Jump to content

Մարդու առնանդամ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարդու առնանդամ
Առնանդամի կառուցվածքը
Տեսականատոմիական կառուցվածքների դաս, Մարդու վերարտադրողական համակարգ և Արական սեռական համակարգ
Ենթադասmammalian penis?, subdivision of urogenital part of male perineum?[1] և անհատական ​​անատոմիական կառուցվածք
Մասն էԱրական սեռական համակարգ
Կազմված էcorpus cavernosum penis?, Միզուկ և corpus spongiosum penis?
Զարկերակdorsal artery of the penis?
Երակsuperficial dorsal veins of the penis?
Ավշային հանգույցSuperficial inguinal lymph nodes?
Լիմֆատիկ դրենաժSuperficial inguinal lymph nodes?
Միանում էԱմորձապարկ
ՏաքսոնH. sapiens?
MeSHA05.360.444.492
Foundational Model of Anatomy9707
Terminologia Anatomica 98A09.4.01.001
Նկարագրված էԳրեյի անատոմիա (20-րդ հրատարակություն)[2] և «Օտտո» գիտական հանրագիտարան
 Human penis Վիքիպահեստում

Առնանդամ, արական արտաքին սեռական օրգան՝ երկակի ֆիզիոլոգիական ֆունկցիայով (սեռական հարաբերության ժամանակ սերմնահեղուկի արտադրություն և միզապարկից մեզի հեռացում)։ Կազմված է խորշիկային մարմիններից։

Առնանդամի մեջ տարբերակում են գլխիկ (glans pénis), մարմին կամ բուն (córpus pénis) և հիմք (rádix pénis

Թլպատված առնանդամ.

Բունը բաղկացած է անձավային և սպունգային մարմիններից։ Անձավային և սպունգային մարմինները պատված են հաստ սպիտակուցային թաղանթով և առաջացնում են շատ փոքր խոռոչներ՝ «անձավիկներ» կամ լակուններ (cavérnae)։ Անձավային մարմինները տեղակայված են ծայրերին, 1 սպունգային մարմինը՝ նրանց միջև՝ հարելով ստորին մակերեսին։ Նրա մեջ է գտնվում միզուղու ծայրը՝ ուրերտան (urertha)։ Սպունգաձև մարմինը ավարտվում է առնանդամի ծայրին գտնվող կոնաձև գոյացությամբ՝ գլխիկով։

Գլխիկը սերտաճած է անձավային մարմինների հետ՝ առաջացնելով հաստացում։ Այն պատված է նուրբ մաշկով, որի մանր գեղձերը արտադրում են սմեգմա։ Գլխիկը հարուստ է նաև լակուններով, որոնք էրեկցիայի ժամանակ լցվում են արյամբ և, հետևաբար, մեծանում ծավալով, և նյարդային վերջավորություններով, որոնք այն դարձնում են մարմնի ամենազգայուն մասերից մեկը։

Առնանդամի արյան անոթների հատուկ կառուցվածքի շնորհիվ արյունը սեռական դրդման ժամանակ լցվում է խորշիկային մարմիններ, որի հետևանքով էլ առնանդամը պնդանում է և լարվում (էրեկցիա

Ծայրային թլիպ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առնանդամի գլխիկի ազատ ծայրին գտնվում է միզուկի արտաքին բացվածքը։ Առնանդամը ծածկող մաշկը գլխիկի հիմքի մոտ առաջացնում է ազատ ծալք՝ ծայրային թլիպ, գլխիկի և ծայրային թլիպի միջև մնում է ճեղքային խոռոչ։ Ծայրային թլիպի երկարությունը և խոռոչի մեծությունն անհատականորեն փոփոխական են։ Մինչև 10 տարեկան տղաների ծայրային թլիպը լրիվ ծածկում է գլխիկը։ Ծայրային թլիպի ներքին մակերևույթին տեղադրված են ճարպագեղձեր, որոնց արտազատուկը ծայրային թլիպի և առնանդամի գլխիկի էպիթելային բջիջների հետ գոյացնում է թլիպաճարպ (սմեգմա

Հասուն տղամարդու մոտ հանգստի վիճակում տատանվում են 7-10, էրեկցիայի վիճակում՝ 12-18 սմ. սա նշանակում է, որ նրա չափսերը համապատասխանում են կնոջ հեշտոցի չափերին։ Չգրգռված վիճակում տարբեր անձանց մոտ առնանդամների չափերի տարբերությունները մասնակիորեն չեզոքացվում են էրեկցիայի ժամանակ, երբ կարճ առնանդամի հարաբերական երկարացումը լինում է ավելի շատ, քան երկարինը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարդու առնանդամ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է Հանրամատչելի բժշկական հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։