Հեշտոցի քաղցկեղ
Հեշտոցի քաղցկեղ | |
---|---|
![]() | |
Տեսակ | հիվանդության կարգ |
Վնասում է | Հեշտոց |
Բժշկական մասնագիտություն | ուռուցքաբանություն |
ՀՄԴ-9 | 184.0 |
ՀՄԴ-10 | C52 |
![]() |
Հեշտոցի քաղցկեղ, քաղցկեղի տեսակներից է, որը առաջանում է հեշտոցում։ Քաղցկեղի գլխավոր տեսակը հազվադեպ է հանդիպում։ Մետաստազները ավելի տարածված են։ Հեշտողի քաղցկեղը ավելի հաճախ առաջանում է 50-ից բարձր կանանց մոտ, բայց կարող է առաջանալ ցանկացած տարիքում՝ նույնիսկ նորածինների մոտ։ Այն կարող են բուժել, եթե հայտնաբերեն ավելի վաղ փուլում։ Միայն վիրահատությամբ կամ ճառագայթումով այն կարելի է բուժել։
Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այն ունի երկու հիմնական տեսակ՝ տափակ-բջջային կարցինոմա և ադենոկարցինոմա[1]։
- Հեշտոցի տափակ-բջջային կարցինոմայի ժամանակ հեշտոցի շուրջը ձևավորվում են բարակ տափակ բջիջներ։ Սա առավել հաճապ հանդիպող տեսակն է։ Մեծամասնությամբ հայտնաբերվել է 60 և դրանից բարձր տաիրքի կանանց մոտ։
- Հեշտոցային ադենոկարցինոման ձևավորվում է գեղձային բջիջներից՝ հեշտոցի կենտրոնում, որոնք արտադրում են հեշտոցային հեղուկ։ Այս տեսակը առավել տարածված է։ Հանդիպում է 30 և ավելի բարձր տարիքի կանանց մոտ։
- Ադենոկարցինոմայի հատուկ տեսակը հայտնաբերվում է կանանց շատ քիչ տոկոսի մոտ։ Հայնտաբերվել են 1938-ից 1973 թվականների միջև ծնված մարդկանց մոտ, ովքեր օգտագործել են diethylstilbestrol (DES) տեսակի թմրանյութ հղիության ժամանակ։ DES դեղը նշանակվել է 5-10 մլն մայրերի, որոնք կանխում են հնարավոր վիժումը և վաղաժամ ծննդաբերությունը[2]։ Այդ դեղը օգտագործած կանայք կանգնել էին անպտղության խնդիրների և այլ ծննդաբերական բարդությունների առաջ։ Այդ կանանց աղջիկները մեծ ռիսկ ունեին գենետիկ ճանապարհով հիվանդանալ այդ քաղցկեղով[3][4]։
Ախտանշաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հաճախ ոչ մի նշաններ չկան և այն հայտնաբերվում է միայն գինեկոլոգիական հետազոտության ժամանակ։ Իսկ եթե լինում են, ապա դրանք անկանոն հեշտոցային արյունահոսություններն են[5]։ Դրան ավելի բնորոշ նշանները դժվար և ցավոտ միզումն է, կոնքոսկրի և սեռական հարաբերությունների ընթացքում զգացվող ուժեղ ցավն է։ Կանայք, ովքեր կասկածում են որ դա DES-ի ազդեցությունն է, ապա պետք է ավելի լայնածավալ գինեկոլոգիական հետազտություն անցնեն, քանի որ սովորական ստուգման ժամանակ դա չեն կարող բացահայտել և կանխարգելել։
Վերահսկում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիրահատությունը հատկանշանական բուժում է հեշտոցի քաղկեղի դեմ։ Օգտագործվում է սառեցրած ասեղներ, որոնցով բուժում են քաղցկեղը։ Այս ասեղները տեղդրում են այդ հյուսվածքի մոտ և ախտորոշում ցավի կենտրոնը, որից հետո ճառագայթումով բուժում են քաղցկեղը։
Համաճարակաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միացյալ Թագավորությունում հիվանդների միայն 1%-ն ունեն հեշտոցի քաղցկեղ։ 2011 թվականին 260 կնոջ մոտ հայտնաբերվել է հեշտոցի քաղցկեղ, իսկ 2012 թվականին 110 կին մահացել է այդ հիվանդությունից[6]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Vaginal Cancer Treatment - National Cancer Institute»։ Վերցված է 2009-12-29
- ↑ http://www.cdc.gov/DES/consumers/about/index.html
- ↑ «About DES»։ Վերցված է 2009-12-29
- ↑ http://www.cdc.gov/des/consumers/about/effects_daughters.html
- ↑ «Vaginal Cancer»։ Gynocologic Malignancies։ Armenian Health Network, Health.am։ 2005։ Վերցված է 2007-11-08
- ↑ «Vaginal cancer statistics»։ Cancer Research UK։ Վերցված է հոկտեմբերի 28, 2014
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Clearinghouse of Information for DES daughters and Sons
- National Cancer Institute: Vaginal Cancer
- Clinically reviewed vaginal cancer information for patients
- UK vaginal cancer statistics
- Cancer.Net: Vaginal Cancer
|