Մահապատիժը Հունաստանում
Ժամանակակից Հունաստանում մահապատիժն իրականացվում էր գիլյոտինով (մինչև 1913 թվականը) կամ գնդակահարության միջոցով։ Վերջին անգամ մահապատիժը կիրառվել է 1972 թվականին ռազմական խունտայի կառավարման ժամանակ, իսկ մահապատիժը փուլ առ փուլ վերացվել է 1975-2005 թվականներին։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հունաստանի Անկախության պատերազմի ժամանակ մահապատիժներն իրականացվում էին հրազենով, թեև երբ միապետությունը 1834 թվականին ներմուծեց քրեական օրենսգիրքը, մահապատժի միակ մեթոդը գիլյոտինն էր[1]։ 1847 թվականին յուրաքանչյուր մահապատժի համար գիլյոտին տրամադրելու դժվարությունները[2] ստիպեցին կառավարությանը ստեղծել հրաձգային ջոկատ՝ որպես մահապատժի այլընտրանքային մեթոդ։ Երկուսն էլ կօգտագործվեին այնքան ժամանակ մինչև 1929 թվականին գնդակահարությունը դառնար մահապատժի միակ միջոցը (վերջին մահապատիժը գիլյոտինով տեղի ունեցավ 1913 թվականին)։ 1946-1949 թվականներին Հունաստանի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ ավելի քան 3000 մարդ մահապատժի է ենթարկվել[3]։ Վերջին մահապատիժը տեղի է ունեցել 1972 թվականի օգոստոսի 25-ին, երբ 27-ամյա Վասիլիս Լիմբերսը սպանել է կնոջը, զոքանչին և երկու երեխաներին (նա ողջ-ողջ այրել է նրանց սեփական տանը) Կրետե կղզում[4]։
Մահապատիժը չեղարկվեց խաղաղ ժամանակ հանցագործությունների համար, բացառությամբ պատերազմի ժամանակ պետական դավաճանության համար, 1975 թվականի Սահմանադրության 7-րդ հոդվածով[5]։ Նախկինում հունական խունտայի երեք առաջատար անդամներ Գեորգիոս Պապադոպուլոսը, Ստիլիանոս Պատտակոսը և Նիկոլաոս Մակարեզոսը մահապատժի էին դատապարտվել ժամանակ ապստամբության համար, սակայն Կարամանլիսի կառավարությունը այդ պատիժները փոխարինեց ցմահ բանտարկությամբ։
1997 թվականին Հունաստանը վավերացրել է Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների մասին միջազգային դաշնագրի երկրորդ կամընտիր արձանագրությունը, որի նպատակն է վերացնել մահապատիժը. Այնուամենայնիվ, վերապահում է արվել, որով թույլատրվում է մահապատիժ կիրառել ամենածանր հանցագործությունների, այն է՝ դավաճանության համար, որը կատարվել է պատերազմի ժամանակ։ Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի թիվ 6 արձանագրությունը, որը նախատեսում է մահապատժի վերացում խաղաղ ժամանակներում, վավերացվել է 1998 թվականին[6]։
Հունաստանը վերացրել է մահապատիժը բոլոր հանցագործությունների համար 2004 թվականին[7]։ 2005 թվականին Հունաստանը վավերացրել է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի թիվ 13 արձանագրությունը, որը վերաբերում է մահապատժի վերացման բոլոր հանգամանքներում[8]։
«Ոսկե արշալույս» կուսակցությունը 2013 թվականին կոչ արեց վերականգնել մահապատիժը բռնի հանցագործությունների համար դատապարտված ներգաղթյալների համար[9]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Vojtěch Jirat-Wasiutyński (2007). Modern Art and the Idea of the Mediterranean. University of Toronto Press. էջ 164. ISBN 978-0-8020-9170-3.
- ↑ The Athenæum. 1847. էջ 882.
- ↑ Mark Mazower (2000 թ․ հունվար). After the War was Over: Reconstructing the Family, Nation, and State in Greece, 1943-1960. Princeton University Press. էջ 81–. ISBN 0-691-05842-3.
- ↑ "1972: Vassilis Lymberis, the last executed in Greece", Executed Today, accessed 24 November 2015
- ↑ Philippos K. Spyropoulos; Théodore Fortsakis (2009). Constitutional Law in Greece. Kluwer Law International. էջ 221. ISBN 978-90-411-2878-2.(չաշխատող հղում)
- ↑ Chart of signatures and ratifications of Treaty 114, Council of Europe Treaty Office, accessed 24 November 2015
- ↑ "International Views on the Death Penalty" Արխիվացված 2012-11-06 Wayback Machine, Death Penalty Focus, accessed 24 November 2015
- ↑ Chart of signatures and ratifications of Treaty 187, Council of Europe Treaty Office, accessed 24 November 2015
- ↑ "Golden Dawn Seeks Death For Violent Migrants", Greek Reporter, 31 March 2013
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Second Optional Protocol to ICCPR; Protocol No. 6 and Protocol No. 13 to ECHR - text of the treaties, dates of signature and ratification
- Abolitionist and retentionist countries - report by Amnesty International
|