Զազա Ալեքսիձե

Զազա Ալեքսիձե; վրաց.՝ ზაზა ალექსიძე
Ծնվել է	հոկտեմբերի 18, 1935; Թելավ, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	հունվարի 24, 2023 (87 տարեկան)
Գերեզման	Saburtalo Pantheon
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Վրաստան
Մասնագիտություն	հայագետ և պատմաբան
Հաստատություն(ներ)	Թբիլիսիի պետական համալսարան և Վրաստանի ձեռագրերի ազգային կենտրոն
Գործունեության ոլորտ	պատմություն և լեզվաբանություն
Անդամակցություն	Վրաստանի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Արձանագրությունների և բելետրիստիկայի ակադեմիա
Ալմա մատեր	Թբիլիսիի պետական համալսարան (1958)
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	պատմական գիտությունների դոկտոր (1984)
Տիրապետում է լեզուներին	վրացերեն
Պարգևներ

Զազա Ալեքսիձե (վրաց.՝ ზაზა ალექსიძე, հոկտեմբերի 18, 1935(1935-10-18), Թելավ, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - հունվարի 24, 2023(2023-01-24)), վրացի պատմաբան, հայագետ, լեզվաբան։

Կենսագրություն

Զազա Ալեքսիձեն ծնվել է 1935 թվականի օգոստոսի 3-ին Վրաստանի Թելավ քաղաքում։ Սովորել է Թբիլիսիի պետական համալսարանում, որտեղ ուսումնասիրել է վաղ միջնադարի Կովկասի պատմությունն ու բանասիրությունը։

Թբիլիսիի համալսարանի պրոֆեսոր է, ղեկավարում է հայագիտական ուսումնասիրությունների բաժանմունքը։ Վրաստանի Գիտությունների ազգային ակադեմիաի թղթակից-անդամ է և նույն ակադեմիայի լեզվի ու գրականության բաժնի ակադեմիկոս-քարտուղարը։ 1989-2006 թվականներին եղել է Վրաստանի Գիտությունների ակադեմիայի ձեռագրերի ինստիտուտի տնօրեն։ Թբիլիսիի հոգևոր ակադեմիայի պրոֆեսոր է։

Գիտական գործունեություն

1969 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական, 1994 թվականին՝ դոկտորական ատենախոսությունը։

Երկար տարիներ ղեկավարել է աղվանական գրական հուշարձանների որոնման ու վերծանման ուղղությամբ կատարվող աշխատանքներ։ 1990-ական թվականներին ապացուցել է, որ 1975 թվականին Սուրբ Եկատերինայի վանքում գտնված երկու կրկնագիրների ստորին շերտը կովկասյան աղվաներեն է^[1]^[2]։

Ընտանիք

Հայրը՝ Նիկոլայ Ալեքսիձե, Թբիլիսիի համալսարանի շրջանավարտ, գիտությունների դոկտոր, բույսերի պահպանության մասնագետ,
Մայրը՝ Եվգենիա, դաշնակահարուհի,
Եղբայրներ՝
- Թենգիզ, երկրաբան,
- Գուրամ, պրոֆեսոր, Վրաստանի գյուղատնտեսական ակադեմիայի ակադեմիկոս։

Աշխատություններ

Алексидзе З. Обнаружена письменность кавказской Албании Արխիվացված 2009-08-20 Wayback Machine / A Breakthrough in the Script of Caucasian Albany Արխիվացված 2018-03-13 Wayback Machine.
Алексидзе З. Предварительное сообщение об идентификации и дешифровке албанского текста, обнаруженного на Синайской горе.
Алексидзе З. Что может рассказать об истории церкви Кавказской Албании обнаруженный на Синайской горе грузино-албанский палимпсест // The history of Caucasus : The scientific-public Almanac. — № 2. — P. 15-26.
ალბანური მწერლობის ძეგლი სინას მთაზე და მისი მნიშვნელობა კავკასიოლოგიისათვის, თბილისი, ლოგოსი, 1998.
ატენის სიონის ოთხი წარწერა, თბილისი, საბჭოთა საქართველო, 1983.
ატენის სიონის სომხური წარწერები, თბილისი, მეცნიერება, 1978.

Ծանոթագրություններ

↑ «В Грузии вышло в свет первое научное издание кавказско-албанских текстов». Русская Православная Церковь. 2009 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
↑ Амрахов А. В поисках утраченного // Настоящее время. — 2011, 16 сентября. — № 36.

Արտաքին հղումներ

Blair B. Zaza Alexidze : Decipherer : Glimpses of Childhood // Azerbaijan International. — 2003, 11.3. — P. 52-55.
СИНАЙСКИЕ РУКОПИСИ И ДРЕВНЕЕ АЛУПАНСКОЕ ПИСЬМО

[1] «В Грузии вышло в свет первое научное издание кавказско-албанских текстов». Русская Православная Церковь. 2009 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.

[2] Амрахов А. В поисках утраченного // Настоящее время. — 2011, 16 сентября. — № 36.

[1]

[2]