Լեհ-շվեդական հարաբերություններ
 | |
 Լեհաստան |
 Շվեդիա |
Լեհ-շվեդական հարաբերություններ, երկկողմ դիվանագիտական հարաբերություններ Լեհաստանի և Շվեդիայի միջև։ Երկրները բաժանված են Բալթիկ ծովով և ունեն շատ երկար պատմական կապեր, ինչպես նաև մի քանի ռազմական հակամարտություններ են ապրել[1]։ 20-րդ դարի սկզբին երկրների միջև սերտ հարաբերություններ են հաստատվել։ Սակայն հարաբերությունները խզվել են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ։ Պատերազմի ավարտից հետո երկրները վերականգնել են հարաբերությունները, և Շվեդիան դարձել է Հյուսիսային Եվրոպայի երկրների շարքում Լեհաստանի խոշորագույն տնտեսական դոնորը։ Ներկայումս երկու երկրներն էլ Եվրոպական միության (ԵՄ) անդամներ են։ Շվեդիայում բնակվում է ավելի քան 90 000 լեհ։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1386 թվականից մինչև 1596 թվականը Լեհաստանը կառավարել են Յագելոնները, որոնք շվեդական ծագում են ունեցել և կարևոր դեր են խաղացել պետությունը միջնադարյան Եվրոպայի մեծ տերության վերածելու գործում[2]։
Ռեչ Պոսպոլիտան և Շվեդական կայսրությունը տարածքային տիրապետությունների ընդլայնման և իշխանության համախմբման հավակնոտ ծրագրեր ունեին, ինչը հանգեցրել է երկրների միջև բազմաթիվ խոշոր ռազմական հակամարտությունների։ 1655 թվականին շվեդները ներխուժել են Լեհաստան, որը հայտնի է որպես շվեդական ջրհեղեղ[3], ինչը զգալի ավերածության է հանգեցրել Լեհաստանի տարածքի մեծ մասում։
Համաշխարհային պատերազմներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմների ժամանակ Շվեդիայի լեհական համայնքը աջակցում էր անկախ Լեհաստանին՝ հանդես գալով այդ երկրի խորհրդային-գերմանական օկուպացիայի դեմ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի, մի քանի անդամներ բանակի ծայրահեղ միջոցով չեզոք Շվեդիայի տարածքում կազմակերպել աջակցություն և ֆինանսավորում Լեհական դիմադրության. Մի քանի շվեդ քաղաքացիներ նույնպես պաշտպանել են լեհական դիմադրությունը և ապաստան տրամադրել նրանց, ինչպես նաև պաշտպանել լեհերին նացիստների հետապնդումից[4]։
Դիվանագիտական ներկայացուցչություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Լեհաստանի դեսպանատունը գտնվում է Ստոկհոլմում[5]։
- Շվեդիայի դեսպանատունը գտնվում է Վարշավայում[6]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Relations between Poland and Sweden over the centuries
- ↑ «Sigismund III Vasa». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «The Swedish Deluge».
- ↑ «The Swedes who told the world about the Holocaust». Daily Mail UK. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 11-ին.
- ↑ Embassy of Poland in Stockholm
- ↑ «Embassy of Sweden in Warsaw». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 7-ին.