Ադոնիս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ադոնիս
Տեսակհունական դիացաբանության աստված
Դիցաբանությունհին հունական դիցաբանություն
Սեռարական
ԶբաղմունքՈրսորդություն
Սպանված էS. scrofa
ՀայրCinyras?[1][2], Theias?[1] և Ֆենիքս[1]
ՄայրMyrrha?[1][2] և Alphesiboea?[1]
Քույր/ԵղբայրMyrrha?, Braesia?, Laogore? և Orsedice?
ԿողակիցԱֆրոդիտե և Պերսեփոնե
ԶավակներBeroe? և Golgos?
Ասպարեզգեղեցկություն և ցանկություն
 Adonis Վիքիպահեստում

Ադոնիս (հին հունարեն՝ Ἄδωνις - «իմ Տեր», փյունիկ, դոն-պարոն, տեր), փյունիկյան աստված, որն անձնավորում էր մահացող և վերակենդանացող բնությունը։

Ադոնիսի պաշտամունքը հայտնի է մեր թվարկությունից առաջ 2-րդ հազարամյակից։ Մեր թվարկությունից առաջ V դարում թափանցել է Հունաստան և ապա՝ Հռոմ։

Ըստ հունական դիցաբանության[3], Մյուռան (կամ Զմյուռնիան) սիրահարվում է իր հորը՝ Կիպրոսի արքա Կինյուրասին և, թաքցնելով իր ինքնությունը, կենակցում նրա հետ։ Իմանալով ճշմարտությունը՝ հայրը ցանկանում է սպանել դստերը, բայց աստվածները, խղճալով նրան դարձնում են զմուռսի ծառ, որից ծնվում է որդին՝ Ադոնիսը։

Մահկանացու Ադոնիսը հրաշալի որսորդ էր։ Նա չլսեց Ափրոդիտեի զգուշացումները՝ հեռու մնալ վայրի կենդանիներից, և դարձավ Արեսի կողմից ուղարկված ահռելի վարազի զոհը։

Բացառիկ գեղեցկությամբ օժտված Ադոնիսը դառնում է Աֆրոդիտեի սիրելին։ Երբ որսի ժամանակ Ադոնիսը մեռնում է վարազի հասցրած վերքերից, Աֆրոդիտեի խնդրանքով Զևսը նրան ետ է բերում մեռելների աշխարհից (Հադեսից) և համաձայնում, որ տարվա կեսը Ադոնիսը մնա այնտեղ, իսկ մյուս կեսը՝ երկրի վրա, Աֆրոդիտեի մոտ՝ կարմերփյան անիմոն ծաղկի տեսքով։ Ադոնիսի առասպելը մեծ ազդեցություն է ունեցել Քրիստոսի մասին ստեղծված առասպելների վրա։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 76