Իտալական նրբանցք (Տագանրոգ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իտալական նրբանցք
ռուս.՝ Итальянский переулок
Իտալական նրբանցք, մինչև 1917 թվականի լուսանկար
Երկիր Ռուսաստան
Գտնվում էՏագանրոգ
Երկարություն1860 մետր
ՍկիզբՀունական փողոց
ԱվարտՇևչենկոյի փողոց
Նախկին անվանումՀինգերորդ լայնական,
Իտալական,
Իսպոլկոմովսկի։
Փոստային ինդեքս347900

Իտալական նրբանցք (ռուս.՝ Итальянский переулок), նրբանցք ՌԴ Ռոստովի մարզի Տագանրոգ քաղաքի կենտրոնական պատմական մասում։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անցնում է Հունական փողոցից մինչև Շևչենկոյի փողոց[1]` ավարտվելով թեք Բաննի զառիվայրով (խորհրդային տարիներին` Դուրովի) դեպի Ազովի ծով[2]։ Նրբանցքի երկարությունը 1860 մ է[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տագանրոգ, Կամեննովի տուն

Նախկին անվանումները` Հինգերորդ լայնական, Իտալական, Իսպոլկոմովսկի։

«Իսպոլկոմովսկի» («Գործադիր կոմիտեի») անունով նրբանցքը կոչվել է 1923 թվականին, քաղխորհրդի որոշմամբ` քաղաքի կոմունալ տնտեսության վարչության նախաձեռնությամբ[3]։ Այդ անվանումը ստացել է շնորհիվ Իտալական նրբանցքի և Պետրոսի փողոցի անկյունում գտնվող շենքի, որտեղ կուսակցության քաղկոմի հետ մեկտեղ տեղավորված էր նաև քաղաքի աշխատավորական պատգամավորների խորհրդի գործադիր կոմիտեն[3]։

«Իտալական» անվանումը նրբանցքին վերադարձվել է 1990 թվականին[1]։

Մինչև 1880-ական թվականները նրբանցքի երթևեկելի մասն ունեցել է գրունտային ծածկույթ և անձրևներից հետո թաղվել է կավի հետ խառնված սևահողի մեջ[2]։ 1880-1895 թվականներին քաղաքում ակտիվորեն սալարկվել են ճանապարհները «կանոնավոր խորանարդաձև ամուր տեսակի քարով»։ Այդ թվերին էլ սալարկվել է Իտալալկան նրբանցքը[2]։

XIX դարի առաջին քառորդում տների համարակալումը բացակայում էր, այն մտել է միայն 1832 թվականին[2]։ Համարակալումը բազմիցս ենթարկվել է փոփոխությունների. XIX դարում երեք անգամ` 1844, 1867 և 1878 թվականներին, XX դարում երկու անգամ[2]։

XX դարի առաջին քառորդում Իտալական նրբանցքի մոտակայքում ստեղծվել է Սարմատովայի ամառային զբոսայգին[4]։

Իտալական նրբանցքում գտնվում են[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Իտալական նրբ., 4` «Նովայա տագանրոգսկայա գազետա» թերթի խմբագրություն
  • Իտալական նրբ., 6` «Գիրք» խանութ
  • Իտալական նրբ., 7` «Լուչ» կինոթատրոն (Պետրոսի փող., 57-ի անկյուն)
  • Իտալական նրբ., 7` «Բամբուկ» սրճարան
  • Իտալական նրբ., 9` Դալապորտեի տուն, կենցաղային քիմիայի խանութ
  • Իտալական նրբ., 11` Դրագոսլավի տուն, ստոմատոլոգիա
  • Իտալական նրբ., 16` Շիմանովսկու տուն
  • Իտալական նրբ., 18` Պապանագիոտիի տուն
  • Իտալական նրբ., 20` ճարտարապետության հուշարձան Զոլոտարյովի տուն
  • Իտալական նրբ., 22` Խոջաևի տուն
  • Իտալական նրբ., 27` Կամեննովի տուն (XIX դարի կեսերի երկհարկանի շենք)։ Մշակութային ժառանգության տարածաշրջանային նշանակության օբյեկտ է (որոշում թիվ 301, 18.11.92 թ.)

Հուշարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Իտալական նրբ., 9` «Բարեկամությունը չի ժանգոտում» (ճարտ.` Հակոբ Խալափյան, 2010)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Рыбалкин А.А. Итальянский переулок // Таганрог. Энциклопедия. — Таганрог: Антон, 2008. — С. 370. — ISBN 978-5-88040-064-5.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Волошин В. Вдоль и поперёк Итальянского. — Таганрог: ИП Кравцов В.А., 2012. — С. 9. — ISBN 978-5-904585-27-3.
  3. 3,0 3,1 Волошин В. Вдоль и поперёк Итальянского. — Таганрог: ИП Кравцов В.А., 2012. — С. 17. — ISBN 978-5-904585-27-3.
  4. Гаврюшкин О. П. Г12 «По старой Греческой…» (Хроника обывательской жизни) — Т.: ООО «Издательство „Лукоморье“», 2012. — 514 с. — ISBN 5-901565-15-0