Պրեսպա լիճ
 Λίμνες Πρέσπες | ||
 | ||
| Կոորդինատներ | ||
| Տեղագրություն | Բալկանյան թերակղզի | |
| Երկիր | Հունաստան, Մակեդոնիայի Հանրապետություն, Ալբանիա | |
| Տեսակ | Տեկտոնական լիճ | |
| Ավազանի մակերեսը | 259 քառ․ կմ կմ² | |
| Ամենամեծ խորությունը | 54 մետր մ | |
| Կղզիներ | Գոլեմ Գրադ, Mal Grad | |
Պրեսպան Արևելյան Եվրոպայում երկու քաղցրահամ լճերի անունն է, որը բաժանված է Ալբանիայի, Հունաստանի և Մակեդոնիայի Հանրապետության միջև։ Ընդհանուր մակերեսի 176․3 քառ․ կմ-ը պատկանում է Մակեդոնիայի Հանրապետությանը, 46․3 քառ․ կմ-ը Ալբանիային և 36․4 քառ կմ-ը Հունաստանին։ Նրանք Բալկաններում ամենաբարձրադիր տեկտոնական լճերից են՝ կանգնած 853 մետր բարձրության վրա։
Մեծ Պեսպա լիճը({{ալբաներեն՝ Liqeni i Prespës, հուն․՝ Μεγάλη Πρέσπα, Megáli Préspa, մակեդոներեն՝ Prespansko Ezero) բաժանված է Ալբանիայի, Հունաստանի և Մակեդոնիայի միջև։ Փոքր Պեսպա լիճը (հուն․՝ Μικρή Πρέσπα, ալբ․՝ Prespa e Vogël,) բաժանվում է միայն Հունաստանի միջև 138 քառ․ կմ տարածքով և Ալբանիայում 51 քառ․ կմ տարածքով[1]։
Տարածքը պարունակում է երեք ազգային պարկեր, որոնք գտնվում են Ալբանիայում (Պեսպա ազգային պարկ), Հունաստանում և Մակեդոնիայի Հանրապետությունում։ Ամենամեծ քաղաքը Պրեսպա լճերի շրջանում՝ Րեսենն է, որը գտնվում է Մակեդոնիայի Հանրապետությունում։ 2014 թվականին, Ohrid-Prespa Transboundary Reserve-ը ավելացվել է Ալբանիայի և Մակեդոնիայի միջև ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Կենսոլորտային պաշարների համաշխարհային ցանցին։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
10-րդ դարում՝ Ցար Սամուիլը կառուցեց Սուրբ Աչիլիուսի ամրոցը և եկեղեցին Փոքր Պեսպա լճի Ագիոս Աչիլիոս կոչվող կղզում՝ սահմանի հունական կողմում։ Մեծ Պրեսպա լճի ամենամեծ կղզին՝ Մակեդոնական կողմում, կոչվում է Գոլեմ Գրադ («Մեծ քաղաք»)։ Այլ կղզի Mal Grad-ը (փոքր քաղաք Ալբանիայում) ավերված տարածք է, որտեղ գտնվում է Սուրբ Պետրոսին նվիրված 14-րդ դարի վանքը։ Այսօր երկու կղզիներն էլ անմարդաբնակ են։
Քանի որ Մեծ Պեսպա լիճը գտնվում է Օհրիդ լճի մոտ՝ 150 մետր բարձրության վրա, որը գտնվում է արևմուտքից ընդամենը 10 կիլոմետր հեռավորության վրա , նրա ջրերը անցնում են Կարստ ստորգետնյա ջրանցքներով և դուրս են գալիս աղբյուրներից, որոնք ձգվում են Օհրիդ լիճը հոսող աղբյուրներով։
Շատ տարիներ՝ Պրեսպա լճի տարածքի հունական մասը եղել է անհիմն, ռազմական զգայուն տարածք, որը պահանջում էր արտասահմանցիներին այցելել հատուկ թույլտվությամբ։ Այն տեսել էր կատաղի պայքար Հունաստանի քաղաքացիական պատերազմը և հետագայում տեղական բնակչության մեծ մասը արտագաղթել է խուսափելու էնդեմիկ աղքատությունից և քաղաքական ճնշումներից։ Տարածաշրջանը շարունակում էր մնալ քիչ զարգացած մինչև 1970-ական թվականները, երբ այն դարձավ զբոսաշրջային վայր։ Անտառային կենդանական և բուսական աշխարհի առատությամբ 2000 թվականին տարածաշրջանը տարածվեց՝ որպես անդրազգային պարկ։ 1999 թվականին, Պրեսպայի Պաշտպանության Ընկերությունը ստացավ «Ramsar Wetland Conservation Award» մրցանակ՝ իր պահպանության ջանքերի համար, որը վերաբերվում է Պրեսպա լճի տարածքին, և ի վերջո, ընդգրկվել էր 2013 թվականի հուլիսի 3-ին։
Կենդանական աշխարհ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պրեսպա լճում կան միայն 11 հայրենի ձկնատեսակներ, որոնցից 9-ը Էնդեմիկ են։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
Զբոսաշրջություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մակեդոնիայի Պեսպա լիճը նախկինում մեծ զբոսաշրջային բնակչություն չի պատվիրել։ Օտարերկրյա զբոսաշրջության մեծամասնությունը խմբվել է Օկրիդ քույր լճի շուրջը, որտեղ ամառային ամիսներին առկա են առատ գիշերակացներ, ռեստորաններ և աշխույժ քաղաքի կենտրոն։ Պրեսպա լիճը հետագայում մնաց փոքր-ինչ մեկուսացած և հովվական՝ ներկայացնելով իր հատուկ ներգրավումը ներկայիս ժամանակներում։ Լճի տարածքը շարունակում է մնալ փխրուն, առանց զբոսաշրջային քաղաքի ցնցումների, աղմուկի և աղտոտվածության հստակ բացակայությամբ, որը սովորաբար տեղի է ունենում զբոսաշրջության զարգացմամբ։ Ջրբաժանի զարգացումները, որոնք ծառայում են Սլիվնիցա գյուղում սննդամթերքի և խմիչքների ծառայության մատուցմամբ խոհարարարների հետ, առաջարկում են անցկացնել իրենց օրը լճի շքեղության մեջ՝ առանց շրջակա միջավայրի վրա որևէ ազդեցության։ Բարեբախտաբար, Մակեդոնիայի մայրցամաքում գտնվող Պրեսպայի առաջատար մտածող և էկո ընկերություններն առաջ են մղում տարածաշրջանի համար գիշերակացների ցածր ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա։ Ռեսենի քաղաքապետարանը սկսեց կառուցել հարթ և ոստիկանական ճանապարհի շինարարություն, որը կապելու է անհատ գյուղերին միմյանց հետ, որոնք հնարավորություն են ընձեռում լճում ցրված բազմաթիվ գյուղերում զբոսանքի կամ հեծանվարշավային շրջագայություն անցկացնել։ Ավարտված հայեցակարգը թույլ կտա անհատներին ուսումնասիրել Մակեդոնիայի ողջ հարավարևմտյան անկյունը, ներառյալ Պելյասը և Գալիցիկան՝ երկու ոտքով կամ հեծանիվով շրջել տարածաշրջանի ամենագեղեցիկ և տեսարժան լեռնաշղթաներով։ Միայն անգամ կարելի է վայելել Օհրիդ լճի կողմը, աղբյուրները, որտեղ Պրեսպա լճի լեռան լճի ջրերը առաջանում են լեռան տակ և լցվում են Օհրիդ լիճը։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Pavlides, G. (1997). Lake Prespa, Northwestern Greece. Dordrecht: Springer Netherlands. էջեր 41–60. ISBN 978-94-010-6179-7.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պրեսպա լիճ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
 |
Այս հոդվածը կատեգորիայի կարիք ունի։ Դուք կարող եք օգնել նախագծին՝ կատեգորիա գտնել կամ ստեղծել ու ավելացնել հոդվածին։ |