Jump to content

Բրունեյ-Դարուսսալամի կենտրոնական բանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բրունեյ-Դարուսսալամի կենտրոնական բանկ
Բրունեյի կենտրոնական բանկ Խմբագրել Wikidata
պատկերանիշ Խմբագրել Wikidata
կենտրոնական բանկ Խմբագրել Wikidata
Մասն էNational Statistical System Խմբագրել Wikidata
Ստեղծում1 հունվարի 2011 Խմբագրել Wikidata
ՂեկավարAl-Muhtadee Billah, Crown Prince of Brunei Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրԲրունեյ Դարուսսալամ Խմբագրել Wikidata
Գլխամասի վայրԲանդար Սերի Բեգավան Խմբագրել Wikidata
Պաշտոնական կայքwww.ambd.gov.bn Խմբագրել Wikidata

Բրունեյ-Դարուսսալամի կենտրոնական բանկ (BDCB; մալայերեն՝ Bank Pusat Brunei Darussalam), Բրունեյի կենտրոնական բանկ, որը գտնվում է Բանդար Սերի Բեգավանում։ Բացի Բրունեյի արժույթի ստեղծումից և երկրի դրամավարկային քաղաքականության կառավարումից[1], բանկի հիմնական նպատակներն էին ներքին գների կայունության ստեղծումն ու պահպանումը, ֆինանսական համակարգի կայունության երաշխավորումը, մասնավորապես՝ տնտեսական նորմերի և ֆինանսական կանոնակարգերի ստեղծման և օժանդակության միջոցով արդյունավետության գործարկումը[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրունեյի արժութային խորհուրդը (BCB) ստեղծվել է 1967 թվականի հունիսի 12-ին, և Բրունեյի դոլարի ներդրումը որպես Բրունեյի նոր արժույթ՝ փոխարինելով Մալայա և բրիտանական Բորնեո դոլարը Մալայզիայի, Սինգապուրի և Բրունեյի միջև արժութային միության համաձայնագրի դադարեցումից հետո։ Բոլոր երեք երկրները թողարկեցին իրենց սեփական արժույթները, որոնք շարունակեցին փոխանակելի լինել մինչև 1973 թվականի մայիսի 8-ը, երբ Մալայզիան խզեց պայմանագիրը Սինգապուրի և Բրունեյի հետ[3]։ Սինգապուրի և Բրունեյի միջև արժույթի փոխանակման համաձայնագիրը դեռևս գոյություն ունի։ 2007 թվականի հունիսի 27-ին Սինգապուրը և Բրունեյը նշեցին Արժույթի փոխանակման համաձայնագրի 40-ամյակը (1967 թվականի հունիսի 12-ից) 20 դոլարանոց հուշադրամների համատեղ թողարկումով[4]։

BCB-ն լուծարվեց և վերակազմակերպվեց Բրունեյի արժութային և դրամական խորհուրդ (BCMB) նոր անունով՝ համաձայն 2004 թվականի փետրվարի 1-ին Արժույթի և դրամական կարգի 3-1 բաժնի[5][6]։ Ֆինանսների նախարարը ծառայում է որպես խորհրդի նախագահ և պատասխանատու է BCMB-ի կառավարման համար։ Բացի BCMB-ին ղեկավարելուց, գլխավոր գործադիր տնօրենը ծառայում է որպես խորհրդի քարտուղար[7]։ Ի պատիվ Բրունեյի սուլթանի ծննդյան 58-ամյակի, BCMB-ն թողարկել է նոր B$50 և B$100 պոլիմերային թղթադրամներ՝ ավելի շատ անվտանգության միջոցներով, քան նախկին տարբերակները[8]։

Բրունեյ-Դարուսսալամի կենտրոնական բանկի 2010 թվականի հրամանով ստեղծվել է Բրունեյ-Դարուսսալամի Արժութային մարմինը (Autoriti Monetari Brunei Darussalam), որն ուժի մեջ է մտել 2011 թվականի հունվարի 1-ին[9][10]։ Ի լրումն դրամավարկային քաղաքականության մշակման և իրականացման, AMBD-ն վերահսկելու էր ֆինանսական հաստատությունները և տնօրինելու էր փողը՝ որպես կենտրոնական բանկ։ Թագաժառանգ Ալ-Մուհթադի Բիլլան ծառայում էր որպես AMBD-ի նախագահ[11]։ 2020 թվականի հունվարի 22-ին AMBD-MAS 3-րդ երկկողմանի կլոր սեղանի ժամանակ AMBD-ն և MAS-ը ստորագրեցին փոխըմբռնման թարմացված հուշագիր երկկողմ համագործակցության վերաբերյալ՝ խոստանալով հետամուտ լինել համագործակցության լրացուցիչ ոլորտներին։

Սուլթան Հասանալ Բոլկիահի հաստատումից հետո Բրունեյի պաշտոնական ռադիոհեռուստատեսությունը հայտարարեց անվանափոխության մասին՝ Բրունեյ-Դարուսսալամի կենտրոնական բանկ (BDCB), և խորհրդի ընտրությունները 2021 թվականի հունիսի 26-ին[12][13]։ Հաջորդ օրը ուժի մեջ են մտել Կենտրոնական բանկին վերաբերող նոր օրենքներ։ Կենտրոնական բանկը իրականացնելու էր նույն պարտականությունները, ինչ իր նախորդը, պարտականությունները ներառում էին ֆինանսական հաստատությունների վերահսկողությունը և դրամավարկային քաղաքականության մշակումն ու իրականացումը[13][14]։

2022 թվականի դեկտեմբերի 6-ին BOT-ի և BDCB-ի գործադիր տնօրենները ստորագրեցին երկու կենտրոնական բանկերի միջև համագործակցության մասին հուշագիր[15]։ Բանկային և ապահովագրական վերահսկողության ոլորտներում իրենց համագործակցությունն ամրապնդելու համար MAS-ի և BDCB-ի գործադիր տնօրենները 2023 թվականի փետրվարի 3-ին ստորագրել են հուշագիր։ Տեղեկատվության փոխանակման և տեղում միջսահմանային ստուգումների միջոցով Փոխըմբռնման հուշագիրը հնարավորություն է տալիս արդյունավետ վերահսկողություն իրականացնել բանկերի և ապահովագրողների նկատմամբ[16]։

2024 թվականի փետրվարի 29-ին «Տարածաշրջանային վճարումների հնարավորությունների մասին» փոխըմբռնման հուշագրի (MOU RPC) երկրորդ լրացուցիչ էջերի ստորագրմամբ, BDCB-ն և BOL-ը պաշտոնապես միացան Տարածաշրջանային վճարումների միությանը (RPC)[17]։

Ղեկավարություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Նախագահ՝ Հաջի Խայրուդին բեն Հաջի Աբդուլ Համիդ (2022 թվականի հուլիսի 17-ից)[1][18]
  • Նախագահի տեղակալ՝ Զեթի Սուֆինա (2022 թվականի օգոստոսի 8-ից)[18]
  • Գործադիր տնօրեն՝ Հաջի Բադար (2019 թվականի հոկտեմբերի 17-ից)[19]

Կառավարիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախկին գործադիր տնօրեններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հաջի Մոհդ Ռոսլի բին Հաջի Սաբտու (2011–2015)[20]
  • Յուսոֆ բին Հաջի Աբդուլ Ռահման (2015–2019)[21][22]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բանկի պաշտոնական կայք

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 «Who We Are - BDCB». www.bdcb.gov.bn. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  2. Jade Mitchell (2015 թ․ օգոստոսի 12). «Brunei Darussalam Central Bank - Central Banking». www.centralbanking.com (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  3. «The Currency History of Singapore». Monetary Authority of Singapore. 2007 թ․ ապրիլի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2007 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
  4. Monetary Authority of Singapore (2007 թ․ հունիսի 27). «Commemorating the 40th Anniversary the Currency Interchangeability Agreement». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2007 թ․ հուլիսի 30-ին.
  5. Currency and Monetary Order, 2004
  6. «Overview of the Brunei Currency and monetary board». Ministry of Finance. 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2008 թ․ ապրիլի 24-ին.
  7. 7,0 7,1 Sidhu, Jatswan S. (2009 թ․ դեկտեմբերի 22). Historical Dictionary of Brunei Darussalam (անգլերեն). Scarecrow Press. էջ 42. ISBN 978-0-8108-7078-9.
  8. CT Hj Mahmod; Laila Rahman. «New $50 and $100 notes for Sultan's birthday». www.sultanate.com. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  9. Brunei Darussalam Central Bank Order, 2010
  10. Establishment of Autoriti Monetari Brunei Darussalam (AMBD) Արխիվացված 2014-07-06 Wayback Machine Monetary Authority of Brunei Darussalam (www.ambd.gov.bn). Retrieved on 2015-04-23.
  11. «Autoriti Monetari Brunei Darussalam (AMBD)». www.aseanbankers.org. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  12. «AMBD renamed Brunei Darussalam Central Bank». Borneo Bulletin. 2021. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 30-ին.
  13. 13,0 13,1 13,2 «AMBD renamed Brunei Darussalam Central Bank». The Scoop (բրիտանական անգլերեն). 2021 թ․ հունիսի 26. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  14. 14,0 14,1 Goh Thean Eu (2021 թ․ հունիսի 29). «Brunei Darussalam's monetary authority renamed central bank». www.asiaasset.com. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  15. «Joint Press The Signing of a Memorandum of Understanding on Cooperation Between Brunei Darussalam Central Bank and the Bank of Thailand». www.bot.or.th (անգլերեն). 2022 թ․ դեկտեմբերի 6. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  16. «Brunei Darussalam Central Bank and Monetary Authority of Singapore Deepen Cooperation in Financial Supervision». www.mas.gov.sg (անգլերեն). 2023 թ․ փետրվարի 3. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  17. «Brunei Darussalam Central Bank (BDCB) and Bank of the Lao PDR (BOL) Formally Join the Regional Payment Connectivity Initiative (RPC)». www.mas.gov.sg (անգլերեն). 2024 թ․ ապրիլի 3. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  18. 18,0 18,1 18,2 Brunei Darussalam Central Bank (2022). «2022 Annual Report» (PDF). cms.bdcb.gov.bn. էջ 15. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  19. «Brunei Darussalam central bank names three women as chief, deputies». www.asiaasset.com. 2019 թ․ հոկտեմբերի 17. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  20. «Sultan appoints MD of AMBD». www.sultanate.com. 2011 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  21. Monetary Authority of Brunei Darussalam (2015). «Annual Report 2015» (PDF). dev-bdcb-cms.dotroot.com.bn. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.
  22. «Anritsu Corp: The Success of Change». www.theworldfolio.com (անգլերեն). 2017 թ․ հոկտեմբերի 26. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 6-ին.