Պետականություն չունեցող ազգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Պետականություն չունեցող ազգ կամ պետականազուրկ ազգը քաղաքական տերմին է, որպես տարբեր էթնիկական խմբերով ազգ։ Ասպիսով՝ առանձին ազգային պետություն հանդիսացողը պետական կազմավորման իրավունք ունի։ Քանի որ գոյություն չունեն որոշակի խմբի ազգ հանդիսանալու օբյեկտիվ չափանիշներ, տերմինի օգտագործումը քաղաքական է և վիճելի։ Սովորաբար այն օգտագործվում է որևէ պետությունից անջատողական շարժման կողմից։ Հաճախ անջատման կողմնակիցները գերպետության մեջ կայսրություն են տեսնում, իսկ կառավարության ձևը՝ իմպերիալիստական։ Այդպիսի հզոր պետությունները հիմնականում ժխտում են բազմազգային պետության սկզբունքը, հատկապես երբ էթնիկական խմբերից մեկը անկախություն է պահանջում։

Ոչ բոլոր էթնիկական խմբերն են իրենց պետականությունից զուրկ համարում, նույնիսկ երբ սրանք առանձին ազգեր են կազմում։ Պետությունները տարբեր աստիճանի ճանաչում են մանրամասնություն կազմող էթնիկ խմբերը և ազգությունները։

Ճանաչելով մշակությանի և լեզվական իրավունքները թույլատրվում է որոշակի ինքնավարություն, տալիս է իրավունքներ, իշխանություն, կրոնական և այլ ազատություններ։ Օրինակ՝ Եվրոպական Խորհուրդը 1992 թ. ստեղծել է «Տարածքային կամ Մանրամասնության Լեզուների Եվրոպական Խարտիան» խորհուրդը, որպեսզի պաշտպանի մշակութային, կրոնական և լեզվական իրավունքները։

Օրինակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիճարկվող պետություն չունեցող երկիրներն են. Ռոհինգյա, Քուրդիստան, Կատալան Երկրներ, Բասկերի Երկիր, Ֆլանդրիա, Գալիցիա, Շոտլանդիա, Ուելս, Կոռնուել, Բրետան, Քվեբեք, և շատ ուրիշներ։

Նույնիսկ Արցախի Հանրապետությունը չունի լիակատար անկախություն։ Զարմանալի է, բայց Հայաստանի կողմից ճանաչված չէ որպես առանձին պետություն։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ.[խմբագրել | խմբագրել կոդը]