Ռեբեկա Ֆելթոն

	Ռեբեկա Ֆելթոն
Կուսակցություն՝	Դեմոկրատական կուսակցություն
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ, գրող և սուֆրաժիստ
Ծննդյան օր	հունիսի 10, 1835
Ծննդավայր	Դեկատուր, Ջորջիա, ԱՄՆ
Վախճանի օր	հունվարի 24, 1930 (94 տարեկան)
Վախճանի վայր	Ատլանտա
Թաղված	Ջորջիա
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Ամուսին	William Harrell Felton?
Պարգևներ	Georgia Women of Achievement?
Rebecca Felton

Ռեբեկա Էնն Լատիմեր Ֆելթոն (անգլ.՝ Rebecca Ann Latimer Felton, հունիսի 10, 1835(1835-06-10)^[1]^[2]^[3], Դեկատուր, Ջորջիա, ԱՄՆ^[3] - հունվարի 24, 1930(1930-01-24)^[1]^[2], Ատլանտա), ամերիկացի քաղաքական գործիչ, գրող, դասախոս։ 1922 թվականի նոյեմբերի 21-22-ը ԱՄՆ Ջորջիա նահանգից սենատոր է եղել։ ԱՄՆ-ի պատմության մեջ առաջին կինը, ով զբաղեցրել է սենատորի պաշտոն։ ԱՄՆ Կոնգրեսի երկու պալատների շարքում վերջին նախկին ստրկատիրուհին։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեբեկա էնն Լաթիմերը ծնվել է 1835 թվականի հունիսի 10-ին Ջորջիայում՝ ունևոր, վաճառական և հանրախանութի սեփականատեր Չարլզ Լատիմերի (անգլ.՝ Charles Latimer) ընտանիքում։ Նրա հայրը 1820-ական թվականներին Դե Կալբ շրջանում (անգլ.՝ DeKalb County) տեղափոխված Մերիլենդի բնակիչ էր, Ռեբեկայի մայրը Էլեոնոր Սվիֆթ Լատիմերը (անգլ.՝ Eleanor Swift Latimer), ծնվել է Ջորջիա նահանգի Մորգան քաղաքում^[4]։

Ֆելթոնը չորս երեխաներից ավագն էր։ Նրա քույրը՝ Մերի Լատիմերը (անգլ.՝ Mary Latimer), ինչպես նաև Ռեբեկան, ԱՄՆ-ում կանանց ընտրական իրավունքի համար պայքարի հայտնի ֆիգուր է դարձել^[5]։

Երբ Ռեբեկան 15 տարեկան էր, հայրը նրան ուղարկել էր իր ազգականների հետ Մադիսոն քաղաք, որպեսզի նա կարողանա մասնակցել կանանց մեթոդիստական քոլեջի դասերին^[6]։ Նա ավարտել է այն 17 տարեկանում՝ 1852 թվականին^[7]։

1853 թվականին ամուսնացել է Ուիլյամ հարել Ֆելթոնի հետ։ Հարսանիքից հետո նրանք տեղափոխվել են Քարթերսվիլի արվարձան, որտեղ ստրկատիրություն էր տիրում։ Ռեբեկան Ուիլյամին 5 երեխա է պարգևել, սակայն նրանցից միայն մեկն է ողջ մնացել՝ Հովարդ Էրվին Ֆելթոնը (անգլ.՝ Howard Erwin Felton)^[8]։

Քաղաքացիական պատերազմի ավարտից հետո Ֆելթոնը ամուսնու հետ զրկվել է ստրուկներ ունենալու հնարավորությունից։ Նրանք միասին դպրոց են բացել Քարթերսվիլում^[8]։

Սուֆրաժիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1886 թվականին միանալով քրիստոնեական հավատքի կանանց միությանը (անգլ.՝ Women's Christian Temperance Union)՝ Ֆելթոնը մեծ հաջողությունների է հասել հռետորության մեջ՝ քարոզելով հավասար իրավունքներ սպիտակամորթ կանանց համար^[9]։

Ռեբեկան պնդում էր, որ տղամարդիկ թերագնահատում են կանանց և մայրերի աշխատանքի կարևորությունը, նշում էր նաև, որ կանայք պետք է ավելի մեծ իշխանություն ունենան ընտանիքում, ավելի մեծ ազդեցություն ունենան որոշումների կայացման վրա^[10]։

1900 թվականին պաշտոնապես միացել է կանանց ընտրական իրավունքի շարժմանը (անգլ.՝ Women's Suffrage Movement)^[11]։ Դառնալով հայտնի ակտիվիստ՝ Ֆելթոնը բազմաթիվ գաղափարական հակառակորդներ է ձեռք բերել։ 1915 թվականին, կանանց համար ձայնի իրավունքի մասին օրինագծի քննարկման ժամանակ, Ֆելթոնը մասնակցել է հակահայկական սուֆրաժիստների հետ բանավեճերին։ Կոնգրեսականը, որը հանդես է եկել որպես միջնորդ, թույլ է տվել նրա հակառակորդներին 45 րոպե խոսել, իսկ Ֆելթոնը 30 րոպե անց ընդհատել է։ Նա անտեսել է զգուշացումները և շարունակել է անընդհատ խոսել ևս 15 րոպե։ Չնայած դրան՝ Ջորջիայի օրենսդիր կոմիտեն այդպես էլ չընդունեց այդ օրինագիծը^[12]։

Մեկ օր սենատորի պաշտոնում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1922 թվականին նահանգապետ Թոմաս Ուիլյամ Հարդվիկը 87-ամյա Ֆելտոնին նշանակել է Ջորջիայից սենատոր՝ փոխարինելու մահացած Թոմաս Ուոթսոնին։ Ֆելտոնի նշանակումը ավելի շատ խորհրդանշական տուրք էր կանանց իրավունքներին, ինչպես նաև Հարդվիկի քաղաքական քայլը՝ կին ընտրողուհիների ձայները ստանալու համար^[13]։

Ֆելթոնը երդում է տվել նոյեմբերի 21-ին, և թեև նրա լիազորությունների ժամկետը տևել է ընդամենը մեկ օր, նա պաշտոնապես դարձել Է ԱՄՆ-ում առաջին կին սենատորը^[14]^[15]։ Բացի այդ, Ռեբեկան մինչ այժմ պահպանում է Ջորջիայից միակ կին սենատորի կարգավիճակը^[16]^[17]։

Վերջին տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կյանքի վերջին տարիներին Ֆելթոնը բնակվում էր Կարտերսվիլում՝ զբաղվելով գրականությամբ և ուսուցմամբ։ Մահացել է 1930 թվականի հունվարի 24-ին Ատլանտայում, նրա աճյունները տեղափոխվել են Քարթերսվիլում գտնվող Օակ-Հիլլ գերեզմանատուն^[14]։

Ռասայական հայացքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մինչև քաղաքացիական պատերազմը Ռեբեկա Ֆելթոնը ամուսնու հետ ստրուկներ էր պահում^[18]։ Բացի այդ, նա Կոնգրեսի երկու պալատների անդամների շրջանում վերջին նախկին ստրկատերն էր^[19]։

Ֆելթոնը հավատում էր սպիտակամորթ ռասայի գերազանցությանը^[20]։

Ֆելթոնը իրավահավասարության ձգտող երիտասարդ սևամորթներին համարում էր «կիսաքաղցր գորիլաներ»^[21]։ Ռեբեկան պայքարում էր սպիտակամորթ կանանց ձայնի իրավունքի համար, սակայն դատապարտում էր նույն հնարավորությունները սևամորթներին տրամադրելը^[22]։

Մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


Թվական	Անվանում	Բնօրինակ անվանում	Ծանոթագրություններ
1911	Իմ հիշողությունները Ջորջիայի քաղաքականության մասին	My Memoirs of Georgia Politics	^[23]
1919	Գյուղական կյանքը Ջորջիայում իմ երիտասարդության տարիներին	Country Life in Georgia in the Days of my Youth	^[24]
1930	Ջորջիայի կանանց ռոմանտիկ պատմությունը	The Romantic Story of Georgia’s Women	^[13]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Litwack, Leon F. Trouble in Mind: Black Southerners in the Age of Jim Crow. — 1st. — New York, 1999. — ISBN 978-0-375-70263-1 (англ.).

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Brundage W. F. Felton, Rebecca Latimer (10 June 1835–24 January 1930), reformer and women's activist // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.0600179
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 https://en.wikisource.org/wiki/Woman_of_the_Century/Rebecca_Latimer_Felton
↑ Edward T. James, Radcliffe College Notable American Women, 1607-1950: A Biographical Dictionary. — Harvard University Press, 1971. — 606 с. — ISBN 9780674627345
↑ «Mary Latimer McLendon (1840-1921)» (անգլերեն). New Georgia Encyclopedia. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
↑ Martin, Sara Hines More Than Petticoats: Remarkable Georgia Women. — Guilford, Conneticut: TwoDot, 2002. — ISBN 9780762712700.
↑ Crystal Nicole Feimster Southern horrors: women and the politics of rape and lynching. — Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 2009. — ISBN 9780674035621, 0674035623, 9780674061859, 0674061853
↑ ^8,0 ^8,1 Felton, Rebecca Latimer (1930). The Romantic Story of Georgia’s Women. Atlanta, Georgia: Atlanta Georgian and Sunday American.
↑ Felton, Rebecca Latimer (1919). Country Life in the Days of my Youth. Atlanta, Georgia: Index Printing Company. p. 294.
↑ J. T. Censer Gender Matters: Civil War, Reconstruction, and the Making of the New South. By LeeAnn Whites (New York: Palgrave Macmillan, 2005. vii plus 244 pp. cloth $75.00, paper $24.95) // Journal of Social History. — 2007-09-01. — В. 1. — Т. 41. — С. 210—212. — ISSN 1527-1897 0022-4529, 1527-1897. — doi:10.1353/jsh.2007.0128
↑ Martin. More than Petticoats. p. 52-53.
↑ «Among Clarke County's notable women were first black female education administrator; vocal opponent of women's suffrage | Online Athens». 2017 թ․ փետրվարի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
↑ ^13,0 ^13,1 «Rebecca Ann Felton | American political activist». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
↑ ^14,0 ^14,1 «Mrs. Felton Dies». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). 1930. 0362-4331. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 29-ին.
↑ Steinhauer, Jennifer (2013 թ․ մարտի 21). «Women Make New Gains in the Senate». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). 0362-4331. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 29-ին.
↑ «Rebecca Ann Felton | American political activist». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 29-ին.
↑ «U.S. Senate: Rebecca Latimer Felton: A Featured Biography». www.senate.gov. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 30-ին.
↑ Felton, Rebecca Latimer (1919). Country Life in Georgia in the Days of My Youth. Atlanta: Index Printing Company. p. 253.
↑ John Mckay It Happened in Atlanta: Remarkable Events That Shaped History. — Rowman & Littlefield, 2011-08-02. — 211 с. — ISBN 9780762768264
↑ Litwack, 1999, էջ 100
↑ Litwack, 1999, էջ 213
↑ Litwack, 1999, էջ 221
↑ Rebecca Latimer Felton "My Memoirs of Georgia Politics,". — Andesite Press, 2015-08-08. — 700 с. — ISBN 9781296562816
↑ search results Country Life in Georgia In the Days of My Youth. — CreateSpace Independent Publishing Platform, 2016-12-22. — 506 с. — ISBN 9781541241442

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆելթոն տուն պատմական նշիչ
Rebecca Latimer Felton (1835–1930) Արխիվացված 2013-04-08 Wayback Machine Նոր Վրաստան հանրագիտարան

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռեբեկա Ֆելթոն» հոդվածին։

[_892cb83a9a0c632e-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Brundage W. F. Felton, Rebecca Latimer (10 June 1835–24 January 1930), reformer and women's activist // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.0600179

[_52e6b58a40af66ca-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica

[_9d957aef7a5a929b-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 https://en.wikisource.org/wiki/Woman_of_the_Century/Rebecca_Latimer_Felton

[4] Edward T. James, Radcliffe College Notable American Women, 1607-1950: A Biographical Dictionary. — Harvard University Press, 1971. — 606 с. — ISBN 9780674627345

[5] «Mary Latimer McLendon (1840-1921)» (անգլերեն). New Georgia Encyclopedia. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.

[6] Martin, Sara Hines More Than Petticoats: Remarkable Georgia Women. — Guilford, Conneticut: TwoDot, 2002. — ISBN 9780762712700.

[:0-7] Crystal Nicole Feimster Southern horrors: women and the politics of rape and lynching. — Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 2009. — ISBN 9780674035621, 0674035623, 9780674061859, 0674061853

[:3-8] 8,0 ^8,1 Felton, Rebecca Latimer (1930). The Romantic Story of Georgia’s Women. Atlanta, Georgia: Atlanta Georgian and Sunday American.

[9] Felton, Rebecca Latimer (1919). Country Life in the Days of my Youth. Atlanta, Georgia: Index Printing Company. p. 294.

[10] J. T. Censer Gender Matters: Civil War, Reconstruction, and the Making of the New South. By LeeAnn Whites (New York: Palgrave Macmillan, 2005. vii plus 244 pp. cloth $75.00, paper $24.95) // Journal of Social History. — 2007-09-01. — В. 1. — Т. 41. — С. 210—212. — ISSN 1527-1897 0022-4529, 1527-1897. — doi:10.1353/jsh.2007.0128

[11] Martin. More than Petticoats. p. 52-53.

[12] «Among Clarke County's notable women were first black female education administrator; vocal opponent of women's suffrage | Online Athens». 2017 թ․ փետրվարի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.

[:2-13] 13,0 ^13,1 «Rebecca Ann Felton | American political activist». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.

[:1-14] 14,0 ^14,1 «Mrs. Felton Dies». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). 1930. 0362-4331. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 29-ին.

[15] Steinhauer, Jennifer (2013 թ․ մարտի 21). «Women Make New Gains in the Senate». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). 0362-4331. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 29-ին.

[16] «Rebecca Ann Felton | American political activist». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 29-ին.

[17] «U.S. Senate: Rebecca Latimer Felton: A Featured Biography». www.senate.gov. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 30-ին.

[18] Felton, Rebecca Latimer (1919). Country Life in Georgia in the Days of My Youth. Atlanta: Index Printing Company. p. 253.

[19] John Mckay It Happened in Atlanta: Remarkable Events That Shaped History. — Rowman & Littlefield, 2011-08-02. — 211 с. — ISBN 9780762768264

[Litwack—1999——100-20] Litwack, 1999, էջ 100

[Litwack—1999——213-21] Litwack, 1999, էջ 213

[Litwack—1999——221-22] Litwack, 1999, էջ 221

[23] Rebecca Latimer Felton "My Memoirs of Georgia Politics,". — Andesite Press, 2015-08-08. — 700 с. — ISBN 9781296562816

[24] search results Country Life in Georgia In the Days of My Youth. — CreateSpace Independent Publishing Platform, 2016-12-22. — 506 с. — ISBN 9781541241442

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]