Սաթիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սաթիա
Դիմանկար
Ծնվել էմ.թ.ա. 15-րդ դար
Մահացել էանհայտ
ՔաղաքացիությունՀին Եգիպտոս
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ
ԱմուսինԹութմոս III
Ծնողներմայր՝ Ipu?
Զբաղեցրած պաշտոններԱմուն աստծո կինը
ԵրեխաներԱմենեմհետ

Սաթիա (անգլ.՝ Satiah, նաև՝ Սիթիահ, Սիթիոհ, «Լուսնի դուստր», մ.թ.ա. 15-րդ դար - անհայտ), հին եգիպտական թագուհի, որը եղել է Թութմոս III փարավոնի մեծ թագուհին[1]։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սաթիաը հիերոգլիֆներում
<
N12G39t
>

Սաթիա
«Լուսնի դուստր»

Սաթիան եղել է արքայական ստնտու Իպուի դուստրը[2]։ Հնարավոր է, որ նրա հայրը եղած լինի Ահմոս Պեն-Նեխեբեթ անունով կարևոր պաշտոնյան[3]։ Սաթիայի երեխաների մասին տեղեկություններ չեն պահպանվել, թեև հնարավոր է, որ նա եղած լինի Թութմոսի ավագ որդու՝ արքայազն Ամենեմհատի մայրը․ արքայազնը մահացել է իր հոր գահակալության 35-րդ տարում[4]։ Սաթիան մահացել է ամուսնու գահակալության 24-րդ տարում, իսկ նրանից հետո փարավոնի մեծ թագուհին է դարձել Մերիտրա-Հատշեպսուտը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սաթիայի տիտղոսների թվում էին՝ «արքայի կին» (ḥmt-nisw), «մեծ արքայի կին» (ḥmt-niswt-wrt) և «աստծո կին» (ḥmt-ntr)[5]։

Սաթիան հիշատակված է մի քանի վայրերում։ Աբիդոսում հայտնաբերված նվիրաբերության սեղանի տեքստում նշվում է նրա մոր՝ «աստծո դայակ» Իպուի մասին։ Աբիդոսում հայտնաբերվել է նաև բրոնզե կացնագլուխ (այժմ գտնվում է Կահիրեի թանգարանում), որի վրա գրված է Սաթիա թագուհու անունը[6]։

Էլ- Թոդում գտնվող պատերազմի աստված Մոնտուի տաճարում Թութմոս III-ը թագուհու մահից հետո նրան նվիրված արձան է կանգնեցրել (արձանն այժմ գտնվում է Կահիրեի թանգարանում)[7]։

Թութմոս III-ի դամբարանում (KV34) թագուհի Սաթիան սյան վրա պատկերված է թագուհի Մերիտրա-Հատշեպսուտի և Թութմոս III-ի հետևում, իսկ նրանից հետո կարելի է տեսնել արքայի մյուս կնոջը՝ Նեբտուին ու արքայադուստր Նեֆերտարիին[8]։

Կառնակի տաճարի մի հարթաքանդակի վրա Սաթիան պատկերված է Թութմոս III-ից առաջ[8]։ Կահիրեի թանգարանում գտնվող մի ստելայի վրա թագուհի Սաթիան կանգնած է Թութմոս III-ի հետևում[9]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Aidan Dodson; Dyan Hilton (2004). The Complete Royal Families of Ancient Egypt. Thames & Hudson. էջ 140. ISBN 0-500-05128-3.
  2. Dodson & Hilton, p.140
  3. «Anneke Bart: The New Kingdom Tombs of El Kab / Nekhen». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 3-ին.
  4. Dodson & Hilton, pp. 132–133, 137, 140
  5. Grajetski Ancient Egyptian Queens: a hieroglyphic dictionary Golden House Publications. p.53
  6. Porter and Moss Topographical Bibliography; Volume V Upper Egypt Griffith Institute. p.49
  7. Porter and Moss Topographical Bibliography; Volume V Upper Egypt Griffith Institute. p.169
  8. 8,0 8,1 A. Bart Queen Sitiah website [1] Արխիվացված 2022-01-24 Wayback Machine
  9. A. Bart Queen Sitiah website[2] Արխիվացված 2022-01-24 Wayback Machine

Հետագա ընթերցանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Alexandre Herrero Pardo, Satiah, 1ª Gran Esposa Real; Meritre, 2ª Gran Esposa Real; Isis, la madre del Rey - Las mujeres en la vida de Tutmosis III - Los Nobles de Egipto

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]