Ռոզա Դիքսոն Բաուզեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռոզա Դիքսոն Բաուզեր
Դիմանկար
Ծնվել էհունվարի 7, 1855(1855-01-07)
ԾննդավայրԱմելիա, Վիրջինիա, ԱՄՆ
Մահացել էփետրվարի 7, 1931(1931-02-07) (76 տարեկան)
Մահվան վայրՌիչմոնդ, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Ազգությունաֆրոամերիկացի
Մասնագիտությունդաստիարակ
ԱշխատավայրԵրիտասարդ Մարդկանց Քրիստոնեական Ասոցիացիա և Սթափության կանանց քրիստոնեական միություն
 Rosa Dixon Bowser Վիքիպահեստում

Ռոզա Դիքսոն Բաուզեր (անգլ.՝ Rosa L. Dixon Bowser, հունվարի 7, 1855(1855-01-07), Ամելիա, Վիրջինիա, ԱՄՆ - փետրվարի 7, 1931(1931-02-07), Ռիչմոնդ, ԱՄՆ), ամերիկացի մանկավարժ։ Առաջին սևամորթ ուսուցիչն է, որ աշխատել է Վիրջինիա նահանգի Ռիչմոնդ քաղաքում։ Կազմավորել է Վիրջինիայի ուսուցիչների ընթերցանության շրջանակը, որը հետագայում դարձել է Վիրջինիայի ուսուցիչների ընկերակցություն, որն առաջին կազմակերպությունն է, որ Վիրջինիայում ներկայացրել է սևամորթ ուսուցիչներին։ Ռոզա Դիքսոն Բաուզերը 1890-1892 թվականներին եղել է այս կազմակերպության նախագահը, ինչպես նաև Վիրջինիայի ժուժկալ կանանց քրիստոնեական միության (Woman's Christian Temperance Union) և Ռիչմոնդի կանանց լիգայի առաջին նախագահը։ Եղել է Woman's Era ամսագրի թղթակից, ազգային հրապարակումներում գրել է էսսեներ։ Աֆրոամերիկացիներին սպասարկող Ռիչմոնդի հանրային գրադարանի առաջին մասնաճյուղն անվանվել է Բաուզերի պատվին։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոզա Լ. Դիքսոնը ծնվել է Վիրջինիայի Ամելիա քաղաքում, Հենրի Դիքսոնի և Ավգուստա Անդերսոն Հովկինս Դիքսոնի ընտանիքում[1]։ Մանուկ հասակում ծնողների հետ տեղափոխվել է հետպատերազմյան Ռիչմոնդ, որտեղ կրթություն է ստացել Ազատ արձակված ստրուկների բյուրոյի ուսուցիչների կողմից։ Եղել է խոստումնալից աշակերտ և Ռիչմոնդի ոչ սպիտակների նորմալ դպրոցում վերապատրաստվել է որպես ուսուցիչ[2]։

Դիքսոնը 17 տարեկան հասակում դարձավ առաջին սևամորթը, ով դասավանդեց Ռիչմոնդի հանրային դպրոցներում[3]։ Դպրոցում դասավանդել է 1872-1879 թվականներին և այրիանալուց հետո՝ 1883-1923 թվականներին։ Երիտասարդ մարդկանց քրիստոնեական ասոցիացիայի միջոցով երիտասարդ աֆրոամերիկացիներին երեկոյան դասեր է տվել։ Ձևավորել է Վիրջինիայի ուսուցիչների ընթերցանության շրջանակը, որը հետագայում դարձել է Վիրջինիայի ուսուցիչների ընկերակցություն[4], որն առաջին կազմակերպությունն է, որ Վիրջինիայում ներկայացրել է սևամորթ ուսուցիչներին[5]։ 1890-1892 թվականներին Դիքսոնը նախագահել է այդ կազմակերպությունը[6][7]։

1902 թվականին Դիքսոնը Վիրջինիայում նախագահել է ժուժկալ կանանց քրիստոնեական միությունը[8][9]։ Դասախոսություններով հանդես է եկել Համփթոնի սևականների համաժողովին, 1899-1902 թվականներին նախագահել է տնային տնտեսության կոմիտեն։ Գումար է հավաքել սևամորթ աղջիկների ինդուստրիալ դպրոցի և Վիրջինիայի սևամորթ տղաների ձեռքի աշխատանքների դպրոցի համար։ Եղել է Ռիչմոնդի կանանց լիգայի հիմնադիր նախագահը։ Աջակցել է Ռիչմոնդի սևամորթների տուբերկուլյոզի դեմ պայքարի լիգային, օգնել է հիմնադրելու Սևամորթ կանանց ակումբների ազգային ընկերակցությունը և Սևամորթ կանանց ակումբների Վիրջինիայի պետական ֆեդերացիան[1]։

Դիքսոնը եղել է Woman's Era ամսագրի Վիրջինիայի թղթակիցը[10]։ Ազգային հրապարակումներում գրել է էսսեներ, այդ թվում «Ինչ դեր է խաղում ուսյալ սևամորթ կինը իր ռասայի վերելիք գործում» (1902)[11] և «Մոր պարտականությունները իր դեռահաս որդիների և դուստրերի առջև» (1902)[12]։

1925 թվականին Աֆրոամերիկացիներին սպասարկող Ռիչմոնդի հանրային գրադարանի առաջին մասնաճյուղը կոչվել է Բաուզերի անունով[13]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոզա Դիքսոնը 1879 թվականին ամուսնացել է ուսուցիչ Ջեյմս Հերդոն Բաուզերի հետ, ով եղել է քաղաքացիական պատերազմի լրտես Մարի Բաուզերի ազգականը[14]։ Երկու տարի անց ամուսինը մահացել է տուբերկուլյոզից։ Նրանք ունեցել են մեկ որդի՝ Օսվալդ Բարիգտոն Հերնդոն Բաուզերը (1880-1935), ով Ռիչմոնդում բժիշկ է աշխատել։

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոզա Դիքսոն Բաուզերը մահացել է 1931 թվականին 79 տարեկան հասակում[15]։ (Նրա գերեզմանը հիշատակվել է Նյու Յորք Թայմսի 2017 թվականի «սևամորթների անտեսված գերեզմանների» վերականգնման ջանքեր ակնարկում)[16]։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռիչմոնդի Ռոզա Դ. Բաուզեր դպրոցն անվանվել է (1991-2015 թվականներին եղել է Վիրջինիայի Սևամորթների պատմության թանգարան և մշակութային կենտրոն)[17] նրա պատվին[18]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Veronica Alease Davis and The Dictionary of Virginia Biography, "Rosa L. Dixon Bowser" Encyclopedia Virginia (Virginia Foundation for the Humanities 2013).
  2. Monroe Alphus Majors, ed. Noted Negro Women: Their Triumphs and Activities (Donohue & Henneberry 1893): 149-151.
  3. Suzanne Lebsock, A Murder in Virginia: Southern Justice on Trial (W. W. Norton and Company 2004): 147- 148. ISBN 9780393326062
  4. "Mrs. R. D. Bowser" Richmond Planet (January 12, 1895): 1. via Newspapers.comհրապարակում բաց հնարավորություն
  5. L. P. Jackson, A History of the Virginia State Teachers Association (The Guide Publishing Company 1937).
  6. Ruth Edmonds Hill, "Rosa Dixon Bowser" in Jessie Carney Smith, Notable Black American Women Book 2 (VNR AG 1996): 51-53. ISBN 9780810391772
  7. Hilary Green, Educational Reconstruction: African American Schools in the Urban South, 1865-1890 (Oxford University Press 2016): 84-85. ISBN 9780823270118
  8. "Work of our Women" The Colored American (May 17, 1902): 9. via Newspapers.comհրապարակում բաց հնարավորություն
  9. "Mrs. Lawson in Richmond" The Colored American (May 10, 1902): 6. via Newspapers.comհրապարակում բաց հնարավորություն
  10. Rosa D. Bowser, "Virginia" Արխիվացված 2017-02-05 Wayback Machine Women's Era 2(1)(1895).
  11. Daniel Wallace Culp, ed., Twentieth Century Negro Literature (J. L. Nichols 1902): 176-182.
  12. Irving Garland Penn and John Wesley Edward Bowen, eds., The United Negro: His Problems and His Progress (D. E. Luther Publishing Company 1902): 446-448.
  13. Elvatrice Parker Belsches, Richmond, Virginia (Arcadia Publishing 2002): 60. ISBN 9780738514031
  14. Ronald E. Franklin, "Mary Elizabeth Bowser: Union Spy in the Confederate White House" Owlcation (August 9, 2016).
  15. P. Kevin Morley, "Volunteers Help Restore 'Four Cemeteries at Evergreen'" Richmond Times-Dispatch (February 16, 2014).
  16. Brian Palmer, "For the Forgotten African-American Dead" New York Times (January 8, 2017): SR2.
  17. "Black History Museum Taps New Director" Richmond Free Press (October 9, 2015).
  18. Bowser School Արխիվացված 2017-02-05 Wayback Machine, Richmond Public Schools, A Mini History: Bits and Pieces.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոզա Դիքսոն Բաուզեր» հոդվածին։