Ակոլի

Ակոլի Acoli, Shuli, Gang, Lwo
Տեսակ	բնական լեզու և կենդանի լեզու
Ենթադաս	արևմտանիլոտական լեզուներ
Երկրներ	Ուգանդա, Հարավային Սուդան
Շրջաններ	Արևելյան Աֆրիկա
Խոսողների քանակ	մոտ 1 200 000 մարդ
Լեզվակիրների թիվը	1.2 միլիոն (2002 մարդահամար)
Դասակարգում	Նեղոսա-սահարյան լեզուներ Արևելասուդանական լեզուներ Նիլոտական լեզուներ Արևմտանիլոտական լեզուներ Լուո խումբ Հարավային լուո ենթախումբ Լուո-ակոլի Ալուր-ակոլի Լանգո-ակոլի
Գրերի համակարգ	լատինական այբուբեն
IETF	ach
ԳՕՍՏ 7.75–97	ачо 077
ISO 639-2	ach
ISO 639-3	ach

Ակոլի, աֆրիկյան լեզու Ուգանդայում, պատկանում է նիլոտական լեզուների խմբին։ Հարավային լուո լեզվի բարբառն է, որով խոսում են ակոլիները՝ Ուգանդայի Գուլու, Կիտգում և Պադեր շրջաններում։ Այս լեզվով են խոսում նաև Հարավային Սուդանի Օպարի շրջանի հարավային հատվածում։

Աֆրիկյան գրականության մեջ հայտնի «Լավինոյի երգը» աշխատությունը գրել է Օկոտ պ'Բիտեկը ակոլի լեզվով։ «Օկոլի երգը» սակայն գրվել է անգլերեն:

Ակոլին, ալուրը և լանգոն ունեն 84-90 % բառապաշարի ընդհանրություն, խոսողները միմյանց կարողանում են հասկանալ։ Այնուամենայնիվ, հաճախ սրանք համարում են առանձին լեզուներ, քանի որ խոսողները էթնիկապես տարբեր են։

Հնչյունաբանություն

Ակոլին ունի ձայնավորների ներդաշնակություն, բառում առկա բոլոր ձայնավորները պետք է պատկանեն մի դասի։ Ակոլի լեզվում կան երկու դաս հինգական ձայնավորներ։

[-ATR] ձայնավորներ

	առաջնային	կենտրոնական	ետին
համարյա փակ	ɪ		ʊ
կիսաբաց	ɛ		ɔ
բաց		ɒ

[+ATR] ձայնավորներ

	առաջնային	կենտրոնական	ետին
փակ	i		u
կիսափակ	e		o
բաց		a

Ակոլին հնչերանգային լեզու է՝ բառերը կարող են տարբեր իմաստներ արտահայտել հնչերանգի փոփոխությամբ։ Ավելի ժամանակակից ուղղագրության ուսումնասիրությունը, ցույց է տալիս, որ ակոլի լեզվում ձայնավորն ունի ավելի քան երկու արտասանության ձև։