Ալբանագիտություն
Ալբանագիտություն, գիտության ճյուղ, որն ուսումնասիրում է ալբաներենը, ալբան ժողովրդի մշակույթը, արվեստը, գրականությունը, տարազը, պատմությունը՝ հիմնական ուշադրությունը նվիրելով ալբաներենին և կիրառելով համապատասխան գիտական մեթոդներ։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ալբանագիտության հիմնադիր ընդունված է համարել 18-րդ դարի գիտնական Յոհան Էրիխ Թունմանին. նա պնդում էր, որ ալբանացիները ուրույն ազգություն են[1]՝ զարգացնելով նրանց իլլիրիական ծագման մասին տեսությունը[2][3]։ Ավելի ուշ Գուստավ Մայերն ապացուցեց, որ ալբաներենը հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի լեզուներից է[4]։
Ալբանագիտության զարգացման գործում զգալի ավանդ են ներդրել նաև Նորբերտ Յոկլը, Միլան Շուֆլայը, Ֆրանց Նոպչա ֆոն Ֆելսյո-Սվիլասը, Կարլ Ռեյնհոլդը, Էքրամ Չաբեյը...
Հումանիտար գիտության այդ ճյուղն իր տարբեր ենթաճյուղերով առավել համակարգված ձևով առաջ է տարվել Տիրանայի ալբանագիտության թագավորական ինստիտուտի, հետագայում՝ Կոսովոյի վարչական կենտրոն Պրիշտինայի ալբանագիտության ինստիտուտի և Ալբանիայի գիտությունների ակադեմիայի ծավալած գործունեության շնորհիվ. գիտական այդ օջախները հիմնադրվել են համապատասխանաբար 1940, 1960 և 1972 թվականներին[5][6]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Elsie, Robert (2010 թ․ մարտի 19). Historical Dictionary of Albania. Scarecrow Press. էջ 159. ISBN 978-0-8108-7380-3. «Johann Erich Thunmann (1746–1778) of the University of Halle first disseminated the theory of the autochthony of the Albanians»
- ↑ Schwandner-Sievers, Stephanie; Fischer, Bernd Jürgen (2002). Albanian Identities: Myth and History. Indiana University Press. էջ 75. ISBN 0-253-34189-2. «Although the first major exposition of the Illyrian theory, published by the German scholar Johann Thunmann in 1774...»
- ↑ Stipčević, Aleksandar (1977). The Illyrians: history and culture. Noyes Press. էջ 73. ISBN 978-0-8155-5052-5. «The first one who clearly formulated the thesis of the Illyrian origin of the Albanians, was the German historian Johannes Thunmann in the eighteenth century.»
- ↑ Philip Baldi (1983). An Introduction to the Indo-European Languages. SIU Press. էջեր 87–88. ISBN 978-0-8093-1091-3. «In fact, Albanian was not established definitively Indo-European until the latter part of the nineteenth century, when certain structural and lexical correspondences that demonstrated the Indo-European character of the language were noted (especially by Gustav Meyer)»
- ↑ Spiro J. Shetuni (2011). Albanian Traditional Music: An Introduction, with Sheet Music and Lyrics for 48 Songs. McFarland. էջ 17. ISBN 978-0-7864-8630-4. «In the 1960s, the Albanology Institute of Prishtinë was founded in Kosovo.»
- ↑ Robert Elsie (2010 թ․ նոյեմբերի 15). Historical Dictionary of Kosovo. Scarecrow Press. էջ 26. ISBN 978-0-8108-7483-1. «The core of the present Albanological Institute was founded on 1 June 1953 with four staff members: Ilhami Nimani, Selman Riza,»