Մասնակից:Ելենա Բուլգակ/Ավազարկղ2

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Կաղապար:Short descriptionԲուսական յուղերը կամ բուսական ճարպերը սերմերից կամ մրգերի այլ մասերից ստացված յուղեր են։ Ինչպես կենդանական ճարպերը, այնպես էլ բուսական ճարպերը տրիգլիցերիդների խառնուրդներ են[1]։ Սոյայի յուղը, խաղողի կորիզի յուղը և կակաոյի կարագը սերմերի յուղերի կամ սերմերի ճարպերի օրինակներ են: Ձիթապտղի յուղը, արմավենու յուղը և բրնձի թեփի յուղը մրգի այլ մասերի ճարպերի օրինակներ են: Առօրյա կյանքում բուսական յուղը կարող է վերաբերել բացառապես բուսական ճարպերին, որոնք սենյակային ջերմաստիճանին գտնվում են հեղուկ վիճակում[2][3]։ Բուսական յուղերը սովորաբար կիրառվում են առօրյա սննդակարգում:

Բուսական յուղի սպառման ազդեցությունը առողջության վրա եղել է բազմաթիվ ուսումնասիրությունների առարկա: 2015 թվականին անցկացված համակարգված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ ձիթապտղի յուղի օգտագործումը զգալիորեն նվազեցրել է սրտանոթային հիվանդությունների մակարդակը: Տապակած մթերքների օգտագործումն ընդհանուր առմամբ կապված չէ սրտանոթային հիվանդությունների աճի հետ, այլ կապված է գիրության հետ[4]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հնում Հին ժամանակներում ?[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ձիթապտղի յուղը հանդիսանում է մարդկային մշակույթի մի մաս արդեն հազարավոր տարիներ[5]։ Հնագիտական ​​ապացույցները ցույց են տալիս, որ ձիթապտուղները վերածվել են ձիթապտղի յուղի դեռ մ.թ.ա. 6000 թվականին[5] և Իսրայելում մ.թ.ա 4500 թվականից մինչ մեր օրեր[6]։ Հին Եգիպտոսում մումիֆիկացման գործընթացում օգտագործվում էին բուսական յուղեր, այդ թվում՝ մայրու, նոճու և ձիթապտղի[7]։

Բուսական յուղերը օգտագործվում էին որպես վառելիք լամպերի համար, սնունդ, դեղամիջոցներ և քսանյութեր պատրաստելիս[փա՞ստ]: Արմավենու յուղը վաղուց ճանաչված էր Արևմտյան և Կենտրոնական Աֆրիկայի երկրներում, և Արևմտյան Աֆրիկայի հետ առևտուր անող եվրոպացի վաճառականները երբեմն արմավենու յուղ էին գնում Եվրոպայում սնունդ պատրաստելու համար, և այն դարձավ բրիտանացի առևտրականների կողմից մեծ պահանջարկ ունեցող ապրանք՝ որպես մեքենաների արդյունաբերական քսանյութ Բրիտանիայում արդյունաբերական հեղափոխության ժամանակ[8]։

Ժամանակակից պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արմավենու յուղը հիմք է հանդիսացել այնպիսի օճառի արտադրանքների, ինչպիսիք են Lever Brothers-ի (այժմ՝ Unilever) «Sunlight» և B.J. Johnson-ի (այժմ՝ Colgate-Palmolive) «Palmolive»-ը[9], և մոտ 1870 թվականին արմավենու յուղը որոշ Արևմտյան Աֆրիկայի երկրների գլխավոր արտահանման արտադրանքն էր[10]։



1780 թվականին Կարլ Վիլհելմ Շելեն ցուցադրեց, որ ճարպերը առաջանում են գլիցերինից։ Երեսուն տարի անց Միշել Յուջին Շևրուլը եկավ այն եզրակացությանը, որ այս ճարպերը ճարպաթթուների և գլիցերինի էթերներ են։ Գերմանացի քիմիկոս Վիլհելմ Նորմանը 1901 թվականին հիդրոգենացրեց հեղուկ ճարպերը՝ ստեղծելով այն, ինչը հետագայում հայտնի դարձավ որպես տրանսճարպեր, ինչը հանգեցրեց մարգարինի և հրուշակեղենային յուղերի համաշխարհային արտադրության զարգացմանը։

Դեռևս 1911 թվականին ԱՄՆ-ում բամբակի սերմի յուղը մշակվել և վաճառվել է Procter & Gamble-ի կողմից որպես հրուշակեղենային յուղ՝ Crisco[11]։ Ginning mills-ին ձեռնտու էր, եթե ինչ-որ մեկը բամբակի սերմեր բամբակի սերմեր էր արտահանում։ The extracted oil was refined and partially hydrogenated to give a solid at room temperature and thus mimic natural lard, and canned under nitrogen gas. Compared to the rendered lard Procter & Gamble was already selling to consumers, Crisco was cheaper, easier to stir into a recipe, and could be stored at room temperature for two years without turning rancid.

Soybeans are protein-rich, and the medium viscosity oil rendered from them was high in polyunsaturates. Henry Ford established a soybean research laboratory, developed soybean plastics and a soy-based synthetic wool, and built a car "almost entirely" out of soybeans.[12] Roger Drackett had a successful new product with Windex, but he invested heavily in soybean research, seeing it as a smart investment.[13] By the 1950s and 1960s, soybean oil had become the most popular vegetable oil in the US; today it is second only to palm oil. In 2018–2019, world production was at 57.4 MT with the leading producers including China (16.6 MT), US (10.9 MT), Argentina (8.4 MT), Brazil (8.2 MT), and EU (3.2 MT).[14]

The early 20th century also saw the start of the use of vegetable oil as a fuel in diesel engines and in heating oil burners. Rudolf Diesel designed his engine to run on vegetable oil. The idea, he hoped, would make his engines more attractive to farmers having a source of fuel readily available. Diesel's first engine ran on its own power for the first time in Augsburg, Germany, on 10 August 1893 on nothing but peanut oil. In remembrance of this event, 10 August has been declared "International Biodiesel Day".[15] The first patent on Biodiesel was granted in 1937.[16] Periodic petroleum shortages spurred research into vegetable oil as a diesel substitute during the 1930s and 1940s, and again in the 1970s and early 1980s when straight vegetable oil enjoyed its highest level of scientific interest. The 1970s also saw the formation of the first commercial enterprise to allow consumers to run straight vegetable oil in their vehicles. However, biodiesel, produced from oils or fats using transesterification is more widely used. Led by Brazil, many countries built biodiesel plants during the 1990s, and it is now widely available for use in motor vehicles, and is the most common biofuel in Europe today. In France, biodiesel is incorporated at a rate of 8% in the fuel used by all French diesel vehicles.[17]

In the mid-1970s, Canadian researchers developed a low-erucic-acid rapeseed cultivar. Because the word "rape" was not considered optimal for marketing, they coined the name "canola" (from "Canada Oil low acid"). The U.S. Food and Drug Administration approved use of the canola name in January 1985,[18] and U.S. farmers started planting large areas that spring. Canola oil is lower in saturated fats, and higher in monounsaturates. Canola is very thin (unlike corn oil) and flavorless (unlike olive oil), so it largely succeeds by displacing soy oil, just as soy oil largely succeeded by displacing cottonseed oil.

The production of vegetable oils went up 125% between 2000 and 2020, driven by a sharp increase in palm oil.[19]

Uses[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խոհարարություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տե՛ս նաև՝ Cooking oil

Բուսական յուղերից շատերը ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն օգտագործվում են որպես սննդի բաղադրիչներ, այդ դերը նրանք կիսում են որոշ կենդանական ճարպերի հետ միասին, ներառյալ կարագը, գհի յուղը, ճարպը և շմալցը: Այս դերում յուղերը կատարում են մի շարք գործառույթներ.

  • Shortening – as in giving pastries a crumbly texture.
  • Enriching – adding calories and satisfaction in consumption
  • Texture – altering how ingredients combine, especially fats and starches
  • Flavoring – examples include olive, sesame, or almond oil
  • Flavor base – oils can also "carry" flavors of other ingredients, such as peppers,[20] since many flavors are due to chemicals that are soluble in oil.

Oils can be heated to temperatures significantly higher than the boiling point of water, 100 °C (212 °F), and used to fry foods. Oils for this purpose must have a high flash point. Such oils include both the major cooking oils – soybean, rapeseed, canola, sunflower, safflower, peanut, cottonseed, etc. – and tropical oils, such as coconut, palm, and rice bran. The latter are particularly valued in Asian cultures for high-temperature cooking, because of their unusually high flash points.

Industrial[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Vegetable oils are used as an ingredient or component in many manufactured products.

Many vegetable oils are used to make soaps, skin products, candles, perfumes and other personal care and cosmetic products. Some oils are particularly suitable as drying oils, and are used in making paints and other wood treatment products. They are used in alkyd resin production. Dammar oil (a mixture of linseed oil and dammar resin), for example, is used almost exclusively in treating the hulls of wooden boats. Vegetable oils are increasingly being used in the electrical industry as insulators as vegetable oils are not toxic to the environment, biodegradable if spilled and have high flash and fire points. However, vegetable oils are less stable chemically, so they are generally used in systems where they are not exposed to oxygen, and they are more expensive than crude oil distillate. Synthetic tetraesters, which are similar to vegetable oils but with four fatty acid chains compared to the normal three found in a natural ester, are manufactured by Fischer esterification. Tetraesters generally have high stability to oxidation and have found use as engine lubricants. Vegetable oil is being used to produce biodegradable hydraulic fluid[21] and lubricant.[22]

One limiting factor in industrial uses of vegetable oils is that all such oils are susceptible to becoming rancid. Oils that are more stable, such as ben oil or mineral oil, are thus preferred for industrial uses. Castor oil has numerous industrial uses, owing to the presence of a hydroxyl group on the fatty acid. Castor oil is a precursor to Nylon 11. Castor oil may also be reacted with epichlorohydrin to make a glycidyl ether which is used as a diluent and flexibilizer with epoxy resins.

Pet food additive[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Vegetable oil is used in the production of some pet foods. AAFCO[23] defines vegetable oil in this context as the product of vegetable origin obtained by extracting the oil from seeds or fruits which are processed for edible purposes.

Fuel[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Vegetable oil fuel

Vegetable oils are also used to make biodiesel, which can be used like conventional diesel.[24] Some vegetable oil blends are used in unmodified vehicles but straight vegetable oil, also known as pure plant oil, needs specially prepared vehicles which have a method of heating the oil to reduce its viscosity. The use of vegetable oils as alternative energy is growing[փա՞ստ] and the availability of biodiesel around the world is increasing.[փա՞ստ]

The NNFCC estimates that the total net greenhouse gas savings when using vegetable oils in place of fossil fuel-based alternatives for fuel production, range from 18 to 100%.[25]

Production[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Edible oil refining

The production process of vegetable oil involves the removal of oil from plant components, typically seeds. This can be done via mechanical extraction using an oil mill or chemical extraction using a solvent. The extracted oil can then be purified and, if required, refined or chemically altered.

Mechanical extraction[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Oils can be removed via mechanical extraction, termed "crushing" or "pressing". This method is typically used to produce the more traditional oils (e.g., olive, coconut etc.), and it is preferred by most health-food customers in the United States and in Europe.[փա՞ստ] There are several different types of mechanical extraction.[26] Expeller pressing extraction is common, though the screw press, ram press, and ghani (powered mortar and pestle) are also used. Oilseed presses are commonly used in developing countries, among people for whom other extraction methods would be prohibitively expensive; the ghani is primarily used in India.[27] The amount of oil extracted using these methods varies widely, as shown in the following table for extracting mowrah butter in India:[28]

Method Percentage extracted
Ghani[29] 20–30%
Expellers 34–37%
Solvent 40–43%

Solvent extraction[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

The processing of vegetable oil in commercial applications is commonly done by chemical extraction, using solvent extracts, which produces higher yields and is quicker and less expensive. The most common solvent is petroleum-derived hexane. This technique is used for most of the "newer" industrial oils such as soybean and corn oils. After extraction, the solvent is evaporated out by heating the mixture to about 300 °F (149 °C).[30]

Supercritical carbon dioxide can be used as a non-toxic alternative to other solvents.[31]

Hydrogenation[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Fat hydrogenation

Unsaturated vegetable oils can be transformed through partial or complete hydrogenation into oils of higher melting point, some of which, such as vegetable shortening, will remain solid at room temperature.

Hydrogenating vegetable oil is done by raising a blend of vegetable oil and a metal catalyst, typically nickel, in near-vacuum to very high temperatures, and introducing hydrogen. This causes the carbon atoms of the oil to break double-bonds with other carbons. Each carbon atom becomes single-bonded to an individual hydrogen atom, and the double bond between carbons can no longer exist. A fully hydrogenated oil, also called a saturated fat, has had all of its double bonds converted into single bonds. If a polyunsaturated oil is left incompletely hydrogenated (not all of the double bonds are reduced to single bonds), then it is a "partially hydrogenated oil" (PHO). An oil may be hydrogenated to increase resistance to rancidity (oxidation) or to change its physical characteristics. As the degree of saturation is raised by full or partial hydrogenation, the oil's viscosity and melting point increase.

While full hydrogenation produces largely saturated fatty acids, partial hydrogenation results in the transformation of unsaturated cis fatty acids to unsaturated trans fatty acids in the oil mixture due to the heat used in hydrogenation. Partially hydrogenated oils and their trans fats have been linked to an increased risk of mortality from coronary heart disease,[32] among other increased health risks. These concerns have led to regulations mandating the removal of partially hydrogenated oils from food.[33]

Deodorization[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

In the processing of edible oils, the oil is heated under vacuum to near the smoke point or to about 450 °F (232 °C),[34] and water is introduced at the bottom of the oil. The water immediately is converted to steam, which bubbles through the oil, carrying with it any chemicals which are water-soluble. The steam sparging removes impurities that can impart unwanted flavors and odors to the oil. Deodorization is key to the manufacture of vegetable oils. Nearly all soybean, corn, and canola oils found on supermarket shelves go through a deodorization stage that removes trace amounts of odors and flavors, and lightens the color of the oil. However, the process commonly results in higher levels of trans fatty acids and distillation of the oil's natural compounds.[35][36][37]

Occupational exposure[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

People can breathe in vegetable oil mist in the workplace. The U.S. Occupational Safety and Health Administration (OSHA) has set the legal limit (permissible exposure limit) for vegetable oil mist exposure in the workplace as 15 mg/m3 total exposure and 5 mg/m3 respiratory exposure over an 8-hour workday. The U.S. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) has set a recommended exposure limit (REL) of 10 mg/m3 total exposure and 5 mg/m3 respiratory exposure over an 8-hour workday.[38]

Yield[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

World production of main vegetable oils by main producers

Typical productivity of some oil crops, measured in tons (t) of oil produced per hectare (ha) of land per year (yr). Oil palm is by far the highest yielding crop, capable of producing about 4 tons of palm oil per hectare per year.

Crop Yield
(t/ha/yr)
Palm oil [39] 4.0
Coconut oil [40] 1.4
Canola oil [41] 0.75
Soybean oil [41] 0.45
Sunflower oil [40] 0.6

Particular oils[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:Mainlist The following triglyceride vegetable oils account for almost all worldwide production, by volume. All are used as both cooking oils and as SVO or to make biodiesel. According to the USDA, the total world consumption of major vegetable oils in 2007/08 was:[42]

Oil source World consumption
(million metric tons) 		Notes
Palm 41.31 The most widely produced tropical oil, also used to make biofuel
Soybean 41.28 One of the most widely consumed cooking oils
Rapeseed 18.24 One of the most widely used cooking oils, also used as fuel. Canola is a variety (cultivar) of rapeseed.
Sunflower seed 9.91 A common cooking oil, also used to make biodiesel
Peanut 4.82 Mild-flavored cooking oil
Cottonseed 4.99 A major food oil, often used in industrial food processing
Palm kernel 4.85 From the seed of the African palm tree
Coconut 3.48 Used in cooking, cosmetics and soaps
Olive 2.84 Used in cooking, cosmetics, soaps and as a fuel for traditional oil lamps

These figures include industrial and animal feed use. The majority of European rapeseed oil production is used to produce biodiesel, or used directly as fuel in diesel cars which may require modification to heat the oil to reduce its higher viscosity.

Other significant oils include:

Composition of fats[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:Vegetable oils, composition

Seed oil[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Seed oils are vegetable oils obtained from the seed (endosperm) of some plants, rather than the fruit (pericarp). Most vegetable oils are seed oils. Examples are sunflower, corn, and sesame oils.

Pre-pressing[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Oils are extracted first by expeller or cold pressing methods, then solvent expelling the rest of the oils from the leftover matter. This is a method used by larger capacity oil mills. As the energy consumption of the mechanical press increases as more oil is released, it is more efficient to extract the rest of the oil (past around 60%) by solvent extraction.

Used oil[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Yellow grease

A large quantity of used vegetable oil is produced and recycled, mainly from industrial deep fryers in potato processing plants, snack food factories and fast food restaurants.

Recycled oil has numerous uses, including use as a direct fuel, as well as in the production of biodiesel, livestock feed, pet food, soap, detergent, cosmetics, and industrial chemicals.

Since 2002, an increasing number of European Union countries have prohibited the inclusion of recycled vegetable oil from catering in animal feed. Used cooking oils from food manufacturing, however, as well as fresh or unused cooking oil, continue to be used in their animal feed.[43]

Shelf life[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Due to their susceptibility to oxidation from the exposure to oxygen, heat and light, resulting in the formation of oxidation products, such as peroxides and hydroperoxides, plant oils rich in polyunsaturated fatty acids have a limited shelf-life.[44][45]

Product labeling[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

In Canada, palm oil is one of five vegetable oils, along with palm kernel oil, coconut oil, peanut oil, and cocoa butter, which must be specifically named in the list of ingredients for a food product.[46] Also, oils in Canadian food products which have been modified or hydrogenated must contain the word "modified" or "hydrogenated" when listed as an ingredient.[47] A mix of oils other than the aforementioned exceptions may simply be listed as "vegetable oil" in Canada; however, if the food product is a cooking oil, salad oil or table oil, the type of oil must be specified and listing "vegetable oil" as an ingredient is not acceptable.[46]

From December 2014, all food products produced in the European Union were legally required to indicate the specific vegetable oil used in their manufacture, following the introduction of the Food Information to Consumers Regulation.[48]

See also[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:Colbegin

Կաղապար:Colend

References[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Alfred Thomas (2002). «Fats and Fatty Oils». Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a10_173. ISBN 3527306730.
  2. ↑ Parwez Saroj (September 2007). The Pearson Guide to the B.Sc. (Nursing) Entrance Examination. Pearson Education India. էջ 109. ISBN 978-81-317-1338-9.
  3. ↑ Robin Dand (1999). The International Cocoa Trade. Woodhead Publishing. էջ 169. ISBN 1-85573-434-6.
  4. ↑ Sayon-Orea; Carlos; Martínez-Gonzalez (2015), «Does cooking with vegetable oils increase the risk of chronic diseases?: a systematic review.», British Journal of Nutrition, 113 (S2): S36–S48, doi:10.1017/S0007114514002931, hdl:10171/43079
  5. ↑ 5,0 5,1 Ruth Schuster (December 17, 2014). "8,000-year old olive oil found in Galilee, earliest known in world", Haaretz. Retrieved December 17, 2014.
  6. ↑ Ehud Galili et al., "Evidence for Earliest Olive-Oil Production in Submerged Settlements off the Carmel Coast, Israel", Journal of Archaeological Science 24:1141–1150 (1997); Pagnol, p. 19, says the 6th millennium in Jericho, but cites no source.
  7. ↑ Dunham, Will (2023-02-01). «Ancient Egypt's mummification ingredients came from far-flung locales». Reuters (անգլերեն). Վերցված է 2023-07-18-ին.
  8. ↑ «British Colonial Policies and the Oil Palm Industry in the Niger Delta Region of Nigeria, 1900–1960» (PDF). African Study Monographs. 21 (1): 19–33. 2000. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 16 January 2013-ին.
  9. ↑ Bellis, Mary. «The History of Soaps and Detergents». About.com. Արխիվացված է օրիգինալից July 14, 2012-ին. «In 1864, Caleb Johnson founded a soap company called B.J. Johnson Soap Co., in Milwaukee. In 1898, this company introduced a soap made of palm and olive oils called Palmolive.»
  10. ↑ Commercial Agriculture, the Slave Trade and Slavery in Atlantic Africa 978-1-847-01075-9 p. 22
  11. ↑ Graham, Drew Ramsey, Tyler (2012-04-26). «How Vegetable Oils Replaced Animal Fats in the American Diet». The Atlantic (անգլերեն). Վերցված է 2023-07-18-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  12. ↑ «Soybean Car». Popular Research Topics. Benson Ford Research Center. Արխիվացված օրիգինալից 2012-09-19-ին. Վերցված է 2006-10-23-ին.
  13. ↑ Horstman, Barry M. (1999-05-21). «Philip W. Drackett: Earned profits, plaudits». The Cincinnati Post. E. W. Scripps Company. Արխիվացված է օրիգինալից 2005-12-05-ին. Վերցված է 2006-10-22-ին.
  14. ↑ «World Soy Oil Production». The Soybean Processors Association of India. Արխիվացված օրիգինալից 2019-01-04-ին. Վերցված է 2019-01-04-ին.
  15. ↑ «Biodiesel Day». Days Of The Year. Արխիվացված օրիգինալից 25 February 2021-ին. Վերցված է 30 May 2015-ին.
  16. ↑ Knothe, G. «Historical Perspectives on Vegetable Oil-Based Diesel Fuels» (PDF). Inform, Vol. 12(11), pp. 1103–1107 (2001). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2018-10-04-ին. Վերցված է 2007-07-11-ին.
  17. ↑ Կաղապար:HarvspԿաղապար:Full citation needed
  18. ↑ «Canola oil». Food and Drug Administration. Արխիվացված է օրիգինալից 2006-06-17-ին. Վերցված է 2006-07-31-ին.
  19. ↑ «World Food and Agriculture – Statistical Yearbook 2023 | FAO | Food and Agriculture Organization of the United Nations». FAODocuments (անգլերեն). doi:10.4060/cc8166en. Վերցված է 2023-12-13-ին.
  20. ↑ «"Blooming in Oil for Flavor" Cooks Illustrated». Արխիվացված օրիգինալից 2021-07-16-ին. Վերցված է 2021-07-16-ին.
  21. ↑ Linda McGraw (April 19, 2000). «Biodegradable Hydraulic Fluid Nears Market». USDA. Արխիվացված օրիգինալից 2006-09-25-ին. Վերցված է 2006-09-29-ին.
  22. ↑ «Cass Scenic Railroad, West Virginia». GWWCA. Արխիվացված օրիգինալից 2011-10-06-ին. Վերցված է 2011-11-01-ին.
  23. ↑ «The Association of American Feed Control Officials (AAFCO)». Արխիվացված օրիգինալից 1999-10-12-ին. Վերցված է 2018-07-30-ին.
  24. ↑ Knothe, Gerhard; Krahl, Jürgen; Gerpen, Jon Van (2015-08-13). The Biodiesel Handbook (անգլերեն). Elsevier. ISBN 978-0-9835072-6-0.
  25. ↑ National Non-Food Crops Centre. GHG Benefits from Use of Vegetable Oils for Electricity, Heat, Transport, and Industrial Purposes, NNFCC 10-016 Արխիվացված 2016-03-05 Wayback Machine
  26. ↑ Hossain, Amjad (2012). «Kalu». In Islam, Sirajul; Jamal, Ahmed A. (eds.). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second ed.). Asiatic Society of Bangladesh. Արխիվացված օրիգինալից 2016-05-09-ին. Վերցված է 2016-05-08-ին.
  27. ↑ Janet Bachmann. «Oilseed Processing for Small-Scale Producers». Արխիվացված է օրիգինալից 2006-08-24-ին. Վերցված է 2006-07-31-ին.
  28. ↑ B.L. Axtell from research by R.M. Fairman (1992). «Illipe». Minor oil crops. FAO. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-02-ին. Վերցված է 2006-11-12-ին.
  29. ↑ Aziz, KMA (2012). «Ghani». In Islam, Sirajul; Jamal, Ahmed A. (eds.). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second ed.). Asiatic Society of Bangladesh. Արխիվացված օրիգինալից 2016-05-09-ին. Վերցված է 2016-05-08-ին. A ghani is a traditional Indian oil press, driven by a horse or ox.
  30. ↑ «Polyunsaturated Fats». Clark's Nutrition. Արխիվացված օրիգինալից January 19, 2022-ին. Վերցված է March 13, 2019-ին.
  31. ↑ Eisenmenger, Michael; Dunford, Nurhan T.; Eller, Fred; Taylor, Scott; Martinez, Jose (2006). «Pilot-scale supercritical carbon dioxide extraction and fractionation of wheat germ oil». Journal of the American Oil Chemists' Society. 83 (10): 863–868. doi:10.1007/s11746-006-5038-6. S2CID 59940212.
  32. ↑ Trans Fat Task Force (June 2006). «TRANSforming the Food Supply (Appendix 9iii)». Արխիվացված է օրիգինալից February 25, 2007-ին. Վերցված է 2007-01-09-ին. (Consultation on the health implications of alternatives to trans fatty acids: Summary of Responses from Experts)
  33. ↑ «Final Determination Regarding Partially Hydrogenated Oils (Removing Trans Fat)». www.fda.gov. U.S. Food and Drug Administration. 20 February 2020. Արխիվացված օրիգինալից 14 April 2021-ին. Վերցված է 14 April 2021-ին.
  34. ↑ Feuge, R. O. «Vegetable Oils and Fats for Edible Use». usda.gov. Արխիվացված օրիգինալից June 19, 2022-ին. Վերցված է March 13, 2019-ին. «Certain crude oils that contain minor amounts of impurities other than free fatty acids can be refined by a process known as steam refining. It is merely a high-temperature steam distillation under reduced pressure. The crude vegetable oil is heated to about 450°F. and maintained under a pressure of 0.25 inch of mercury or less while steam is passed through it. The steam strips the free fatty acids out of the oil. The proccss is used somewhat in Europe but not often in the United States.»
  35. ↑ Gupta, Monoj K. (2017). Practical guide to vegetable oil processing (Second ed.). Amsterdam. ISBN 978-1-63067-051-1. OCLC 974497799.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  36. ↑ Lawrence Alan Johnson; Pamela J. White; Richard Galloway (2008). Soybeans : chemistry, production, processing, and utilization. Urbana, IL: AOCS Press. ISBN 978-0-12-804352-3. OCLC 491265615. Արխիվացված օրիգինալից 2023-06-28-ին. Վերցված է 2021-07-04-ին.
  37. ↑ «Chapter 5 : Processing and refining edible oils». Food and Agriculture Organization of the United Nations. Արխիվացված օրիգինալից 2022-07-09-ին. Վերցված է 2021-07-04-ին.
  38. ↑ «CDC – NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards – Vegetable oil mist». www.cdc.gov. Արխիվացված օրիգինալից 2015-12-08-ին. Վերցված է 2015-11-27-ին.
  39. ↑ Malaysian Palm Oil Industry Արխիվացված 2018-10-20 Wayback Machine, palmoilworld.org
  40. ↑ 40,0 40,1 Oil Staple Crops Compared Արխիվացված 2018-11-18 Wayback Machine, gardeningplaces.com
  41. ↑ 41,0 41,1 Global oil yields: Have we got it seriously wrong? Արխիվացված 2016-01-31 Wayback Machine, Denis J. Murphy, August 2009, aocs.org
  42. ↑ January 2009 (PDF). Oilseeds: World Market and Trade. Vol. FOP 1-09. USDA. 2009-01-12. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-03-09-ին. Վերցված է 2009-01-29-ին., Table 03: Major Vegetable Oils: World Supply and Distribution at Oilseeds: World Markets and Trade Monthly Circular Արխիվացված 2010-10-18 Wayback Machine
  43. ↑ «Food and cooking oil waste». Food Standards Agency. GOV.UK. 22 May 2018. Արխիվացված օրիգինալից 22 December 2022-ին.
  44. ↑ H. Ramachandra Prabhu (2000). «Lipid peroxidation in culinary oils subjected to thermal stress». Indian Journal of Clinical Biochemistry. 15 (1): 1–5. doi:10.1007/BF02873539. PMC 3453543. PMID 23105229.
  45. ↑ Tańska, M; Roszkowska, B; Skrajda, M; Dąbrowski, G (2016). «Commercial Cold Pressed Flaxseed Oils Quality and Oxidative Stability at the Beginning and the End of Their Shelf Life». Journal of Oleo Science. 65 (2): 111–21. doi:10.5650/jos.ess15243. PMID 26782307. Արխիվացված օրիգինալից 2018-03-19-ին. Վերցված է 2018-03-19-ին.
  46. ↑ 46,0 46,1 «Basic Labelling Requirements», Guide to Food Labelling and Advertising, Canadian Food Inspection Agency, 18 February 2014, Արխիվացված է օրիգինալից 2015-04-06-ին, Վերցված է 2015-04-08-ին
  47. ↑ «Common Name - Fats and Oils» (PDF), Labelling Requirements for Fats and Oils, Canadian Food Inspection Agency, Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2014-12-22-ին, Վերցված է 2015-04-08-ին
  48. ↑ «Regulation (EU) No 1169/2011 of the European Parliament and of the Council», Official Journal of the European Union, 2011-11-21, Արխիվացված օրիգինալից 2017-07-26-ին, Վերցված է 2013-11-26-ին

Sources[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:Free-content attribution

Further reading[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիիքպահեստ

Կաղապար:Fats and oils Կաղապար:Palm oil Կաղապար:Non-timber forest products Կաղապար:Industries

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Ելենա_Բուլգակ/Ավազարկղ2&oldid=9582250» էջից