Մանհեթենհենջ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մանհեթենհենջը 2011 թ․ մայիսի 31-ին։

Մանհեթենհենջ (անգլ.՝ Manhattanhenge), եզր, որ բնորոշում է Մանհեթենում տարեկան չորս անգամ՝ դեկտեմբերին, հունվարին, մայիսին և հուլիսին, տեղի ունեցող մի երևույթ։ Ծագող կամ մայր մտնող արևը հնարավոր է տեսնել Բորոյի գլխավոր պլանով կառուցված Մանհեթենի զուգահեռ փողոցները հատող լայնակիներից։

«Մանհեթենհենջ» եզրը (Սթոունհենջի նմանակությամբ) ժողովրդականություն է ստացել 2002 թվականին գիտնական Նիլ Թայսոնի շնորհիվ։ Մանհեթենհենջի երևույթը հնարավոր է դիտել լայնակի փողոցներից։ Այդ փողոցները հատում են ավենյուները, որոնք միջօրեականից շեղված են 29°-ով[1]։ Երևույթը տեղի է ունենում Մայիսի 28-ին կամ 29-ին և հուլիսի 12-ին կամ 13-ին (մայրամուտ), և մոտավորապես դեկտեմբերի 5-ին և հունվարի 8-ին (արևածագ)[2]՝ արևադարձից հավասարապես հեռու օրերին։ 2012 թվականին ամառային մանհեթենհենջը տեղի է ունեցել մայիսի 29-ին ժամը 20։ 17-ին և հուլիսի 12-ին ժամը 20։ 25-ին ըստ հյուսիսամերիկյան արևելյան ժամի[3]։

Նման երևույթներ դիտվում են փողոցների նմանատիպ հատակագիծ ունեցող քաղաքներում, ինչպես Բալտիմորում (Մարտի 12-ին և 25-ին ու սեպտեմբերի 18-ին և 29-ին)[4], Չիկագոյում[5], Տորոնտոյում և Մոնրեալում։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Sam Roberts (2006 թ․ հուլիսի 2). «City of Angles» (անգլերեն). New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  2. Mariano Andrade (2011 թ․ հուլիսի 11). «Sun to strike NY streets in magical 'Manhattanhenge'» (անգլերեն). phys.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  3. Tyson, Neil deGrasse. «"Manhattanhenge"» (անգլերեն). Hayden Planetarium. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  4. Roylance, Frank (2007 թ․ հուլիսի 13). «Sunset on "Manhattanhenge"» (անգլերեն). Maryland Weather. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  5. Whet Moser (2009 թ․ օգոստոսի 20). «Chicagohenge!». Blog (անգլերեն). Chicago Reader. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.