Ցիանական թթու

Ցիանական թթու
Քիմիական բանաձև	CHN
Մոլային զանգված	4,5E−26 կիլոգրամ գ/մոլ
Խտություն	0,000671 գ/սմ³ գ/սմ³
Դինամիկ մածուցիկություն	0,201 պուազեյլ Պա/վ
Իոնիզացման էներգիա	13,6 ± 0,1 Էլեկտրոն-վոլտ և 2,2E−18 ջոուլ կՋ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան	7 ± 1 ℉ և −13,4 °C °C
Եռման ջերմաստիճան	78 ± 1 ℉ և 26 °C °C
Այրման ջերմաստիճան	−17,8 °C
Գոլորշու ճնշում	630 ± 1 mm Hg
Քիմիական հատկություններ
pKa	9,21
Բեկման ցուցիչ	1,2675
Դիպոլ մոմենտ	9,9E−30 Կլ·մ և 1,0E−29 Կլ·մ
Դասակարգում
CAS համար	74-90-8
PubChem	768
EINECS համար	200-821-6
SMILES	C#N, [H+].[C-]#N
ЕС	200-821-6
RTECS	MW6825000
ChEBI	748, 19951400
IDLH	55 ± 1 mg/m³
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Ցիանական թթու $H-0-C\equiv N$, իզոցիանաթթվի՝ $H-N=C=O$ տաուտոմերային հրային ձևափոխություն։ Ազատ ցիանական թթու գոյություն ունի տաուտոմերային իզոձևով՝ $HNCO$, որը անգույն, սուր հոտով, դյուրաշարժ հեղուկ է, հալման ջերմաստիճանը՝ –80 °C, եռմանը՝ 23,6 °C։ Լավ է լուծվում ջրում, լուծույթը բավական ուժեղ թթու է։ Հեղուկ ցիանական թթու հեշտությամբ պոլիմերվում է, առաջացնելով ցիանուրաթթու և գծային պոլիմեր՝ ցիամելիդ $(HOCN)n$։ Նոսր լուծույթներում հեշտությամբ հիդրոլրզվում է ($CO_{2}+NH_{3}$)։ Առաջացնում է երկու տաուտոմերային ձևերին համապատասխանող աղեր և էսթերներ (ցիանատներ և իզոցիանատներ), որոնք ավելի կայուն են, օգտագործվում են օրգանական սինթեզում։

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ցիանական թթու» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 12, էջ 155)։