Սամար (ծով)
| Սամար | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ծով |
| Երկիր |  Ֆիլիպիններ |
| Ավազանի երկիր | Ֆիլիպիններ |
 | |
 | |
Սամար[1][2] (թագալերեն և անգլ.՝ Samar), Ֆիլիպինյան արշիպելագում մի փոքր միջկողային ծով, որը սահմանափակվում է արևելքում Սամար կղզիներով, հարավում ՝ Լեյտ, արևմուտքում ՝ Մասբատ, իսկ հյուսիսում ՝ Լուսոն։ Պատկանում է Խաղաղ օվկիանոսին[3]։ Ծովի մակերեսը 3870 կմ² է, միջին խորությունը ՝ 200մ[4][5]։
Հյուսիսում ծովը Ֆիլիպինյան ծովին միանում է Սան Բերնարդինո նեղուցով, հարավ-արևելքում ՝ Լեյտե ծոցով Սան Խուանիկո նեղուցով, հարավ-արևմուտքում ՝ Վիսայան Ծովին Մասբատ նեղուցով, հյուսիս-արևմուտքում ՝ Սիբույան Ծովին Տիկաո նեղուցով։ Ծովի ջրային տարածքում կան բազմաթիվ կղզիներ, այդ թվում ՝ Ալմագրո, Բիլիրան, Տիկաո, Նինա, Դարամ և այլ կղզիներ։ Ծովի հարավում գտնվում է Կարիգարա ծոցը։ Ափին գտնվում են ՝ Կալբայոգ, Կատբալոգան, Ռայթ, Կարիգարա (Սամար կղզի), Կատաինգան (Մասբատ), Նավալ, Սան Ժակինտո (Տիկաո) քաղաքները։
Սամարայի ծովը ենթարկվել է ծովային ռեսուրսների զգալի նվազման, որը երբեմն բնութագրվում է որպես էկոցիդ։ 1981 թվականի դրությամբ նրա ջրերում կար 50 տեսակի ձկնորսական ձուկ, սակայն հաջորդ 10 տարիների ընթացքում այդ թիվը կրճատվել է մինչև տասը ՝ գերձկնորսության պատճառով (մասնավորապես ՝ դինամիտի օգտագործմամբ)։ Միջին օրական որսը 1960-ականներին օրական 30 կգ-ից կրճատվել է 1981 թվականին օրական 8 կգ, իսկ 1991 թվականին ՝ օրական 3,5 կգ։ Խոշոր գիշատիչ ձկների անհետացումից հետո ձկնորսները սկսեցին որսալ ավելի փոքր տեսակներ, ինչը հանգեցրեց մեդուզաների պոպուլյացիայի կտրուկ աճին[6]։
Ծովը շրջապատող կղզիներում անտառահատումները հանգեցրել են հողի ավելացմանը մերկացող լեռներից և տիղմի ձևավորմանը, որը լցնում է մարջանային խութերը։ Խութերի միայն մոտ 5%-ը մնում է նորմալ վիճակում։ Տիղմի քանակի ավելացման մեկ այլ հետևանք են այսպես կոչված կարմիր մակընթացությունները, որոնք այս դեպքում առաջանում են խեցեմորթների կաթվածահար թունավորմամբ։ Առաջին նման ալիքը նկատվել է Սամար ծովում 1983 թվականին[6]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Филиппины: Общегеографическая карта: Масштаб 1:3 000 000. — Роскартография, 1994
- ↑ Կաղապար:Словарь географических названий зарубежных стран
- ↑ «Samar Sea: Philippines» (անգլերեն). Geographic.org. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 22-ին.
- ↑ «Comprehensive National Fisheries Industry Development Plan (CNFIDP)» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. (PDF; 3,7 MB)
- ↑ Wilfredo L. Campos. «Analysis of Demersal Fish Assemblages in Selected Philippine Fishing Grounds» (PDF) (անգլերեն). Publikation des Division of Biological Sciences College of Arts & Sciences University of the Philippines in the Visayas. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 3-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 21-ին.
- ↑ 6,0 6,1 J. Saeger The Samar Sea, Philippines: a decade of devastation(անգլ.) // Naga, the ICLARM Quarterly : journal. — 1993. — Т. 16. — № 4. — С. 4—6. — ISSN 0116-290X.
|
