Բարդի նրբագեղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բարդի նրբագեղ
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Վերնաբաժին Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Մալպիգիածաղկավորներ (Malpighiales)
Ընտանիք Ուռազգիներ (Salicaceae)
Ցեղ Բարդի (Populus)
Տեսակ Բարդի նրբագեղ (P. gracilis)
Միջազգային անվանում
Populus gracilis

Բարդի նրբագեղ (լատին․՝ Populus gracilis), ուռազգիների ընտանիքի, բարդի ցեղի բույս։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գեղեցիկ, սյունաձև սաղարթով ծառ է'30—40 մ բարձրությամբ և մինչև 1,5 մ բնի տրամագծով։ Երիտասարդ տարիքում բունը և բազմամյա ճյուղերը ծածկված են սպիտակ, թեթևակի ճաքճքված կեղևով։ Ավելի տարիքավոր ծառերի բնի և խոշոր ճյուղերի կեղևը ունի և սպիտակավուն, հարթ, լի գորշ-մոխրագույն, ճաքճքված հատվածներ, որոնք հերթագայում են մեկը մյուսին։ ճյուղերի կեղևը սպիտակականաչավուն է։ Երիտասարդ ընձյուղները գլանաձև են, գորշադեղնավուն, բողբոջները կպչուն են։ Տերևները ռոմբաձևեն կամ լայն-ռոմբաձև, սղոցաեզր, գագաթում'երկարավուն սրված։ Կողմնային ջղերի թիվը կազմում է 5 —7 զույգ։ Ծաղկակիցները գորշավուն են, մինչև 4 մմ երկարությամբ, լայն, համարյա կլորավուն։ Ծաղկի սկավառակը կանաչասպիտակավուն է, 8—45 առէջներով, որոնց Փոշանոթները ծիրանագույն են։ Վարսանդը ունի լայն-ձվաձև սերմնարան, որի սպին դեղնավուն է։ Ծաղկում է մարտին (երբեմն՝ ապրիլին), պտուղները հասունանում են մայիս-հունիսին։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարածված է Կովկասում, հիմնականում Արևելյան և Արևմտյան Անդրկովկասում։ Պատկանում է այն բույսերի թվին, որոնք բնական պայմաններում վերացել են, այլևս չեն հանդիպում և պահպանվել են միայն մշակության մեջ։ Տիպիկ արխեոֆիտ է։ Հատկապես շատ է տարածված Արարատյան դաշտում, որտեղ արդեն մի քանի հազարամյակ է, ինչ մշակվում է։ Այն աստիճան բնորոշ է արարատյան լանդշաֆտի համար, որ շատերն այն համարում են տեղական ծառատեսակ։

Չափազանց լուսասեր է, խոնավասեր, պահանջկոտ է հողի բերրիության նկատմամբ և միաժամանակ ցրտադիմացկուն է։ Դրա շնորհիվ հաջողությամբ է աճում մեր հանրապետության բարձրլեռնային շրջաններում։ Ապրում է 60—80 տարի։

Կիրառություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խորհուրդ է տրվում օգտագործել որպես սոլիտեր, ծառուղիներում և գեղատեսիլ խմբերում[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Հարությունյան Լ․ Վ․, Հարությունյան Ս․ Լ․, Հայաստանի դենդրոֆլորան, հ. 1, Երևան, «Լույս հրատարակչություն», 1985, էջ (136)։