Jump to content

Պարտավի կամուրջ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պարտավի կամուրջ
ՆշանակությունՀանրային գետանցում
ՏեսակԲազմակամար կամուրջ
ՆյութՍրբատաշ քար, գետաքար, կրաշաղախ
Կառուցվել է5-ից 6-րդ դարեր
Երկարություն120
Լայնություն4
Հենասյուներ17

Պարտավի կամուրջ, ավերված կամուրջ պատմական Հայոց Աղվանքի մայրաքաղաք Պարտավում, ներկայիս Ադրբեջանի Հանրապետության Բարդայի շրջանի վարչական կենտրոն Բարդա քաղաքի հարևանությամբ՝ Թարթառ գետի նախկին հունի վրա։ Կամուրջը կառուցված է եղել ծովի մակարդակից 77 մ բարձրության վրա[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն ուսումնասիրությունների՝ Պարտավի կամուրջը հիմնադրվել է 5-ից 6-րդ դարերում, երբ Պարտավ քաղաքը գտնվել է իր ծաղկման շրջանում։ Հետագայում կամուրջը բազմիցս վերանորոգվել է[1][2]։

1880-ական թվականների վերջերին Պարտավի կամուրջն արդեն իսկ ավերված վիճակում էր։ Այդ ժամանակ արդեն ավերված էին կամարները[1]։

Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն ուսումնասիրությունների՝ Պարտավի կամուրջն ունեցել է բավականին մեծ չափեր։ Կամրջի ընդհանուր երկարությունը 120 մ էր, իսկ անցուղու լայնությունը՝ 4 մ։ Ունեցել է 17 միջանկյալ հսկա կամրջախելեր, որոնց միջև կային 16 թռիչքներ։ Կառուցված է եղել գետաքարով ու կրաշաղախով[1][3], իսկ բոլոր անկյունաքարերը եղել են սրբատաշ քարից[1][4][5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Արցախի կամուրջները», Սամվել Կարապետյան, Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամ, Երևան, 2009 թվական։
  2. Կարապետյան Ս., Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 217-218։
  3. Усейнов М., Бретаницский Л., Саламзаде А., История архитектуры Азербайджана, Москва, 1963, с. 40.(ռուս.)
  4. Բարխուտարեանց Մ., Արցախ, Բագու, 1895, Էջ 31-32։
  5. Սամվել Կարապետյան, Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 221։