Գամմա Կասիոպեա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գամմա Կասիոպեա
Հետազոտման տվյալներ
ՏեսակBe-type star?, Gamma Cassiopeiae variable?, triple star system? և emission-line star?
Հեռավորություն117 ± 12 պկ[1]
Տեսանելի աստղային մեծություն2,39[2] (V)
ՀամաստեղությունԿասիոպեա
Աստղաչափություն
Ճառագայթային արագություն (Rv)−4,8 ± 1,9 km/s[3]
Պարալաքս5,94 ± 0,12 մավ[4]
Բացարձակ աստղային մեծություն−3,98
Բնութագիր
Սպեկտրալ դասակարգումB0.5IVpe[5][6]
Գույնի ցուցանիշ−0,1
ՓոփոխականությունGamma Cassiopeiae variable?
Ֆիզիկական տվյալներ
Զանգված3,38028E+31 կիլոգրամ
Պտույտ295 km/s[7]
Ուղեծրի էլեմենտներ
Այլ անվանումներ
HD 5394, HR 264, IRAS 00536+6026, SAO 11482, 2MASS J00564251+6043002, γ Cas, 1ES 0053+60.4, 1RXS J005642.0+604300, BD+59 144, EUVE J0056+60.7, FK5 32, GC 1117, GCRV 526, HIC 4427, HIP 4427, IRC +60031, JP11 439, N30 187, PLX 185, PLX 185.00, PMC 90-93 23, PPM 12597, RAFGL 133, TD1 521, UBV 833, gam Cas, VDB 5, ADS 782 A, CCDM J00567+6043A, uvby98 100005394 A, WDS J00567+6043A, 27 Cas, PMSC 00507+6010A, Gaia DR2 426558460877467776, [JE82] 20, 1XRS 00537+604, 3A 0053+604, 4U 0054+60, AT 0037+611, INTREF 57, PBC J0056.5+6043, WEB 791, UCAC4 754-011026, Gaia DR3 426558460884582016, TIC 51962733, AAVSO 0050+60, AG+60 106, ALS 6407 և TYC 4017-2319-1
Անվանված էՎիրջիլ Գրիսոմ

Գամմա Կասիոպեա (γ Cas, γ Cassiopeiae, Navi), աստղ Կասիոպեա համաստեղությունում։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գամմա Կասիոպեան նոր աստղ է, որի պայծառությունը տատանվում է 1,6 m-ից մինչև 3 m: Աստղի պայծառությունը 50 տարվա ընթացքում փոխվում է 40%-ով։ Պայծառության փոփոխությունը տեղի է ունենում աստղի արագ պտույտի և աստղի հասարակածում գազային սկավառակի հայտնվելու պատճառով։ Գամմա Կասիոպեան նաև ռենտգենյան ճառագայթների աղբյուր է։ Ճառագայթման պատճառը կարող է ընկած լինել ուղեկից աստղին նյութի կուտակման մեջ (արբանյակի ուղեծրային շրջանը 204 օր է) կամ նույնիսկ աստղի գազային սկավառակի հետ։ Gamma Կասիոպեան օպտիկական կրկնակի աստղ է։ Փոքր աստղադիտակով դուք կարող եք 2″ հեռավորության վրա տեսնել թույլ աստղ (ADS782AB) 11m:

1937 թվականին այն դարձավ համաստեղության ամենապայծառ աստղը։ Հավանաբար աստղը պայթյունի նման մի բան է զգացել, նրա մթնոլորտը ընդլայնվել է, և գազերի մի մասը նետվել է տիեզերք։ Դրանից հետո աստղը որոշ չափով հանդարտվեց, բայց հետագայում նկատվեցին պայծառության անսպասելի աճ։

Այլ անվանումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՆԱՍԱ-ի նավիգացիոն աստղերի ցանկում γ Cassiopeiae-ն որոշ ժամանակ կոչվում էր Նավի[8]։ Անունը որպես կատակ տրվել է տիեզերագնաց Վիրջիլ Իվան Գրիսոմի կողմից և առաջացել է նրա երկրորդ անունից՝ Իվան, որը գրված է հետընթաց[9]։

Մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միսս Լիսոնը Օ. Հենրիի «Սենյակ ձեղնահարկում» պատմվածքից այս աստղին անվանել է Վիլի Ջեքսոն. «Եվ իմ սենյակը գիշերը նման է ածխահանքի լիսեռի, և Վիլի Ջեքսոնը նման է մի մեծ ադամանդե մատանու, որով Գիշերը զարդարել է իր կիմանոն»։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Megier A., Strobel A., Galazutdinov G. A., Krełowski J. The interstellar Ca II distance scale // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2009. — Vol. 507, Iss. 2. — P. 833–840. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/20079144
  2. ↑ Ducati J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system — 2002. — Vol. 2237.
  3. ↑ Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system // Ast. Lett. / R. Sunyaev — Nauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327 — doi:10.1134/S1063773706110065 — arXiv:1606.08053
  4. ↑ Leeuwen F. v. Validation of the new Hipparcos reduction // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2007. — Vol. 474, Iss. 2. — P. 653–664. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20078357 — arXiv:0708.1752
  5. ↑ Shenavrin V. I., Taranova O. G., Nadzhip A. E. Search for and study of hot circumstellar dust envelopes // Astronomy Reports / D. Bisikalo — MAIK Nauka/Interperiodica, Springer Science+Business Media, 2011. — Vol. 55, Iss. 1. — P. 31–81. — ISSN 1063-7729; 1562-6881; 0004-6299 — doi:10.1134/S1063772911010070
  6. ↑ Osterbrock D. E. Comet-tail structures in emission nebulae // The Astrophysical Journal Letters — IOP Publishing, 1957. — Vol. 125. — P. 622–635. — ISSN 2041-8205; 2041-8213 — doi:10.1086/146336
  7. ↑ Abt H. A., Levato H., Grosso M. Rotational Velocities of B Stars // Astrophys. J. / E. Vishniac — IOP Publishing, 2002. — Vol. 573, Iss. 1. — P. 359–365. — ISSN 0004-637X; 1538-4357 — doi:10.1086/340590
  8. ↑ «Apollo 11 Flown Star Charts». www.nasa.gov. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 19-ին.
  9. ↑ «Post-landing Activities». www.nasa.gov. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 19-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Գամմա_Կասիոպեա&oldid=9663292» էջից