşa Port». Turkish State Railways.
  9. «Haydarpasa port». atlasshipsupply.com. Վերցված է 11 March 2019-ին.