Չինական Ամազոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Չինական Ամազոն, առցանց գնումների կայք է, նախկինում հայտնի որպես Joyo.com[1] : Joyo.comը հիմնադրվել է Չինաստանի Պեկին քաղաքում 2000 թվականի սկզբին չինացի ձեռնարկատեր Լեյ Ջունի կողմից[2]։ Ընկերությունը հիմնականում վաճառում էր գրքեր և այլ մեդիա ապրանքներ՝ առաքելով ամբողջ երկրում։ Joyo.com 2004 թվականին Ամազոն ընկերությանը 75 միլիոն ԱՄՆ դոլարով վաճառվելուց հետո վերանվանվեց "Չինական Ամազոն"[1]: Չինական Ամազոնը փակեց իր ներքին բիզնեսը Չինաստանում 2019 թվականի հունիսին, երբ ԱՄՆ-ը խզեց բոլոր հարաբերությունները Չինաստանի հետ[3], առաջարկելով միայն արտասահմանում գտնվող վաճառողների արտադրանքը[4]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնօրինակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չինացի ձեռնարկատեր և Քինգսոֆթի սեփականատեր Լեյ Ջունի կողմից 2000 թվականի մայիսին հիմնադրվել է Joyo.com-ը[1]։ 1999 թվականին Քինգսոֆթը որոշեց Joyo.com-ը դարձնել առցանց գրախանութ[5]։ Սկզբում Joyo.comը սեղանի համակարգիչների վրա ծրագրեր ներբեռնելու կայք էր[6]։ Այն հետագայում վերածվեց առցանց գրախանութի և Դանգդանգից հետո դարձավ Չինաստանում գրքերի երկրորդ առցանց մանրածախ խանութը[7]։ Ընկերությունը շարունակել է ընդլայնել իր տեսականին և 2003 թվականին դարձել է մեդիատեխնիկայի խոշորագույն օնլայն-մանրածախ վաճառողներից մեկն ամբողջ աշխարհում[7]։ Լենովո ընկերությունը և Քինգսոֆթը Joyo.com-ի բաժնետերերն էին, մինչև Վագր տեխնոլոգիաների կառավարում ՍՊԸ-ն մուտք գործեց կորպորացիա՝ ներդնելով $52 միլիոն Ջոյոյի մոտ 20%-ի համար՝ դարձնելով այն երրորդ խոշորագույն բաժնետիրական ընկերությունը[8]։ Joyo.com հիմնականում վաճառել է այնպիսի ապրանքներ, ինչպիսիք են գրքերը, երաժշտությունը և տեսանյութերը ամբողջ երկրի սպառողներին։ 2004 թվականին Joyo.com ձեռք է բերվել ամերիկյան բազմազգ տեխնոլոգիական ընկերության՝ Ամազոնի կողմից[1]։ 2011 թվականի հոկտեմբերին ընկերությունը վերանվանվել Չինական Ամազոն[7]։ Ամազոնը բազմաթիվ փոփոխություններ է կատարել Ջոյոյում, ինչպիսիք են կայքի վերափոխումը ' ավելացնելով կատեգորիաներ և ինքնասպասարկման առանձնահատկություններ, ինչպես նաև ներդրել է վճարման նոր մեթոդներ[9]։ Ամազոնը նաև փոխել է վեբ էջի հասցեն http://z.cn, բայց շարունակում էր տեղակայվել www.amazon.cn[10]: Չինական Ամազոնը իր չինացի հաճախորդներին վաճառեց արտասահմանյան նորաձևության ապրանքանիշեր, տան ինտերիեր, խաղալիքներ, անձնական խնամք և տեխնոլոգիա։ Ամազոնը ծրագրում էր գործունեություն հիմնել Շանհայի ազատ առևտրի գոտում[11]։

Ձեռքբերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամազոն ընկերությունը ձեռք է բերել Joyo.com-ը 2004 թվականի օգոստոսին, գնվել է մոտ 75 միլիոն դոլարով, որից մոտ 72 միլիոն դոլարը վճարվել է կանխիկ, իսկ 3 միլիոն դոլարը ՝ բաժնետոմսերի օպցիոններով[12]։ Ձեռքբերման գործարքը ներառում էր նաև վերահսկողություն չինական այլ դուստր ձեռնարկությունների և գործընկերների նկատմամբ, որոնք պատկանում են Ջոյո ընկերությանը։ Ամազոնը արդեն գործունեություն էր ծավալել ԱՄՆ-ում, Կանադայում, Ֆրանսիայում, Գերմանիայում, Ճապոնիայում և Մեծ Բրիտանիայում մինչև չինական շուկա դուրս գալը։ Այդ ժամանակ Ջոյոյի կենտրոնակայանը գտնվում էր Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում[12]։ Ամազոնի գործադիր տնօրեն Ջեֆ Բեզոսը ոգևորված էր ձեռքբերման կապակցությամբ, բայց գիտակցում էր չինական շուկա մուտք գործելու մարտահրավերները[12]։ Չնայած այն հանգամանքին, որ ընկերությունը ամբողջությամբ պատկանում էր Ամազոնին, Joyo.com պահպանել է իր անվանումը և կորպորատիվ ինքնությունը մինչև 2007 թվականը, երբ Ջոյո Ամազոն անվանումը փոխարինվեց և գործարկվեց Amazon.cn կայքը[7]։ Ջոյոն մի քանի տարի շարունակել է աշխատել Ամազոնին պատկանող այլ կայքերից մասամբ անկախ։ Այն ընդլայնեց վաճառվող ապրանքների տեսականին, ներառյալ տեխնոլոգիաները, կոսմետիկան և մանկական ապրանքները[7]։

Վաճառքից ստացված եկամուտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախքան Ամազոնը ձեռք բերեց ընկերությունը և արագ աճեց գործարկումից հետո, Joyo.com եղել է ամենամեծ առցանց մանրածախ վաճառողներից մեկը[2]։ Վաճառքից ստացված հասույթը 2001 թվականին հասել է 56 միլիոն յուանի, իսկ 2003 թվականին ՝ 150 միլիոն յուանի[6]։ Joyo.com-ի այն ժամանակվա նախագահ Լին Շույսինի խոսքերով, 2003 թվականի երկրորդ եռամսյակում Ջոյոն եկամուտների 70% աճ է գրանցել[13]։

Չինական Ամազոնը պայքարում էր տեղական մրցակիցների հետ[3]։ Գործունեության, աշխատավարձերի, հաճախորդների սպասարկման և տեխնոլոգիաների փոփոխությունների պատճառով Ջոյոն ձեռք բերելուց հետո կորցրել է 13 դոլար չինական բայթ[14]։ Նյու Յորք Ժամանակ-ը գրել է, որ Չինական Ամազոնը ավելի քիչ է վաճառել Չինաստանում, քան Ճապոնիայում, որն այն ժամանակ Ամազոնի ամենափոքր շուկան էր։ Նրանք պատասխանատու էին միայն Ամազոնի բիզնեսի ընդհանուր 6%-ի համար և, հետևաբար, բավականաչափ մեծ չէին Ամազոնի տարեկան հաշվետվություններում ներառվելու համար։ 2013 թվականին Չինական Ամազոնն արձանագրել է 74,4 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի ֆինանսական վաճառք, մինչդեռ նրանց մրցակից Ալիբաբան 2014 թվականին ունեցել է մոտ 420 միլիարդ դոլարի վաճառք[15]։

Էլեկտրոնային առևտուր Չինաստանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլեկտրոնային առևտուրը շատ տարածված է Չինաստանում և հանդիսանում է էլեկտրոնային առևտրի աշխարհի ամենամեծ շուկան, որը պատասխանատու է առցանց գնումների մոտավորապես 50%-ի համար։ Չինաստանը աշխարհի ամենամեծ թվային համայնքն է, 2018 թվականին՝ մոտավորապես 830 միլիոն ինտերնետ օգտագործող[16]։ Չինաստանը առևտրային ապրանքների աշխարհի խոշորագույն արտահանողներից մեկն է և 2016-ին վաճառել է մոտ հինգ անգամ ավելի, քան Ճապոնիան[17]։ ԱՄՆ - ը հատկապես կարևոր է չինացի արտադրողների համար, քանի որ Ամազոնում աճում է չինացի վաճառողների թիվը[18]։ Այսօր Ալիբաբանյին պատկանող ՏաոԲաո և Տմոլ ընկերությունները միասին կազմում են չինական էլեկտրոնային առևտրի շուկայի մոտ 55% - ը և JD.com-ի մոտ 25%[19]։

Վաճառողի կարծիքը բարձր է գնահատվում չինական էլեկտրոնային առևտրի շատ կայքերում, և շատերն առաջարկում են զեղչեր կամ նվերներ մեկնաբանությունների կամ գնահատականների դիմաց:Հայեցակարգը կոչվում է" հետադարձ կապի զեղչ " և հիմնադրվել է տնտեսագետ Լի Լինֆանգի կողմից[20]։ ՏաոԲաոն գործարկեց մի համակարգ, որտեղ գնորդները կարող էին ստանալ «փոխհատուցման միավորներ», որոնք կարող էին հավաքվել և օգտագործվել որպես կտրոն մեկ այլ գնումների համար[21]։

Կեղծ ապրանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կեղծված արտադրանքները տարածված են Չինաստանում, քանի որ երկիրը պատասխանատու է մոտ 63,2% կեղծ ապրանքների համաշխարհային արտադրության[22]։ Հոնկոնգը աշխարհում երկրորդ խոշորագույն արտադրողն է[22]։ 2019 թվականին, Ամազոնը ընդունել է, որ խնդիրներ ունի կեղծ ապրանքներ վաճառող վաճառողների հետ, և որ դրանց մեծ մասը գտնվում է մայրցամաքային Չինաստանում[23]։ Օրենքի համաձայն,Ամազոնը պատասխանատվություն չի կրում իրենց կայքի միջոցով վաճառվող կեղծ ապրանքների համար, քանի որ արտադրանքը վաճառվում է երրորդ անձանց միջոցով և քննադատության է ենթարկվել այս խնդրի դեմ պայքարում անգործության համար[24]։ 2018-ին Ամազոնը իրականացրեց երկու ծրագիր[25], նպատակ ունենալով վերացնել կեղծ արտադրանքը իր կայքում[24]։

"Միայնակների օր" առևտրի փառատոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2009թ նոյեմբերի 11-ին[26], Ալիբաբա և JD.com-ում տեղի ունեցավ շոփինգի համաշխարհային փառատոնը, որը Չինաստանում հայտնի է նաև որպես Միայնակների օր[27]։ Միայնակների օրը ենթադրաբար սկսվել է 1990-ականներին Չինաստանում մի խումբ համալսարանականների կողմից, ովքեր իրենց նվերներ են գնել Վալենտինի օրվան ընդդիմանալու համար[28]։ Նոյեմբերի 11-ը հետագայում հայտնի դարձավ և գովազդվեց Ալիբաբա էլեկտրոնային առևտրի մանրածախ վաճառողների կողմից, որպես իրենց համար նվերներ գնելու, միայնակների տոնելու օր[29]։ Այս օրը մանրածախ վաճառողներն առաջարկում են այնպիսի ապրանքներ, ինչպիսիք են հեռախոսները, հագուստը և բժշկական հավաքածուները շատ զեղչված գներով։ Միայնակների օրը կարեւոր օր է դարձել չինական էլեկտրոնային առեւտրի համար եւ համարվում է մոտ չորս անգամ ավելի մասշտաբային, քան "սեւ ուրբաթը" ԱՄՆ-ում[19]։ Ալիբաբան վաճառել է մոտ 200,000 տարբեր ապրանքանիշեր և 2019-ին 38 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի վաճառք է բերել միայնակների օրը, չնայած Չինաստանը գտնվում է ԱՄՆ-ի հետ առևտրային պատերազմի մեջ[30]։ Միայնակների օրը նշվում է բազմաթիվ առցանց խանութների կողմից, սակայն առաջին հերթին ասոցացվում է Ալիբաբայի հետ։ Չնայած հսկայական վաճառքին, ջերմոցային գազերի արտանետումների ավելացմանը նպաստելու համար, բակալավրիատի Օրը խիստ քննադատության է ենթարկվել Բնապահպան ակտիվիստների կողմից[31]։

Մրցույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2000-ականների սկզբին Դանգդանգ համարվում էր Joyo.com-ի ամենամեծ մրցակիցը[6]։ Նրանք հատկապես նման էին, քանի որ երկուսն էլ կենտրոնացած էին որպես իրենց հիմնական բիզնես գրքեր վաճառելու վրա և առաջարկում էին մեծ զեղչեր նույն ապրանքների վրա[32]։ 2000-ականների սկզբին Հայաստանում ավելացել է էլեկտրոնային առևտրով զբաղվող ընկերությունների թիվը։ Այս ընկերությունները արագորեն աճեցին առցանց գնումների ժողովրդականության հետ մեկտեղ, հատկապես երիտասարդ սպառողների շրջանում[33]։ Սպառողների համար մրցակցությունն աճել է, և շուկայում մի քանի տարի աշխատելուց հետո Ալիբաբան դարձել է ամենամեծն ու ամենատարածվածը Չինաստանում[15]։

Ամազոնն առաջարկվում է էքսպրես առաքում Չինաստանի խոշոր քաղաքներում, ինչպիսիք են Պեկինը, Շանհայը և Գուանչժոուն[7], բայց նրանց մրցակիցները սովորաբար առաջարկում էին ավելի արագ առաքում ավելի ցածր գնով կամ անվճար ՝ անկախ քաղաքից[34]։ Ամազոնն ուներ նաև նվազագույն ծախսեր չինացի հաճախորդների՝ իրենց կայքի բոլոր գնումների համար, որը տատանվում էր 59 յուանից մինչև 200 յուան՝ կախված ապրանքից։ Ամազոնի նվազագույն ծախսերի քաղաքականությունը կիրառվում է նաև այլ երկրներում և տրամադրվում է անվճար ազգային էքսպրես առաքում[35]։

2004-ին ձեռք բերելուց հետո Ամազոնի ամենամեծ մրցակիցներն էին Չինաստանում՝ ԴանգԴանգ, ՏաոԲաո, Պինդոուդու, Ջոյո Ալիբաբա ևՏմոլ[32]։ Դրանք նման են բիզնես մոդելի և վաճառվող ապրանքների բազմազանության առումով։ Ալիբաբայի և ԴանգԴանգի համեմատ, Ամազոնը չուներ նույն ինտենսիվ մարքեթինգային մոտեցումը, ինչ իրենց մրցակիցները, որոնք հաճախ մեծ վաճառքի խթանումներ և արշավներ էին կազմակերպում չինական արձակուրդների ժամանակ[36]։

Ալիբաբա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալիբաբա գլխավոր գրասենյակի նկարը

Չինական էլեկտրոնային առևտրի կայքը ՝ Ալիբաբան, այսօր տարեկան վաճառքից ստացված հասույթով, համարվում է Չինաստանում էլեկտրոնային առևտրի ամենամեծ մանրածախ վաճառողը[37]:Ալիբաբան ունի մոտ 654 միլիոն օգտագործող, իսկ աճի տեմպերն ավելի բարձր են, քան Ամազոնը[19]։ Ալիբաբան հիմնադրվել է նաև 1999 թվականին հիմնադիր Ջեք Մայի և 17 ընկերներից բաղկացած թիմի կողմից Չինաստանի Հանչժոու քաղաքում[38]։ Իրենց նմանությունների պատճառով Ալիբաբան հաճախ անվանում են "Չինական Ամազոն", չնայած այն հանգամանքին, որ դրանք երկու առանձին ընկերություններ են, որոնք գործնականում կապ չունեն միմյանց հետ։ Ալիբաբան և Ամազոնը նման են վաճառքի և ժողովրդականության առումով։ Ամենամեծ տարբերությունները կապված են նրանց բիզնեսի մոդելի հետ, քանի որ Ամազոնը վաճառում է իր սեփական արտադրանքը, մինչդեռ Ալիբաբան հարթակ է, որը կապում է վաճառողներին և գնորդներին, իրեն չի պատկանում որևէ գույք[32]։ Ալիբաբան ունի մի քանի դուստր ձեռնարկություններ և գործում է բազմաթիվ շուկաներում։ Նրանք հիմնականում մասնագիտանում են էլեկտրոնային առևտրի ոլորտում, նաև աշխատում են տեխնոլոգիական շուկայում։ Ալիբաբան ունի իր սեփական ալիփեյ վճարային հարթակը, որն օգտագործվում է ինչպես առցանց, այնպես էլ ամբողջ աշխարհի խանութներում[19]։ Նրանք նաև մշակել են հաղորդագրությունների փոխանակման հավելված, որը ճանաչվել է աշխարհի ամենամեծ մասնագիտական հաղորդակցման հավելված[39]։

Ավարտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2019 թվականին, Ամազոնը, հայտարարեց, որ կփակի իր բիզնեսը Չինաստանում մինչև 2019 թվականի հուլիսի 18-ը՝ կենտրոնանալով միջազգային վաճառքի վրա[40]։ Չինական Ամազոնը բախվել է կոշտ մրցակցության, քանի որ Ալիբաբայի նման մրցակիցները սկսել են ավելի մեծ ժողովրդականություն վայելել[41]:Տարիներ շարունակ նրանք պայքարում էին և, ի վերջո, դադարեցին[40]։ Ըստ Ազոյայի մարքեթինգի մասնագետ Քեր Չժենի, իրենք Չինաստանում քիչ մրցակցային առավելություն ունեին համեմատած մյուս երկրների հետ, որտեղ գործում էին[4]։ Ըստ չինական վերլուծության՝ Չինական Ամազոնի շուկայական մասնաբաժինը 1%-ից պակաս էր, երբ նրանք որոշեցին փակվել[1]։ Ամազոնը շարունակում է սահմանափակ ծառայություններ առաջարկել Չինաստանում, բայց առանց պահանջված տեսանյութերի առավելությունների[42]։ Հաճախորդները դեռ կարող են մուտք գործել amazon.cn վեբ էջ, բայց կարող են գնել միայն արտասահմանում գտնվող կայքերից ներմուծված ապրանքներ։ Այն ներառում է ԱՄՆ-ը, Մեծ Բրիտանիան, Գերմանիան կամ Ճապոնիան[3]։ Այնուամենայնիվ, Չինաստանում տեղակայված մատակարարները դեռ կարող են իրենց արտադրանքը վաճառել արտասահմանյան սպառողներին[17], և մոտ 200,000 չինացի վաճառողներ ակտիվ են Ամազոնում, հատկապես ԱՄՆ-ում, որոնք վաճառում են ապրանքներ արտասահմանյան գնորդներին[43]։

2022 թվականի հունիսի 2-ին Ամազոնը հայտարարեց, որ 2023 թվականի հունիսի 30-ին կդադարեցնի Լուսավոր էլեկտրոնային գրախանութի գործունեությունը Չինաստանում[44]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «As Jeff Bezos shuts China e-commerce store; will it become Amazon's gain in India». The Financial Express (ամերիկյան անգլերեն). 2019 թ․ ապրիլի 18. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.
  2. 2,0 2,1 Del Rey, Marina (2019 թ․ օգոստոսի 4). «Amazon.com to Acquire Joyo.com Limited». DVD News. ProQuest 455941501. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 20-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 Weise, Karen (2019 թ․ ապրիլի 18). «Amazon Gives Up on Chinese Domestic Shopping Business». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.
  4. 4,0 4,1 «Amazon, facing entrenched rivals, says to shut China online store». Reuters (անգլերեն). 2019 թ․ ապրիլի 18. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  5. Erisman, Porter (2017 թ․ սեպտեմբերի 26). Six Billion Shoppers: The Companies Winning the Global E-Commerce Boom (անգլերեն). St. Martin's Publishing Group. ISBN 978-1-250-08868-0.
  6. 6,0 6,1 6,2 Horwitz, Josh. «Amazon's foray into China can be traced back to Xiaomi founder Lei Jun». Quartz (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Liu, Bing-lian; Lee, Shao-ju; Wang, Ling; Xu, Ya; Li, Xiang (2014 թ․ հունիսի 20). Contemporary Logistics in China: Assimilation and Innovation (անգլերեն). Springer. ISBN 978-3-642-55282-3.
  8. Senterpont Domis, Olaf de (2004 թ․ օգոստոսի 20). «Amazon enters China through Joyo». TheDeal.com.
  9. «Amazon's Joyo.com -- China's Leading Online Retailer -- Honored with Customer Care Award». www.businesswire.com (անգլերեն). 2005 թ․ նոյեմբերի 10. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  10. Arya, Aayush (2011 թ․ հոկտեմբերի 27). «Amazon drops "Joyo" name in China to unify global branding - TNW Asia». The Next Web (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  11. Mishkin, Sarah (2014 թ․ հոկտեմբերի 29). «Amazon's venture in China is raising concerns at home». Financial Times. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  12. 12,0 12,1 12,2 Hines, Matt. «Amazon buys into Chinese market». CNET (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  13. Li, Jonsson Yinya; Firm), Adamas (Law (2005). Investing in China: The Emerging Venture Capital Industry (անգլերեն). GMB Publishing Ltd. ISBN 978-1-905050-50-5.
  14. Tsuruoka, Doug (2007 թ․ հունիսի 26). «Amazon Streaming Into China Market With New Services; "Fastest-Growing Geography'; U.S. e-tail kingpin planning to double its investment in Chinese unit Joyo Amazon». Invetor's Business Daily. ProQuest 1033561398.
  15. 15,0 15,1 Loeb, Walter. «10 Reasons Why Alibaba Blows Away Amazon And EBay». Forbes (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  16. Thomala, Lai Lin (2020 թ․ ապրիլի 30). «Internet usage in China - Statistics & Facts». Statista.
  17. 17,0 17,1 Rapoza, Kenneth. «How China And Amazon Are Changing The Future Of Retail». Forbes (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 2-ին.
  18. «Chinese Sellers Outnumber US Sellers on Amazon.com». Marketplace Pulse (անգլերեն). 2020 թ․ հունվարի 23. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 2-ին.
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 Johnson, Cornell SC (2020 թ․ փետրվարի 18). «The impact of e-commerce: China versus the United States | BusinessFeed». Cornell SC Johnson (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 2-ին.
  20. Lingfang, Li 6.9.06, Reputation, Trust, and Rebates: How Online Auction Markets can Improve their Feedback Mechanisms, University of California, URL: https://www.economics.uci.edu/files/docs/colloqpapers/f06/grad/Li.pdf
  21. «The role of rebates on e-commerce | ASEAN Today». www.aseantoday.com. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  22. 22,0 22,1 «Global trade in fake goods worth nearly half a trillion dollars a year - OECD & EUIPO - OECD». www.oecd.org. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  23. «Document». www.sec.gov. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  24. 24,0 24,1 Semuels, Alana (2018 թ․ ապրիլի 20). «Amazon May Have a Counterfeit Problem». The Atlantic (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  25. «How Chinese Sellers are Manipulating Amazon in 2019». www.ecomcrew.com. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  26. Ahern, Brendan. «Relationship Status? It's Complicated. How Alibaba, Pinduoduo & JD.com Court Chinese Consumers for Singles' Day». Forbes (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  27. «$1.5 billion in just over one minute: Singles Day sales give China economic boost amid trade war». www.abc.net.au (ավստրալիական անգլերեն). 2019 թ․ նոյեմբերի 11. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  28. Haas, Benjamin (2017 թ․ նոյեմբերի 12). «Chinese shoppers spend a record $25bn in Singles Day splurge». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  29. «Chinese shoppers spend a record $25bn in Singles Day splurge». the Guardian (անգլերեն). 2017 թ․ նոյեմբերի 12. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  30. McDowell, Erin (2019 թ․ նոյեմբերի 13). «Chaotic photos show what it looks like when Alibaba sells $38 billion worth of merchandise on China's biggest shopping holiday and breaks records». Business Insider Australia (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 2-ին.
  31. «China's "Singles Day" clothing sales produced 258,000 tonnes of CO2 in 2016 - Greenpeace». Greenpeace International (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  32. 32,0 32,1 32,2 iChinaStock (2011 թ․ սեպտեմբերի 23). «Who Is the Amazon Of China: Alibaba, Dangdang or Jingdong?». Business Insider Australia (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  33. Olsen, Robert. «China's Migration To E-Commerce». Forbes (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  34. «Amazon, facing entrenched rivals, says to shut China online store». Reuters (անգլերեն). 2019 թ․ ապրիլի 18. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  35. Palmer, Annie (2020 թ․ մայիսի 9). «Why ordering from Amazon has been so unpredictable during the coronavirus crisis». CNBC (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  36. Kharpal, Arjun (2019 թ․ ապրիլի 18). «Amazon is shutting down its China marketplace business. Here's why it has struggled». CNBC (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  37. «China: sales share of leading e-retailers 2019». Statista (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  38. Kharpal, Arjun (2019 թ․ սեպտեմբերի 10). «Jack Ma steps down as Alibaba's chairman. Here are key moments in the company's history». CNBC (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 2-ին.
  39. «Alibaba extends its reach in China as coronavirus outbreak opens doors». Reuters (անգլերեն). 2020 թ․ մայիսի 28. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  40. 40,0 40,1 «Amazon, facing entrenched rivals, says to shut China online store». Reuters (անգլերեն). 2019 թ․ ապրիլի 18. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  41. «Amazon plans to shut online store in China». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2019 թ․ ապրիլի 18. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  42. Liao, Shannon (2019 թ․ ապրիլի 18). «Amazon admits defeat against Chinese e-commerce rivals like Alibaba and JD.com». The Verge (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
  43. Weise, Elizabeth. «Made in China — and straight to your Amazon box». USA TODAY (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 3-ին.
  44. «Amazon to pull Kindle out of China, other businesses to remain». reuters.com. 2022 թ․ հունիսի 2. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 2-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]