Քողավոր կենվորը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քողավոր կենվորը
անգլ.՝ The Adventure of the Veiled Lodger
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Ժանրդետեկտիվ և դետեկտիվ պատմվածք
Ձևպատմվածք
ՀեղինակԱրթուր Կոնան Դոյլ
Երկիր Միացյալ Թագավորություն
Բնագիր լեզուանգլերեն
Գրվել է1927
ՆկարազարդողFrank Wiles?
Հրատարակվել է1927
ՇարքՇերլոկ Հոլմսի արխիվը[1] և Շերլոք Հոլմսի մատենագիտություն
 The Adventure of the Veiled Lodger

«Քողավոր կենվորը» (անգլ. The Adventure of the Veiled Lodger), հայտնի խուզարկու Շերլոկ Հոլմսի մասին պատմող անգլիացի գրող Արթուր Կոնան Դոյլի պատմվածքներից մեկը։ Հրատարակվել է 1927 թվականին և ընդգրկված է «Շերլոկ Հոլմսի արխիվը» ժողովածուում։ Ըստ բրիտանացի քննադատ  Օ․ Դ․ Էդվարդսի, այս «Շերլոկ Հոլմսի մասին պատմող պատմվածքներից վերջինը» իրենից ներկայացնում է «ինքնասպանությունների դեմ հուզումնալից ելույթ, նույնիսկ եթե ոչ մի հույս այլևս չկա»[2]։

Ստեղծման պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատմվածքը դարձել է գրողի Շերլոկ Հոլմսի կերպարի վերջին գործածումը։ Ըստ Կոնան Դոյլի, այս վերջին պատմվածքները «շատ հեշտ» էին նրա համար, և հատկապես, այն նույն օրը, երբ նա աշխատում էր «Քողավոր կենվորը» պատմվածքի վրա, նա նաև գոլֆի երկու պարտիա խաղալու ժամանակ է գտել։

Պատմվածքը առաջին անգամ հրատարակվել է 1927 թվականի հունվարի 22-ին «Liberty» ամսագրում։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1896 թվականի վերջին Հոլմսը Վաթսոնին շտապ գրությամբ կանչում է։ Ժամանելով Բեյքեր սթրիթ, Վաթսոնը իր ընկերոջ մոտ տեսնում է ոմն տիկին Մերիլոուին, ով մեծն խուզարկուի օգնությանն է դիմում։ Ավելի ստույգ, օգնության կարիք ունի ոչ թե նա, այլ իր կենվոր տիկին Ռոնդերը, ով ցանկանում է Հոլմսին ինչ-որ գաղտնիք հայտնել։ Հոլմսը անմիջապես հիշում է, որ իր ժամանակներում նա անհաջող կերպով օգնել է ոստիկանությանը հետաքննել թափառաշրջիկ կրկեսի ողբերգությունը, որի մասնակիցները եղել են տիկին Ռոնդերը և նրա ամուսինը, ով կրկեսի սեփականատերն էր։ Կերակրելու ընթացքում, վարժեցրած առյուծը իբրև դուրս է եկել վանդակից և թաթի մեկ հարվածով սպանել է պարոն Ռոնդերին, իսկ նրա գեղեցկուհի կնոջը փորձել է ատամներով խեղդել՝ աղավաղելով նրա դեմքը։ Հոլմսը և Վաթսոնը իսկույն գնում են տիկին Ռոնդերի հետ հանդիպման, և նա ներկայացնում է նրանց այդ դեպքի գաղտնիքը։

Պարզվում է, որ տիկին Ռոնդերը, ով անգթորեն տանջվում էր կոպիտ ամուսնու կողմից, որոշում է իր սիրեկանի՝ Լեոնադրոյի օգնությամբ, ով կրկեսի արտիստ էր, ազատվել իր ամուսնուց։ Լեոնարդոն մեխերով մահակ է պատրաստում, որը նման է առյուծի թաթի և որի միջոցով նախատեսում էր սպանել իր գործատուին՝ կեղծելով առյուծի հարձակումը։ Սպանությունը տեղի է ունեցել առյուծի վանդակից բավականին հեռու, սակայն կենդանին արյան հոտն առնելով, հանկարծ կատաղեց և հարձակվեց տիկին Ռոնդերի վրա, ով այդ պահին բացում էր վանդակի դուռը։ Չնայած օգնության աղաղակներին, Լեոնարդոն վախկոտորեն փախչեց և միայն հրաշքը փրկեց տիկին Ռոնդերին մահից։ Նախկին սիրեկանները չեն տեսնվել և չեն շփվել։ Վերջերս Լեոնարդոն խեղդվել է գետում և այդ պատճառով տիկին Ռոնդերը որոշեց ամեն ինչ պատմել Հոլմսին։

Հոլմսը կոչ է անում տիկին Ռոնդերին ինքնասպանություն չգործել։ Եվ որոշ ժամանակ անց Բեյքեր սթրիթ փաթեթ է գալիս։ Ապակե շշով թույն՝ ցիանական թթու, որը տիկին Ռոնդերը, հետևելով Հոլմսի խորհրդին, այդպես էլ չի օգտագործել։

Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Այս պատմվածքում Հոլմսը և Վաթսոնը ոչ մի հետաքննություն չեն իրականացնում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Doyle A. C. The Case-Book of Sherlock HolmesJohn Murray, 1927.
  2. Doyle, Arthur Conan (2010 թ․ օգոստոսի 5). The Complete Brigadier Gerard Stories (անգլերեն). Canongate Books. ISBN 9781847674562.(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • "The Adventure of the Veiled Lodger, " Pictures by Frederic Dorr Steele. Liberty, 3, No. 38 (January 22, 1927), 7-10.
  • "The Adventure of the Veiled Lodger, " Los Angeles Times Sunday Magazine (May 15, 1927), 16-17. illus.
  • "The Adventure of the Veiled Lodger, " Illustrated by Frank Wiles. The Strand Magazine, 73, No. 434 (February 1927), 108—116.
  • "The Adventure of the Veiled Lodger, " Sunday Chronicle [Manchester] (April 6, 1930), 6. illus.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քողավոր կենվորը» հոդվածին։