Մասնակից:Լիլի71/Ավազարկղ1

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լ․ Գալլեի կիսանդրին Վալանսում քանդակագործ Ջ․-Ա Էնջալբեր

Գալլե Լուի (արձակագիր)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լուի Գալլե (ֆր.՝ Louis Gallet; 14 փետրվար 1835 թվական, Վալանս,Ֆրանսիա , 16 հոկտեմբերի 1898 թվական,Փարիզ,Ֆրանսիա) — ֆրանսիացի գրող և լիբրետիստ[1].

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գալլեն երիտասարդ տարիքում աշխատել է Վալանսում որպես ուսուցիչ և սրբագրիչ։ 1857 թվականին նա կեղծ անվան տակ՝ L. Marcelly հրատարակում է իր առաջին բանաստեղծական ժողովածուն և տեղափոխվում Փարիզ։ Այստեղ նա աշխատանքի է անցնում առողջապահության վարչությունում, երկար ժամանակ ղեկավարում է Լարիբուոզեի հոսպիտալը, ապա՝ վարչության տեսուչ։

Լուի Գալլե
Ծնվել է14 փետրվարի 1835
Վախճանվել է16 հոկտեմբերի 1898 (63 տարեկան)
Վախճանի վայրՓարիզ, Ֆրանսիա
Մասնագիտությունարձակագիր, լիբրետիստ
Լեզուֆրանսերեն
Ազգությունֆրանսիացի
ՔաղաքացիությունՖրանսիա Ֆրանսիա
ՊարգևներՊատվո լեգեոնի շքանշան

Զուգահեռաբար Գալլեն գրում է վեպեր, բանաստեղծություններ և դրամատիկական ստեղծագործություններ։ 1868 թվականին նա առաջին անգան փորձում է իր ուժերը որպես լիբրետիստ։ Էդուարդ Բլաուի հետ միասին նա աշխատում է Ժորժ Բիզեի «Ֆուլի թագավորի գավաթը» օպերայի տեքստի վրա։ Այդ աշխատանքին հաջորդում է Էռնեստ Գիրոյի "Կոբոլտի" լիբրետոն։ 1871 թվականին Գալլեն ծանոթանում է Քամիլ Սեն-Սանսի հետ, ով պատվիրում է նրան լիբրետո իր "Դեղին արքայադուստր" օպերայի համար (1872) և երաշխավորում գրողին որպես երաժշտական քննադատ "Նուվել Ռեվյու" ամսագրին։


Հետագայում Գալլեն ստեղծում է լիբրետո Սեն-Սանսի (օպերա "Ասկանիո" (1890) և այլոց) Շառլ Գունոյի(օպերաներ «Ջամիլե» (1872), «Սեն-մար» (1877)), Էժեն Դիասի, Վիկտորին Ժոնսիերի, Ժյուլ Մասնեի(վերջինիս համար՝ տեքստ «Մարիա Մագդալենա» օրատորիայի համար (1873), "Սիդ" օպերան (1885), "Թաիս" (1894), «Լահորի արքան» (1877) և այլն)։ Երկհատորանի հուշերի հեղինակ է, որոնք հրատարակվել են 1891-1898 թթ․։

Հիմնական ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լիբրետոներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Le Coupeur d'oreilles, drame en 5 actes, 9 tableaux, avec Édouard Montagne, 1866
  • Le Kobold, opéra, 1870 — compositeur Ernest Guiraud
  • Djamileh, opéra, 1872 — compositeur : Georges Bizet
  • Marie-Magdeleine, oratorio, 1872 — compositeur : Jules Massenet
  • La Princesse jaune, opéra, 1872 — compositeur : Camille Saint-Saëns
  • La Coupe du Roi de Thulé, opéra, 1873 — compositeur : Eugène Diaz
  • Ève (Massenet)|Ève, oratorio, 1875 — compositeur : Jules Massenet
  • Le Déluge, oratorio, 1876 — compositeur : Camille Saint-Saëns
  • La Clé d'Or, opéra, 1877 — compositeur : Eugène Gautier
  • Le Roi de Lahore, opéra, 1877 — compositeur : Jules Massenet
  • Cinq-Mars, opéra, 1877 — compositeur : Charles Gounod
  • Étienne Marcel (opéra)|Étienne Marcel, opéra, 1879 — compositeur : Camille Saint-Saëns
  • Le Vénitien, opéra, 1880 — compositeur : Albert Cahen
  • Le Cid (opéra)|Le Cid , opéra, 1885 — compositeur : Jules Massenet
  • Proserpine (opéra de Saint-Saëns)|Proserpine, opéra, 1887 — compositeur : Camille Saint-Saëns
  • Ascanio (opéra)|Ascanio, opéra, 1890 — compositeur : Camille Saint-Saëns
  • Stratonice, opéra, 1892 — compositeur : Alix Fournier|Émile-Eugène-Alix Fournier
  • Le Rêve, opéra, 1891 — compositeur : Alfred Bruneau
  • Thamara, opéra, 1892 — compositeur : Louis-Albert Bourgault-Ducoudray|Louis Bourgault-Ducoudray
  • Les Saintes Maries de la Mer, oratorio, 1892 — compositeur : Émile Paladilhe
  • L'Attaque du moulin (opéra)|L'Attaque du moulin, opéra, 1893 — compositeur : Alfred Bruneau
  • Frédégonde (opéra)|Frédégonde, opéra, 1895 — compositeurs : Ernest Guiraud et Camille Saint-Saëns
  • Thaïs (opéra)|Thaïs, opéra, 1894 — compositeur : Jules Massenet
  • Photis, opéra, 1895 — compositeur : Edmond Audran
  • Xavière, opéra, 1895 — compositeur : Théodore Dubois
  • Ping-Sîn, opéra, 1895 — compositeur : Henri Maréchal
  • La Femme de Claude, opéra, 1896 — compositeur : Albert Cahen
  • Le Drac, opéra d'après Le Drac|la pièce de George Sand, 1896 — compositeur : Paul-Lucien Hillemacher|Paul et Lucien Hillemacher
  • Moïna, opéra, 1897 — compositeur : Isidore de Lara
  • Le Spahi, opéra, 1897 — compositeur : Lucien Lambert
  • Déjanire, tragédie, 1898 — musique de scène : Camille Saint-Saëns, création le dimanche à 15 h au Théâtre des Arènes, à Béziers[2].
  • Les Guelfes, opéra, 1902 — compositeur : Benjamin Godard, créé le 17 janvier 1902 au Théâtre des Arts de Rouen.

Վեպեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Les confidences d'un baiser
  • Le Capitaine Satan
  • Saltimbanques
  • Le Petit Docteur

Ճանապարհորդական և այլ նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Au pays des Cigaliers (1888)
  • Fêtes cigalières et félibréennes (1891)
  • Notes d'un librettiste (1891)
  • "La Mort de Paris" (1892), nouvelle recueillie dans Paris Futurs, éditions Publie.net, 2015.
  • Guerre et Commune (1898)

Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • . 2007-2-28 http://sites.utoronto.ca/sable/collections/zola/correspondance/index_general/bios/gall.ht. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն); Unknown parameter |consulté le= ignored (|access-date= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |langue= ignored (|language= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |site= ignored (օգնություն); Unknown parameter |sous-titre= ignored (օգնություն); Unknown parameter |titre= ignored (|title= suggested) (օգնություն).

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «լիբրետիստ».
  2. Le Théâtre, n° 9 de septembre 1898, article d'Adolphe Aderer pp. 2-6 ; Archives Municipales de Béziers, 2 R 7 : Livret officiel. Déjanire au Théâtre des Arènes : Ressources iconographique sur Gallica.