Աֆիֆա Իսկանդար
Աֆիֆա Իսկանդար արաբ․՝ سيلفا شاهاكيان | |
---|---|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 10, 1921 |
Ծննդավայր | Մոսուլ, Նինվեի մարզ |
Մահացել է | հոկտեմբերի 21, 2012[1] (90 տարեկան) |
Մահվան վայր | Բաղդադ, Իրաք |
Քաղաքացիություն | Իրաք |
Մասնագիտություն | երգչուհի և գրող |
Affifa Iskandar Վիքիպահեստում |
Աֆիֆա Իսկանդար Էստեֆան (արաբ․՝ عفيفة إسكندر إصطيفان, ֆր.՝ Afifa Iskandar,դեկտեմբերի 10, 1921, Մոսուլ, Նինվեի մարզ - հոկտեմբերի 21, 2012[1], Բաղդադ, Իրաք), 20-րդ դարի կեսերի հայկական արմատներով իրաքցի երգչուհի, իր ժամանակի ամենահայտնիներից մեկը, հայտնի է ավանդական երգեցողության ոճով, Մակամ-ալ-Իրաքի, երգված բանաստեղծության տեսակ, որ արժևորում է բառերը[2]։ Նրան անվանել են «Իրաքի Կեռնեխ»[3]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աֆիֆա Իսկանդարը ծնվել է Մոսուլում իրաքահայ հորից և հույն մորից, երկուսն էլ արվեստագետներ են եղել[4]:Նա ապրել է Բաղդադում։ Նա տալիս է իր առաջին համերգը տասնչորս տարեկան հասակում Էրբիլ քաղաքի պանդոկում 1935 թվականին[5], որտեղ նա մակամ է երգում։ Տասներկու տարեկան հասակում նա ամուսնանում է հայ Իսկանդար Էստեֆանի հետ ում անունը կրում է նա , որը նույնպես երաժիշտ է[6]։
1938 թվականին նա գնում է Եգիպտոս և այնտեղ աշխատում է մասնավորապես պարուհի Բադիա Մասաբնիի , պարուհի և դերասանուհի Թահիա Կարիոկայի , պարուհի և դերասանուհի Մոհամեդ Աբդել Վահաբի հետ։ Նա դառնում է դերասանուհի և հայտվնում բազմաթիվ նկարահանումներում[7]։ Նա դառնում է դերասանուհի և հայտվնում բազմաթիվ նկարահանումներում[8]։
Նա նաև վերադառնում է Իրաք , խաղում իրաքյան ֆիլմերում[9] և շարունակում է երգչուհու կարիերան։
Այդ դարաշրջանում կին արվեստագետները բացում էին իրենց սեփական դիսկոակումբը, երաժշտական սրահը , գիշերային սրճարանը և այլն , որոնք դարձան արդիական վայրեր ինչպես Իրաքում այնպես էլ Եգիպտոսում և կարող էին դառնալ դրանց "ղեկավարները"[10]: Աֆիֆա Իսկանդարը կիսում է գիշերային սրճարանի սեփականությունը երկու այլ երգչուհիների ՝ Սալիմա Մուրադի և Նարգես Շավքիի հետ, և այնտեղ պարբերաբար ելույթ է ունենում[10]։ Նա կապված է իր ժամանակի հայտնի երգիչների հետ ինչպիսիք են Սալեհ և Դաուդ Ալ-Քուվեյթի եղբայրները, որոնց երգերը նա կատարել է 1950-ական թվականներին[10]:Նա կատարել է նաև Սալիմ Դաուդի և Ռիդա Ալիի երգերը[10]։
Նա համերգներ է տվել Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում , և երգել է արաբական երկրներում քաղաքական առաջնորդների համար[11]:Նա հրաժարվել է ելույթ ունենալ Սադամ Հուսեյնի համար[12]։
Նա ասպարեզից հեռացավ 1979 թվականին Սադամ Հուսեյնի իշխանության գալուց և դրան հաջորդած քաղաքական ցնցումներից հետո[13]։
Նա վախճանվել է քաղցկեղից 2012 թվականի հոկտեմբերի 21-ին Բաղդադում։
Հարգանքի տուրք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2019 թվականի դեկտեմբերի 10-ին Գուգլը տոնել է նրա ծննդյան 98-րդ տարելիցը Google Doodle-ով[14][15]։
Մենակատարումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իսկանդարը երգել է մոտ 1500 երգեր[16] այդ թվում .
- "Ya aqqid alhajibayn"[13][17],
- "Ikhlas meni"[17]
- "Ya sokari ya assali"[18]
- "Ared Allah yebain hobty behom"[18]
- "Qaleb qaleb'"[16]
- "Jani alhlo laboratoires sobhyat aledd"[18]
- "Nem wa sadek sadri"[18]
- "Msafren"[18]
- "Qsma"[18]
- "Helal eid"[18]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ «Afifa Iskandar, The Iraqi Blackbird». Arab America (անգլերեն). 2023 թ․ մայիսի 3. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|nom=
ignored (|last=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|prénom=
ignored (|first=
suggested) (օգնություն) - ↑ «Afifa iskandar عفيفة اسكندر – MP3 Écouter et Télécharger GRATUITEMENT en format MP3». Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|série=
ignored (|series=
suggested) (օգնություն) - ↑ «On the anniversary of her death, Shahrura Iraq, Afifah Iskandar, sat with the kings and died alone and forgotten». www.tellerreport.com (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|nom=
ignored (|last=
suggested) (օգնություն) - ↑ «ما لايعرفه الناس عن عفيفة إسكندر – ملاحق جريدة المدى اليومية 9.ز». 2015 թ․ սեպտեմբերի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
- ↑ «Afifa Iskandar – Google Doodle Celebrates Iraqi Blackbird's 98th Birthday» (ամերիկյան անգլերեն). 2019 թ․ դեկտեմբերի 9. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|nom=
ignored (|last=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|prénom=
ignored (|first=
suggested) (օգնություն) - ↑ Hammond (2017 թ․ մայիսի 22). Bloomsbury Publishing USA (ed.). Pop Culture in North Africa and the Middle East: Entertainment and Society around the World (անգլերեն). ISBN 979-8-216-13030-7.
{{cite book}}
: External link in
(օգնություն); Unknown parameter|lire en ligne=
|consulté le=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|lire en ligne=
ignored (|url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|prénom1=
ignored (|first1=
suggested) (օգնություն) - ↑ Taleb. «موسوعة أعلام الموصل في القرن العشرين للدكتور عمر محمد الطالب / حرف العين». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|prénom=
ignored (|first=
suggested) (օգնություն) - ↑ Hillauer (2005). American Univ in Cairo Press (ed.). Encyclopedia of Arab Women Filmmakers (անգլերեն). ISBN 978-977-424-943-3.
{{cite book}}
: External link in
(օգնություն); Unknown parameter|lire en ligne=
|consulté le=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|lire en ligne=
ignored (|url=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|prénom1=
ignored (|first1=
suggested) (օգնություն) - ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Dafna Dori (2022). Acta Universitatis Upsaliensis. Studia Musicologica Upsaliensia. NOVA SERIES 32 (ed.). The Brothers Al-Kuwaity and the Iraqi Song 1930–1950 (անգլերեն). Upsala. էջ 186.
{{cite book}}
: Unknown parameter|pages totales=
ignored (օգնություն)CS1 սպաս․ location missing publisher (link) CS1 սպաս․ թվային անուններ: editors list (link), p.186 - ↑ Angy Essam, «Google: Happy birthday, Afifa Iskandar». EgyptToday. 2019 թ․ դեկտեմբերի 10. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
- ↑ «5 legendary Iraqi musicians you should know». StepFeed (անգլերեն). 2018 թ․ փետրվարի 4. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|nom=
ignored (|last=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|prénom=
ignored (|first=
suggested) (օգնություն) - ↑ 13,0 13,1 «Today's Google Doodle celebrates this Iraqi singer». Mashable ME (անգլերեն). 2019 թ․ դեկտեմբերի 12. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|nom=
ignored (|last=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|prénom=
ignored (|first=
suggested) (օգնություն) - ↑ https://www.masala.com/celebrities/google-doodle-pays-a-tribute-to-the-iraqi-blackbird-afifa-iskandar-308054
- ↑ «Afifa Iskandar's 98th Birthday». 2019 թ․ դեկտեմբերի 10.
{{cite web}}
: Unknown parameter|série=
ignored (|series=
suggested) (օգնություն) - ↑ 16,0 16,1 «Google Honours Afifa Iskandar - But Who Was She?». Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 30-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|série=
ignored (|series=
suggested) (օգնություն) - ↑ 17,0 17,1 Aidasani (2019 թ․ դեկտեմբերի 12). «Today's Google Doodle celebrates this Iraqi singer» (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 30-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|prénom=
ignored (|first=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|série=
ignored (|series=
suggested) (օգնություն) - ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 18,6 «Google Doodle Celebrates Affifa Iskandar's Birthday | Sada Elbalad» (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 30-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|série=
ignored (|series=
suggested) (օգնություն)