Կարմիր քարտ
.jpg)
Կարմիր քարտը, մի քանի մարզաձևերում՝ մասնավորապես ֆուտբոլում խաղացողին կամ մարզչին դաշտից հեռացնելու նշան է և ցուցադրվում է մրցավարի կողմից։
Կանոններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կարմիր քարտը կիրառվում է ֆուտբոլում, ռեգբիում, թեթև ատլետիկայում, գնդակով հոկեյում և այլ մարզաձևերում։ Այն մարզիկը, ում ցուցադրվել է կարմիր քարտը, պարտավորվում է լքել խաղը, իսկ նրա թիմին չի թույլատրվում փոխարինել այդ խաղացողին։ Բացառություն է գործում միայն հանդբոլում, որտեղ հեռացումից երկու րոպե հետո թիմը համալրվում է նոր խաղացողով։ Շատ դեպքերում կարմիր քարտ ստացած մարզիկին արգելվում է մասնակցել նաև հաջորդ մի քանի խաղերին։
Կարմիր քարտը ցուցադրվում է շատ կոպիտ խախտման կամ ոչ սպորտային պահվածքի համար։ Մարզիկը կարմիր քարտ է ստանում հետևյալ խախտումների պարագայում՝ «վերջին հույսի խախտում» կոպիտ սահանկում, ոտքով հարված մարմնի հատվածում, բաց ոտքով հարված, միտումնավոր հարված կամ վիրավորանք այլ խաղացողին, թիմի անդամներին, մրցավարին կամ երկրպագուին
Գնդակով հոկեյում կարմիր քարտը խաղացողին ցուցադրվում է տեխնիկական խախտման համար, օրինակ՝ մեկ խաղում երրորդ հեռացման համար։ Այս դեպքում թիմի կազմը համալրվում է 5 կամ 10 րոպե հետո, իսկ կարմիր քարտ ստացած մարզիկը պարտավորվում է գնալ հանդերձարան։
Թեթև ատլետիկայում կարմիր քարտը ցուցադրվում է երկու սխալ մեկնարկի կամ քայլքի տեխնիկան խախտելու համար։
Կարմիր քարտը կարող է ցուցադրվել նաև խաղից հետո, եթե հետխաղյա անալիզի արդյունքում նկատվում է կոպիտ, ոչ սպորտային պահվածք։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1966 թվականի ֆուտբոլի Աշխարհի առաջնության Արգենտինայի և Անգլիայի միջև մրցավեճում Անտոնիո Ռատտին չէր հասկանում կամ չէր ցանկանում հասկանալ մրցավարի բանավոր հեռացումը և շարունակում էր դաշտում մնալ ևս 9 րոպե։ Ստեղծված իրավիճակում իրենց հասցեին զգուշացումը չհասկացան նաև անգլիացիները։ Այսպիսի խնդիրներից խուսափելու համար անգլիացի մրցավար Կեն Աստոնը առաջարկեց կարմիր և դեղին քարտերի օգտագործումը։ Այս գաղափարը ծագել էր լուսացույցի նախազգուշացնող գույներից։ 1970 թվականի ԱԱ-ում առաջին անգամ օգտագործվեցին դեղին և կարմիր քարտերը և լայն տարածում ստացան։
Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 2006 թվականի ԱԱ 1/8 եզրափակչում, Պորտուգալիայի և Հոլանդիայի միջև մրցավեճում, մրցավար Վալենտին Իվանովը դեղին քարտը գրպանից հանել է 16 անգամ և խաղադաշտից հեռացրել է 4 ֆուտբոլիստի։ Սա ռեկորդային էր Աշխարհի առաջնությունների պատմության մեջ։ Նախորդ ռեկորդը 3 հեռացումն էր[1]։
- «Չերնոմորեց» ակումբի հաձակվող Ռոման Օրեշչուկը 2009 թվականի օգոստոսի 6-ի «Վիտյազ» ակումբի դեմ խաղում հեռացվել է փոխարինման դուրս գալուց 40 վայրկյան հետո[2]։
- 1998 թվականին Հարավային Անգլիայում սիրողական հանդիպման ժամանակ հարձակվող Ռիչարդ Կերդը հրել է նրան։ Հերթական անգամ հրելուց հետո մրցավարը կորցրել է ինքնատիրապետումը և հարվածելով տապալել է ֆուտբոլիստին։ Կատարվածից հետո մրցավարն իրեն կարմիր քարտ է ցույց տվել և հեռացել խաղադաշտից[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Խաղի ամբողջական վիճակագրությունը
- ↑ «Չերնոմորեց-Վիտյազ խաղի հետաքրքիր դրվագները». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
- ↑ «Մրցավարի հեռացումը». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.