Եղջերառվույտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եղջերառվույտ
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Բակլածաղկավորներ (Fabales)
Ընտանիք Բակլազգիներ (Fabaceae)
Ենթաընտանիք Բակլայիններ (Faboideae)
Տրիբա Loteae
Ցեղ Եղջերառվույտ (Lotus)
L., 1753

Եղջերառվույտ (լատին․՝ Lótus), ընդավորների ընտանիքի բույսերի ցեղ։ Բազմամյա, հազվադեպ՝ երկամյա և միամյա խոտաբույս է կամ ենթաթուփ։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Մաքս Ֆասմերի ստուգաբանական բառարանի ռուսերեն անվանումը գալիս է երիկանման բառից, «նրա համար, որ ունի երիկամի տեսք»։ Ֆասմերը նույնպես համեմատում է չեխ․՝ ledvina - երիկամ և սլովեն.՝ ledvíce - երիկամ[1]։.

Կենսաբանական նկարագիրը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Lotus aduncus
Lotus alpinus
Lotus berthelotii
Lotus corniculatus

Բազմամյա, հազվադեպ՝ երկամյա և միամյա խոդաբույս է կամ ենթաթուփ։ Ծաղիկները միայնակ են կամ գլխիկում հավաքված։ Պտուղը գծա-գլանաձև, բազմասերմ ունդ է։

Դասակարգում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավելի քան 100 տեսակ տարածված են Եվրասիայում, Աֆրիկայում և Ավստրալիայում 20 տեսակ, ԽՍՀՄ-ում, 3-ը նաև՝ ՀԽՍՀ-ում։

Տաքսոնոմիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  ևս 3 ընտանիքещё (համաձայնAPG II Համակարգի)   e1  
         
  Շարք Բակլածաղկավորներ     դաս Եղջերառվույտ     f1
               
  բաժին
Ծաղկավորներ կամ Ծածկասերմեր
    Ընտանիք բակլազգիներ     e2    
             
  ավելի քան 44 կարգի ծաղկավոր բույսեր
(համաձայնAPG II Համակարգի)
  մոտ 600 դաս   f2
     

Կիրառություն և նշանակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծ մասը արժեքավոր խոտհարքային կերաբույս է (մինչև ծաղկելը)։ Ծաղիկները պարունակում են աննշան քանակությամբ դառնահամ, թունավոր գլիկոզիդներ, որոնք չոր խոտի և սիլոսի մեջ կորցնում են թունավորելու ազդեցությունը։ Մեղրատու է, ծաղիկներից ստանում են դեղին ներկ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Мазнев Н. И. Энциклопедия лекарственных растений. — 3-е изд., испр. и доп.. — М.: Мартин, 2004. — С. 59—60. — 496 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-8475-0213-3
  • Травянистые растения СССР / Отв. ред. Т. А. Работнов. — М.: Мысль, 1971. — Т. 1. — С. 472—473. — 487 с.
  • Всё о цветах лесов, полей и рек / Выпуск. ред. С. Ю. Раделов. — СПб.: ООО «СЗКЭО», 2008. — С. 116. — 224 с. — ISBN 978-5-9603-0092-6

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 509
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եղջերառվույտ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եղջերառվույտ» հոդվածին։