Jump to content

Խաղաղության զանգ (Բեռլին)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հուշարձան
Խաղաղության զանգ
ճապ.՝ 平和の鐘
Խաղաղության զանգը Ֆրիդրիխսհայմ ազգային այգում
ԵրկիրԳերմանիա Գերմանիա
Հիմնադրման թվական1 սեպտեմբերի, 1989 թվական
Քարտեզ
Քարտեզ

Խաղաղության զանգ Բեռլինում, սիմվոլ-հուշարձան, որը նախազգուշացնում Է զերծ մնալ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ողբերգության կրկնվելուց։ Գտնվում է Ֆրիդրիխսհայն ազգային այգում[1]։

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Bonshō-ի զանգը

Գաղափարի հեղինակը ճապոնացի Տիյոձի Նակագավան է (1905-1972), որն անձամբ վերապրել է Հիրոսիմայի ատոմային ռմբակոծությունը 1945 թվականին։ Խորհրդանիշ-զանգերի ստեղծման համար նա ընկերների հետ հորինել է այդ ժամանակ ՄԱԿ-ում ներկայացված 104 երկրներում հավաքված մետաղադրամների և Հիրոսիմայից բերված մետաղի ջարդոն հատուկ ձուլվածք[2]։

Ձևի օրինակ է դարձել Ճապոնիայի Bonshō բուդդայական տաճարների զանգը, որին խփում են հաստ փայտով[3][4]։ ռաջին անգամ խաղաղության զանգը հայտնվել է Նյու Յորքում 1954 թվականին ՄԱԿ-ի շենքի առջև։ Տիյոձի Նակագավայի մահից տասը տարի անց՝ 1982 թվականին, հիմնադրվել է World Peace Bell Association համաշխարհային կազմակերպությունը, որը տարածում է խորհրդանիշ-զանգերը տարբեր մայրցամաքներում գտնվող բազմաթիվ քաղաքներում[3][5]։

Ամեն տարի սեպտեմբերի 1-ին, հիշեցնելով պատերազմի սկզբի մասին, տարբեր երկրներում հնչում է զանգի ղողանջը՝ որպես Երկրի վրա խաղաղության կոչ[1]։

Բեռլինում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին պատկերներ
Ցույց Խաղաղության զանգի մոտ

1988 թվականին World Peace Bell Association համաշխարհային կազմակերպությունը դիմել է Ճապոնիայում ԳԴՀ դեսպան Մանֆրեդ Շմիդտին՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի 50-ամյա տարելիցի կապակցությամբ Բեռլինում զանգ-խորհրդանիշ տեղադրելու առաջարկով։ Արևելյան Բեռլինի մագիստրատը համաձայնել է և հուշարձանի համար տեղ ընտրել Ֆրիդրիխսհայմ այգում՝ Մեծ լճակի (գերմ.՝ Großer Teich) մոտ[2]։

Ճապոնիայում պատրաստված և Բեռլին ուղարկված զանգը կշռում է 365 կգ, ունի 1 մետր բարձրություն և 60 սմ տրամագիծ։ Բացի ռելիեֆային դեկորատիվ նախշերից, այն զարդարված է արձանագրություններով. ուղղահայաց ճապոներեն գրված է 平和の鐘, հորիզոնական՝ գերմաներեն Weltfriedensglocke: Զանգակատան համար ճապոնական ձևով տաճարային տաղավար են կառուցել գերմանացի մասնագետները. նախագիծը մշակել է ճարտարապետ Կլաուս Վայան (գերմ.՝ Klaus Weija), պղնձե տանիքն ստեղծել է բրոնզագործ Վիլֆրեդ Շուխովը (գերմ.՝ Wilfried Schuchow), իսկ փայտե կառուցվածքները՝ վարպետներ Holz des VEB Denkmalpfleger-ից[6][7][8].

1989 թվականի սեպտեմբերի 1-ին տեղի ունեցած հանդիսավոր բացման ժամանակ զանգի առաջին ղողանջները հնչեցնելու պատիվը վերապահվել է Բերբել Շինդլեր-Զեֆկովին (գերմ.՝ Bärbel Schindler-Saefkow)՝ գերմանացի հայտնի հակաֆաշիստ Անտոն Զեֆկովի դստերը, ինչպես նաև ճապոնացի տիկին Սատիկո Վակիձակեն՝ World Peace Bell Association-ից։ Խաղաղության մասին երգի հնչյունների ներքո բաց են թողնվել խաղաղություն խորհրդանշող հարյուրավոր սպիտակ աղավնիներ[2][9]։

Հուշահամալիրի հիմնադրումից տասը տարի անց՝ 1999 թվականի հոկտեմբերի 7-ին, Պրենցլաուեր Բերգ շրջանում հիմնադրվել է Բեռլինի Friedensglockengesellschaft Berlin e.V միությունը։ Նրա նախաձեռնությամբ զանգի տակ գետնի մեջ մոնտաժվել են երկու մետաղական սալիկներ՝ 1945 թվականի օգոստոսի 6-ին Հիրոսիմա և Նագասակի քաղաքներում ամերիկյան ատոմային ռմբակոծությունների տասնյակ հազարավոր զոհերի հիշատակին նվիրված գրությամբ։ Այդ ժամանակից ի վեր այգում ակցիաներ են անցկացվում թե այդ օրերին, թե հակապատերազմական ակտուալ նախաձեռնությունների, թե Երեխաների պաշտպանության օրվա կապակցությամբ[2][10][11][12]։

2015 թվականի օգոստոսի 6-ին ՝ Հիրոսիմայի ատոմային ռմբակոծությունից 70 տարի անց, զոհվածների հիշատակին նվիրված արարողություններ են տեղի ունեցել տարբեր երկրներում և Բեռլինի Ֆրիդրիխսհայն ազգային այգում, որտեղ հուշարձանի մոտ մարդիկ ծաղկեփնջեր են դրել, մոմեր վառել, լռության րոպեից հետո հնչել է Խաղաղության զանգը[13][14]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Thomas Frey (8. Dezember 2015). «Friedensglocke als Denkmal» (գերմաներեն). berliner-woche.de. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Die Weltfriedensglocke» (գերմաներեն). weltfriedensglocke-berlin.de. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  3. 3,0 3,1 «Japan in Berlin» (գերմաներեն). schoene-kiezmomente.de. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  4. «New Bells with an Age-old Sound:» (անգլերեն). nippon.com. 2013 թ․ հոկտեմբերի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  5. «World Peace Bell» (անգլերեն). archive.is. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  6. «Japanese Peace Bell» (անգլերեն). archive.is. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  7. «The World Peace Bell» (անգլերեն). publicartinla.com. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  8. von TSU (2015 թ․ հունվարի 2). «Die Weltfriedensglocke im Volkspark Friedrichshain» (գերմաներեն). nipponya.de. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  9. «Weltfriedensglocke» (գերմաներեն). gedenktafeln-in-berlin.de. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  10. «Weltfriedensglocke im Volkspark Friedrichshain - Gedenken an die Zerstörung von Hiroshima und Nagasaki durch US-Atombomben» (գերմաներեն). knberlin.de. 06. August 2017. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  11. «Friedensglockengesellschaft Berlin e.V.» (գերմաներեն). friedensdienst.de. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 2-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  12. «Flyer-Projekt-Denkmal» (PDF) (գերմաներեն). weltfriedensglocke-berlin.de. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  13. «Колокол и свечи: как в мире почтили память жертв взрыва в Хиросиме» (ռուսերեն). РИА Новости. 06 августа 2015. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
  14. «В Японии почтили память жертв атомной бомбардировки Хиросимы» (ռուսերեն). Радио «Свобода». 06 августа 2015. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 20-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Heinz Warnecke Der Volkspark Friedrichshain gestern und heute. — Berlin: Die Linke. Friedrichshain-Kreuzberg, 2015. — ISBN 107892550X S. 37–38 (գերմ.)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]