Միխոլ Մարտին
| Միխոլ Մարտին | |
.jpg)
| |
| Կուսակցություն՝ | Ֆիանա Ֆայլ |
|---|---|
| Կրթություն՝ | University College Cork? |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ և դիվանագետ |
| Ծննդյան օր | օգոստոսի 1, 1960 (62 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Կորկ, Մանսթեր, Իռլանդիա |
| Քաղաքացիություն |  Իռլանդիա
|
| Զավակներ | Micheál Aodh Martin? |
Միխոլ[1][2] Մարտին (իռլանդերեն՝ Mícheál Ó Máirtín, անգլ.՝ Micheál Martin, օգոստոսի 1, 1960, Կորկ, Մանսթեր, Իռլանդիա), իռլանդացի քաղաքական գործիչ, «Ֆիաննա ֆայլ» կուսակցության առաջնորդ, Իռլանդիայի վարչապետ 2020 թվականի հունիսի 27-ից[3] մինչև 2022 թվականի դեկտեմբերի 17-ը։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սիրողական բռնցքամարտիկ Փեդի Մարտինի որդին, ով Միխոլայի մեջ սերմանեց սպորտի հանդեպ սերը։ 12 տարեկանում խաղացել է ավագ դպրոցի ֆուտբոլային թիմում, իսկ 1978 թվականին խաղացել է շրջանի երիտասարդական թիմում։ 1985 թվականին գլխավորել է Ֆիաննա ֆայլ կուսակցության երիտասարդական կազմակերպությունը։ Դասավանդել է հայրենի Կորկում՝ Սուրբ Քիարան դպրոցում, որտեղ եղել է նաև իռլանդական դպրոցների ուսուցիչների արհմիության (ASTI) ներկայացուցիչ[4] (Մարտինն ավարտել է Կորկի Քրիստոսի թագավորական քոլեջը)[5]։
Քաղաքական կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1985 թվականին ընտրվել է Կորկի քաղաքային ինքնակառավարման, 1989 թվականին՝ Իռլանդիայի Ներկայացուցիչների պալատի (Դոյլ Էրեն), իսկ 1992-1993 թվականներին եղել է Կորկի քաղաքապետ։ 1997-2000 թվականներին զբաղեցրել է կրթության, 2000-2004 թվականներին՝ առողջապահության նախարարի պաշտոնը[6]։
2004 թվականից՝ ձեռներեցության, առևտրի և զբաղվածության նախարար։
2007 թվականի մայիսի 24-ին խորհրդարանական ընտրությունները հաղթանակ բերեցին Ֆիաննա ֆայլ կուսակցությանը, թեև ավելի վատ արդյունքով, քան 2002 թվականի նախորդ ընտրությունները (նա ստացավ 78 պատգամավորական տեղ նախկին 81-ի փոխարեն)։ Այս ընտրությունների արդյունքում կոալիցիոն համաձայնություն ձեռք բերվեց Fianna file-ի, Green Party-ի և առաջադեմ դեմոկրատների միջև[7], և Պատրիկ Ահերնի նոր կաբինետում Մարտինը մնաց նույն պաշտոնում։
2008 թվականի մայիսի 7-ին նա ստացավ արտաքին գործերի նախարարի պորտֆելը Բրայան Քոուենի կառավարության ձևավորման ժամանակ[8]։
2011 թվականի հունվարի 18-ին նա դուրս եկավ կառավարությունից՝ բողոքելով Ֆիաննա Ֆիլի որոշման դեմ՝ Քոուենին կուսակցության գլխին թողնելու համար (մինչդեռ խորհրդարանական կազմակերպիչը հրաժարվեց հայտարարել քվեարկության կոնկրետ արդյունքը՝ հաղորդելով միայն ընդհանուր արդյունքը՝ Քոուենին վստահության քվե)[9]։
2011 թվականի հունվարի 26-ին ընտրվել է ֆիաննա ֆայլի առաջնորդ (նույն օրը, Քոուենի կառավարությունը շարունակեց աշխատանքը, բայց միայն խորհրդարանի ստորին պալատի կողմից բանկի ղեկավարության բոնուսների 90% հարկի հաստատման մասին օրինագծի հաստատումից հետո )[10]։
Ընդդիմության առաջնորդ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2011 թվականի փետրվարի 25-ին Իռլանդիայում տեղի ունեցան ֆինանսատնտեսական ծանր ճգնաժամով պայմանավորված արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ, որոնց արդյունքում Ֆիաննա Ֆիլը զրկվեց մեծամասնությունից, և մարտի 9-ին Մարտինը գլխավորեց ընդդիմությունը խորհրդարանում։
2016 թվականի խորհրդարանական ընտրությունները ֆիաննա Ֆայլի համար հաղթական չէին, բայց արմատապես բարելավեցին կուսակցության դիրքը. նա ստացավ 158 պատգամավորական աթոռներից 44-ը[11]՝ ավելի քան կրկնապատկելով իր ներկայացուցչությունը։
2020 թվականի փետրվարի 8-ին տեղի ունեցան նոր խորհրդարանական ընտրություններ, որոնք Ֆիաննա ֆայլին բերեցին հարաբերական հաղթանակ (զիջելով Շինն Ֆեյնին տրված ձայների քանակով՝ 22,2% ընդդեմ 24,5 % - կուսակցությունը ստացավ Դոյլ Էրենի 160 տեղերից 38-ը՝ ձևավորելով ամենամեծ խմբակցությունը[12]։ Իր բազմամանդատ Կորկ Սաութ Սենթրալ շրջանում Մարտինը հաստատել է պատգամավորական մանդատը՝ ստանալով առաջին նախապատվության ձայների 19,29 % -ը և քվեաթերթիկների հաշվարկի յոթ փուլերի արդյունքներով մնալով չորսից երկրորդ տեղում (լավագույն արդյունքը ցույց է տվել կուսակցության թեկնածու Շին Ֆեյնը՝ առաջին նախապատվության ձայների 24,6 %-ը)[13]։
Իռլանդիայի վարչապետ (2020-2022)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2020 թվականի հունիսի 27-ին, քառամսյա բանակցությունների ավարտից հետո, Մարտինը ղեկավարեց նոր կառավարությունը, որն առաջին անգամ Իռլանդիայի պատմության մեջ աջակցվեց հավերժական մրցակիցների՝ Ֆիաննա ֆայլի և ֆին գելի կոալիցիայի կողմից (1922 թվականին Իռլանդիայի անկախացումից ի վեր այս երկու կուսակցությունները անընդհատ փոխվում էին իշխանության մեջ)[14]։
Վարադկարի երկրորդ կառավարությունում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2022 թվականի դեկտեմբերի 17-ին, միջկուսակցական համաձայնագրի համաձայն, Մարտինը հրաժարական տվեց, Ֆինե Գել Լեո Վարադկարը վերադարձավ վարչապետի պաշտոնում[15], իսկ Մարտինը իր կառավարությունում ստացավ փոխվարչապետի, արտաքին գործերի նախարարի և պաշտպանության նախարարի պորտֆելներ[16]։
Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միխոլ Մարտինն ամուսնացած է 1990 թվականից, կինը՝ Մերին, նրանց ընտանիքը երեք երեխա ունի՝ որդիները՝ Միկալ Էյ (Micheal Aodh) և Կիլիան (Cillian), ինչպես նաև դուստր Իվա (Aoibhe)[17]: Նրանց որդին՝ Ռորին (Ruairí), մահացել է մանկության տարիներին՝ 1999 թվականին[18]։ 2010 թվականին Լոնդոնի Great Ormond Street Hospital մանկական հիվանդանոցում սրտի հիվանդությունից մահացել է նրանց յոթամյա դուստրը՝ Լիանան[19]։ Սիրում է սպորտը[20]։ Կրթությամբ ուսուցիչ է[21]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Данила Моисеев (2020-06-28)։ «В Ирландии сменился премьер-министр»։ Независимая газета։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-09-26-ին։ Վերցված է 2021-06-17
- ↑ Юрий Когалов (2020-06-28)։ «В Ирландии появился новый премьер»։ Российская газета։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին։ Վերցված է 2021-06-17
- ↑ «Reuters: Михол Мартин стал новым премьер-министром Ирландии»։ ТАСС։ 2020-06-27։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-12-31-ին։ Վերցված է 2022-01-28
- ↑ Conor Ryan (2011-01-29)։ «Ready for the long road and long term» (անգլերեն)։ Irish Examiner։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-27-ին։ Վերցված է 2018-01-03
- ↑ «Hard lessons to learn» (անգլերեն)։ Irish Examiner։ 2010-12-10։ Վերցված է 2018-01-04
- ↑ «Tackling the Crisis: Ireland, Brexit and the Future of the European Union» (անգլերեն)։ IIEA։ 2016-12-07։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-12-22-ին։ Վերցված է 2018-01-04
- ↑ The Statesman's Yearbook 2010: The Politics, Cultures and Economies of the World / Barry Turner. — Springer, 2009. — P. 679.
- ↑ «Cowen's Cabinet» (անգլերեն)։ RTÉ։ 2008-05-07։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-30-ին։ Վերցված է 2020-06-30
- ↑ «FF Heave: The vote is in... Cowen stays» (անգլերեն)։ The Journal։ 2011-01-18։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-30-ին։ Վերցված է 2020-06-30
- ↑ Henry McDonald (2011-12-26)։ «Fianna Fáil elects Micheál Martin as new leader» (անգլերեն)։ The Guardian։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-21-ին։ Վերցված է 2018-01-04
- ↑ «Irish election: Rivals Fine Gael and Fianna Fáil to discuss forming new government» (անգլերեն)։ BBC News։ 2016-03-02։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-07-01-ին։ Վերցված է 2020-02-15
- ↑ Seán Clarke (2020-02-15)։ «Irish general election: full results» (անգլերեն)։ The Guardian։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-02-11-ին։ Վերցված է 2020-02-12
- ↑ «Cork South-Central»։ Election 2020 (անգլերեն)։ Irish Times։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-29-ին։ Վերցված է 2020-06-30
- ↑ Ed O’Loughlin (2020-06-27)։ «Micheal Martin Becomes Ireland’s Prime Minister as Rival Parties Ally» (անգլերեն)։ The New York Times։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-30-ին։ Վերցված է 2020-06-30
- ↑ Jennifer Bray, Jack Horgan-Jones (2022-12-17)։ «As it happened: Leo Varadkar becomes Taoiseach and announces new Cabinet» (անգլերեն)։ The Irish Times։ Վերցված է 2022-12-18
- ↑ Daniel McConnell and Paul Hosford (2022-12-17)։ «Who's who in the new Cabinet?» (անգլերեն)։ Irish Examiner։ Վերցված է 2022-12-17
- ↑ Ann Mooney (2020-06-28)։ «government symbol New Taoiseach Micheal Martin arrives home in Cork as he reveals portrait of Eamon de Valera will join Michael Collins» (անգլերեն)։ The Sun։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-30-ին։ Վերցված է 2020-06-30
- ↑ Riegel Ralph (1999-04-02)։ «Minister mourns death of infant son»։ Independent.ie (անգլերեն)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-05-19-ին։ Վերցված է 2021-05-19
- ↑ «Irish foreign minister Micheal Martin's daughter dies» (անգլերեն)։ BBC News։ 2010-10-30։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-07-12-ին։ Վերցված է 2020-06-30
- ↑ «Мартин, Михол»։ ТАСС
- ↑ Впервые в истории Ирландии пост премьера поделят два человека Archived 2022-06-05 at the Wayback Machine. DW.COM 27 июня 2020
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Micheál Martin TD» (անգլերեն)։ Fianna Fáil։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-08-09-ին։ Վերցված է 2018-01-03
- «Мартин, Михол»։ Энциклопедия։ ТАСС։ Վերցված է 2021-06-17
| ||||||||||||||||
