Կաղապար:Օրվա հոդված/Դեկտեմբերի 25, 2012 թ.

< Նախագիծ:Օրվա հոդված

Կրզեն (այժմ կոչվում է՝ ադրբ.՝ Grizan - Գիրզան կամ ադրբ.՝ Kiizan - Կիրզան), գյուղ ներկայիս Ադրբեջանական Հանրապետության Թովուզի շրջանում, շրջկենտրոն Թովուզ (Տավուշ) քաղաքից կազմում է 16 կմ հյուսիս-արևելք՝ Կուր գետից 1 կմ հեռավորության վրա՝ ոչ հեռու այն վայրից, որտեղ Տավուշ գետը միախառնվում է Կուրին, ծովի մակերևույթից 170-185 մ բարձրության վրա: Նախկինում (աստիճանաբար՝ մինչև 1905-ը և մինչև 1990-ները) մեծ հայաբնակ գյուղ էր։

Հնում գյուղը գտնվել է ներկայիս վայրից 1 կմ արևելք՝ Կուր գետի աջ ափին և մի քանի անգամ ենթարկվել տեղափոխությունների: Գյուղի մերձակայքում պահպանված հին գյուղատեղիների առկայությունը վերը նշվածի վկայությունն է:

1998 թվականին արդեն թրքաբնակ հայոց հինավուրց Կրզենը անվանափոխվել է և դարձել Գյունաշլի: 19-րդ դարում լեզգիների՝ հաճախակի կրկնվող արշավանքների հետևանքով Կրզենը հարուստ ու բարեշեն բնակավայրից վերածվել է սակավամարդ ու աղքատիկ գյուղակի: Կրզենի համար առանձնապես կորստաբեր էր Բուլղադարի գլխավորած հրոսակախմբի անակնկալ հարձակումը (Շամիլի օրերում՝ 1797-1871) եկեղեցական տոնակատարության պահին շարունակել...