Ներառուկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(1) Կորիզակ (2) Բջջակորիզ (3) Ռիբոսոմ (4) Ներառուկ (5) Հատիկավոր էնդոպլազմային ցանց (6) Գոլջիի ապարատ (7) Բջջակմախք (8) Հարթ էնդոպլազմային ցանց (9) Միտոքոնդրիումներ (10 ) Վակուոլներ (11) Ցիտոպլազմա (12) Լիզոսոմ (13) Ցետրիոլ

Ներառուկներ, բջջի ոչ մշտական բաղադրամասերն են, ձևավորվում ու անհետանում են նրա կենսագործունեության որոշակի փուլերում[1]։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծ մասամբ հատիկների ձև ունեն, բայց ներկայանում են կույտիկներով. այսպես, օրինակ՝ բուսական բջիջներում` դեղնուցը։

Որոշ ստորակարգ ձևերի մոտ, բայց հատկապես բույսերի մոտ ներառուկները լինում են բյուրեղների ձևով` որպես նյութափոխանակության արգասիքներ օգտագործվում են աճի, ծաղկման, պտուղների հասունացման ժամանակ[2]։

Տեսակները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարբերում են.

  • սննդառական կամ տրոֆիկ ներառուկներ
  • սեկրետոր ներառուկներ
  • էքսկրետոր ներառուկներ։

Սննդառական ներառուկները պարունակում են պահեստային սննդանյութեր, ինչպես, օրինակ, օսլայի, սպիտակուցի հատիկներ, ճարպի կաթիլներ՝ բուսական բջիջներում, գլիկոգեն և ճարպ՝ կենդանական բջիջներում։

Հեղուկ ներառուկ

Սեկրետոր ներառուկները բնորոշ են գեղձային տիպի բջիջներին։ Նրանք համարվում են հորմոններ և կարգավորում են օրգան-համակարգերի ֆունկցիան[2]։

Էքստրեկտոր ներառուկները բուսական և կենդանական բջիջների նյութափոխանակության վերջնական արգասիքներ են։

Գոյություն ունեն նաև հատուկ նշանակություն ունեցող ներառուկներ, օրինակ, էպիթելի բջիջներում մելանին գունանյութն, որն ունի պաշտպանիչ նշանակություն, էրիթրոցիտներում հեմոգլոբինը թթվածնի և ածխաթթու տեղափոխման դեր է կատարում։

Ներառուկներ են նաև պիգմենտները, որոնք նույնպես հատիկավոր են[1]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ընդհանուր Կենսաբանություն, հեղինակ Նադեժդա Բեգլարյան, էջ 123
  • Կենսաբանություն, հեղինակ Սիսակյան, էջ 24



Ծանոթագրություններ և նշումներ

  1. 1,0 1,1 Կենսաբանություն, հեղինակ Սիսակյան, էջ 24
  2. 2,0 2,1 Ընդհանուր Կենսաբանություն, հեղինակ Նադեժդա Բեգլարյան, էջ 123