«Ավետարան ըստ Մատթեոսի»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ clean up, replaced: ՈՒ → Ու (2) oգտվելով ԱՎԲ |
չ Bot: Migrating 88 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q392302 (translate me) |
||
Տող 33. | Տող 33. | ||
{{Link GA|pl}} |
{{Link GA|pl}} |
||
[[ang:Godspell Mattheus]] |
|||
[[ar:إنجيل متى]] |
|||
[[arc:ܟܪܘܙܘܬܐ ܕܡܬܝ]] |
|||
[[ast:Evanxeliu de Matéu]] |
|||
[[bar:Evangelium noch Matthäus]] |
|||
[[be:Евангелле паводле Матфея]] |
|||
[[bg:Евангелие от Матей]] |
|||
[[bo:༄༅།། མད་ཐཱ་བྲིས་པའི་འཕྲིན་བཟང་བཞུགས་སོ།།]] |
|||
[[br:Aviel Mazhev]] |
|||
[[bs:Evanđelje po Mateju]] |
|||
[[ca:Evangeli segons Mateu]] |
|||
[[cdo:Mā-tái Hók Ĭng]] |
|||
[[ceb:Ebanghelyo ni Mateo]] |
|||
[[cs:Evangelium podle Matouše]] |
|||
[[cy:Yr Efengyl yn ôl Mathew]] |
|||
[[da:Matthæusevangeliet]] |
|||
[[de:Evangelium nach Matthäus]] |
|||
[[dsb:Evangeliom swětego Matthejusa]] |
|||
[[el:Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον]] |
|||
[[en:Gospel of Matthew]] |
|||
[[eo:Evangelio laŭ Mateo]] |
|||
[[es:Evangelio de Mateo]] |
|||
[[et:Matteuse evangeelium]] |
|||
[[eu:Mateoren Ebanjelioa]] |
|||
[[fa:انجیل متی]] |
|||
[[fi:Evankeliumi Matteuksen mukaan]] |
|||
[[fj:Ai Tukutuku-vinaka sa vola ko Maciu]] |
|||
[[fr:Évangile selon Matthieu]] |
|||
[[fur:Vanzeli seont Mateu]] |
|||
[[fy:Evangeelje fan Matteus]] |
|||
[[gd:Soisgeul Mhata]] |
|||
[[gl:Evanxeo de Mateo]] |
|||
[[ha:Matiyu]] |
|||
[[hak:Mâ-thai-fuk-yîm]] |
|||
[[he:הבשורה על-פי מתי]] |
|||
[[hr:Evanđelje po Mateju]] |
|||
[[hsb:Ewangelij po Mateju]] |
|||
[[ht:Matie]] |
|||
[[hu:Máté evangéliuma]] |
|||
[[ia:Evangelio secundo Mattheo]] |
|||
[[id:Injil Matius]] |
|||
[[it:Vangelo secondo Matteo]] |
|||
[[ja:マタイによる福音書]] |
|||
[[jv:Injil Matius]] |
|||
[[kk:Евангелия]] |
|||
[[ko:마태오 복음서]] |
|||
[[la:Evangelium secundum Matthaeum]] |
|||
[[lmo:L'Evangel del Matee]] |
|||
[[ln:Sango Malamu ya Matié]] |
|||
[[lt:Evangelija pagal Matą]] |
|||
[[lv:Mateja evaņģēlijs]] |
|||
[[mk:Евангелие според Матеј]] |
|||
[[ml:മത്തായി എഴുതിയ സുവിശേഷം]] |
|||
[[mn:Матай]] |
|||
[[nds:Matthäusevangelium]] |
|||
[[nl:Evangelie volgens Matteüs]] |
|||
[[nn:Evangeliet etter Matteus]] |
|||
[[no:Evangeliet etter Matteus]] |
|||
[[nrm:L' sâint évàngile siévànt sâint Makyu]] |
|||
[[pap:Mateo]] |
|||
[[pl:Ewangelia Mateusza]] |
|||
[[pt:Evangelho segundo Mateus]] |
|||
[[qu:Mathiyup qillqasqan]] |
|||
[[ro:Evanghelia după Matei]] |
|||
[[ru:Евангелие от Матфея]] |
|||
[[rw:Igitabo cya Matayo]] |
|||
[[scn:Vancelu di Matteu]] |
|||
[[sh:Evanđelje po Mateju]] |
|||
[[simple:Gospel of Matthew]] |
|||
[[sk:Evanjelium podľa Matúša]] |
|||
[[sl:Evangelij po Mateju]] |
|||
[[sm:O le Evagelia a Mataio]] |
|||
[[sr:Јеванђеље по Матеју]] |
|||
[[sv:Matteusevangeliet]] |
|||
[[sw:Injili ya Mathayo]] |
|||
[[ta:மத்தேயு நற்செய்தி]] |
|||
[[th:พระวรสารนักบุญมัทธิว]] |
|||
[[tl:Ebanghelyo ni Mateo]] |
|||
[[tr:Matta İncili]] |
|||
[[ug:Metta bayan qilghan xush xewer]] |
|||
[[uk:Євангеліє від Матвія]] |
|||
[[ve:Mateo]] |
|||
[[vep:Evangelii Matvejan mödhe]] |
|||
[[vi:Phúc Âm Matthew]] |
[[vi:Phúc Âm Matthew]] |
||
[[xh:Mateyu]] |
|||
[[yo:Ìhìnrere Máttéù]] |
|||
[[zea:Mattheüs]] |
|||
[[zh:馬太福音]] |
|||
[[zh-min-nan:Má-thài Hok-im]] |
20:10, 7 Մարտի 2013-ի տարբերակ
Ավետարանների դասավորման մեջ առաջինը Մատթեոսի Ավետարանն է։ Այս Ավետարանի հեղինակը Մատթեոս առաքյալն է (9.9), որը կոչվել է նաև Ղևի (Մր 2.14, Ղկ 5.27)։ Մատթեոսը պաշտոնով մաքսավոր էր, այսինքն՝ հարկահավաք, երբ Հիսուսը առաքելության կանչեց նրան։
Մատթեոսի Ավետարանն իր ընթերցողներին, հատկապես իր ժամանակի հրեա քրիստոնյաներին հայտնում է, որ Հիսուսն է այն Փրկիչը, որ Աստված խոստացել էր Հին Կտակարանի մարգարեությունների մեջ։ Հիսուսը միայն եբրայեցի ժողովրդի Փրկիչը չէ, այլ ամբողջ աշխարհի։
Մատթեոսն իր Ավետարանը գրել է ժամանակագրական կարգով. այն սկսում է Հիսուսի ազգաբանությամբ և ծնունդով, նկարագրում է նրա մկրտությունն ու փորձությունը և ապա նրա քարոզչությունն ու բժշկությունները։ Այնուհետև նա նկարագրում է վերջին անգամ Հիսուսի մուտքը Երուսաղեմ, նրա կյանքի վերջին շաբաթվա դեպքերը, խաչելությունն ու հարությունը։
Մատթեոս ավետարանիչը Հիսուսին ներկայացնում է որպես այն մեծ ուսուցիչը, որ իշխանություն ունի մեկնաբանելու Աստծու Օրենքը և քարոզելու Աստծու արքայության մասին։ Հիսուսը Աստծու Օրենքի և Ուխտի հավատարիմ ծառան է, որը կատարում և ամբողջացնում է Աստծու ծրագիրը։ Մատթեոսի Ավետարանում Հիսուսի ուսուցումները տրվում են հատուկ խմբավորումով և ընդհանուր դասավորությամբ՝ ըստ հետևյալ կարգի.
- Լեռան քարոզը, որով Հիսուսը մեզ հայտնում է մեր պարտավորությունները՝ Աստծու արքայությանը արժանի լինելու համար (5-7-րդ գլուխներ)։
- Իր աշակերտներին տրված ցուցումներ՝ Աստծու արքայությունը քարոզելու իրենց առաքելության մասին (10-րդ գլուխ)։
- Երկնքի արքայության խորհուրդը և հետագա մեծ հաղթանակը պատկերող յոթ առակներ (13-րդ գլուխ)։
- Այս աշխարհում ինչպե՞ս ապրել որպես երկնքի արքայության զավակներ (18-րդ գլուխ)։
- Ուսուցումներ ներկա ժամանակների վախճանի և Աստծու արքայության գալստյան մասին (24-25-րդ գլուխներ)։
ՄԱՏԹԵՈՍԻ ԱՎԵՏԱՐԱՆԻ ԱՄՓՈՓ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ
- Հիսուսի ազգաբանությունը և ծնունդը (1.1-2.23)։
- Հովհաննես Մկրտչի առաքելությունը (3.1-12)։
- Հիսուսի մկրտությունը և փորձությունը (3.13-4.11)։
- Հիսուսի քարոզչությունը և նրա կատարած գործերը Գալիլեայում (4.12-18.35)։
- Նրա երթը Գալիլեայից Երուսաղեմ (19.1-20.34)։
- Վերջին շաբաթը Երուսաղեմում ու նրա շրջակայքում (21.1-27.66)։
- Տասը կույսերի առակը (25:1-13)
- Հիսուսի հարությունը և նրա երևալն իր աշակերտներին (28.1-20)։