Անտոն Տուս
| Անտոն Տուս | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | նոյեմբերի 22, 1931 |
| Ծննդավայր | Bribir, Primorje-Gorski Kotar County, Պրիմորսկո Գորանսկա, Խորվաթիա |
| Մահացել է | սեպտեմբերի 4, 2023[1] (91 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Զագրեբ, Խորվաթիա |
| Քաղաքացիություն |  Խորվաթիա |
| Մասնագիտություն | ռազմական գործիչ |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  |
Անտոն Տուս (խորվ.՝ Anton Tus նոյեմբերի 22, 1931, Bribir, Primorje-Gorski Kotar County, Պրիմորսկո Գորանսկա, Խորվաթիա - սեպտեմբերի 4, 2023[1], Զագրեբ, Խորվաթիա), Հարավսլավիայի Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Հանրապետության և խորվաթական ռազմական գործիչ, Խորվաթիայի զինված ուժերի բանակի գեներալ, Խորվաթիայի բանակի գլխավոր շտաբի առաջին պետ։ Հարավսլավիայի քաղաքացիական պատերազմի մասնակից[2][3]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անտոն Տուսն ավարտել է Հարավսլավիայի ռազմաօդային ուժերի ակադեմիան և ծառայության անցել 1960-ական թվականներին։ 1968 թվականին Տուսը դարձել է Հարավսլավիայի 204-րդ ռազմաօդային ուժերի կործանիչ ավիացիոն գնդի (Բատայնիցա օդանավակայան) ղեկավար և ղեկավաայն րել է մինչև 1969 թվականը։
Այնուհետև Տուսը նշանակվել է Խորվաթիայում տեղակայված 5-րդ օդային կորպուսի հրամանատար։ 1985 թվականին Տուսը դարձել է Հարավսլավիայի ռազմաօդային ուժերի հրամանատար։ 1991 թվականի մայիսին Հարավսլավիայի փլուզման ֆոնին Տուսը հեռացվել իր պաշտոնից։
1991 թվականի սեպտեմբերին գեներալ Տուսը նշանակվել է Խորվաթիայի զինված ուժերի գլխավոր շտաբի առաջին պետ, 1992 թվականի նոյեմբերին նրան փոխարինել գեներալ Յանկո Բոբետկոն։ 1992-1995 թվականներին նա եղել է նախագահ Ֆրանյո Տուջմանի գլխավոր ռազմական խորհրդականը, նախքան 1995-2001 թվականներին դառնալը Պաշտպանության դեպարտամենտի միջազգային համագործակցության գրասենյակի ղեկավար։ 2001 թվականին Տուսը նշանակվել է ՆԱՏՕ-ում Խորվաթիայի առաքելության ղեկավար՝ մինչև իր թոշակի անցնելը՝ 2005 թվականը։
Անտոն Տուսը մահացել է 2023 թվականի սեպտեմբերի 4-ին, 92 տարեկան հասակում[4]։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հարավսլավիայի Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հանրապետության շքանշան արծաթե ծաղկեպսակով
- Հարավսլավիայի դրոշի շքանշան
- Ժողովրդական վաստակի շքանշան ոսկե և բրոնզե աստղերով
- Արծաթե աստղով եղբայրության և միասնության շքանշան
- Հարավսլավիայի ժողովրդական բանակի շքանշան ոսկե և արծաթե աստղերով
- Մարտական վաստակի շքանշան ոսկե և արծաթե սրերով
Խորվաթիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Պետար Կրեսիմիր IV թագավորի մեծ շքանշան[5]
- Արքայազն Դոմագոջի շքանշան
- Նիկոլա Շուբիչ Զրինսկու շքանշան
- Խորվաթական շամրոկի շքանշան
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Croatian General Anton Tus Passes Away Aged 93
- ↑ «"Anton Tus: an officer and a diplomat"» (անգլերեն). NATO Review. Лето 2002. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
- ↑ «"Anton Tus (1931 - )"» (խորվաթերեն). Vojska.net. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 7-ին.
- ↑ Croatian General Anton Tus Passes Away Aged 93
- ↑ «"Odluka o odlikovanju Veleredom Kralja Petra Krešimira IV. s lentom i Danicom"» (խորվաթերեն). Narodne novine. 24 мая 2000. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Биография Антона Туса на Vojska.net (խորվ.)