Գոտկային պունկցիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գոտկային պունկցիա
Wikipedian getting a lumbar puncture (2006).jpg
Կատարվում է գոտկային պունկցիա։ Մեջքի շրջանը մշակված է յոդ պարունակող հականեխիչ միջոցով, որն առաջացրել է շագանակագույն գունավորում
Տեսակթերապիա
Commons-logo.svg Lumbar puncture Վիքիպահեստում

Գոտկային պունկցիա, ախտորոշիչ, նաև՝ բուժիչ բժշկական միջամտություն։ Որպես ախտորոշիչ մեթոդ այն օգտագործվում է ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկ վերցնելու և որոշակի վիճակներ հաստատելու կամ ժխտելու նպատակով, ինչպիսիք են օրինակ՝ մենինգիտը և ենթաոստայնային արյունազեղումը։ Բուժական նպատակներով այն կարող է օգտագործվել բարձր ներգանգային ճնշումն իջեցնելու համար[1][2]։ Որոշակի դեպքերում գոտկային պունկցիայի կատարումը ապահով չէ (օրինակ՝ մակարդելիության խանգարումների դեպքում, երբ կա արյունահոսության վտանգ)։ Այն ընդունված է համարել անվտանգ միջամտությունը, սակայն հաճախ գլխացավի առաջացման պատճառ է դառնում[3]։

Այս միջամտությունը սովորաբար կատարվում է տեղային անզգայացման և ասեպտիկայի կանոնների պահպանումով։ Ենթաոստայնային տարածություն մուտքի հնարավորություն ունենալու և ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկ վրցնելու նպատակով օգտագործվում է ասեղ։ Ստացված հեղուկը կարող է ուղարկվել կենսաքիմիական, մանրէաբանական և բջջաբանական ուսումնասիրությունների։

Գոտկային պունկցիան առաջին անգամ ներկայացվել է 1891 թվականին գերմանացի բժիշկ Հենրիխ Կվինկեն (գերմ.՝ Heinrich Quincke)[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Sempere AP, Berenguer-Ruiz, L, Lezcano-Rodas, M, Mira-Berenguer, F, Waez, M (1–15 October 2007)։ «Lumbar puncture: its indications, contraindications, complications and technique»։ Revista de neurologia 45 (7): 433–6։ PMID 17918111 
  2. Gröschel K, Schnaudigel S, Pilgram SM, Wasser K, Kastrup A (January 2008)։ «The diagnostic lumbar puncture»։ Deutsche Medizinische Wochenschrift 133 (1–2): 39–41։ PMID 18095209։ doi:10.1055/s-2008-1017470 
  3. Straus SE, Thorpe KE, Holroyd-Leduc J (October 2006)։ «How do I perform a lumbar puncture and analyze the results to diagnose bacterial meningitis?»։ JAMA 296 (16): 2012–22։ PMID 17062865։ doi:10.1001/jama.296.16.2012 
  4. Quincke HI (1891)։ Verhandlungen des Congresses für Innere Medizin, Zehnter Congress, Wiesbaden 10։ էջեր 321–331